ترافیک در مریخ

تا جایی که ما اطلاع داریم در سراسر پهنه گیتی تنها دو سیاره وجود دارد که وسایل نقلیه روی آن حرکت می‌کنند: زمین و مریخ. وضعیت زمین که معلوم است اما در مورد مریخ نزدیک به چهار دهه از …

تا جایی که ما اطلاع داریم در سراسر پهنه گیتی تنها دو سیاره وجود دارد که وسایل نقلیه روی آن حرکت می‌کنند: زمین و مریخ. وضعیت زمین که معلوم است اما در مورد مریخ نزدیک به چهار دهه از نخستین تلاش‌های بشر برای ورود به حریم سیاره سرخ می‌گذرد. با اینکه بسیاری از ماموریت‌های فضایی به مریخ ناکام مانده است اما در حال حاضر چند ماهواره مدارگرد، دو مریخ نورد و یک سطح‌نشین در آنجا مشغول کارند. البته اگر سطح مریخ را به دقت زیرنظر بگیریم احتمالا لاشه چند فضاپیما نیز در آنجا پیدا خواهد شد. با آغاز ماموریت دوقلو‌های مریخ نورد ناسا در سال ۲۰۰۴ مریخ عملا به دومین سیاره‌ای تبدیل شد که وسایل نقلیه روی سطح آن حرکت می‌کنند. این افتخاری است که با وجود دم دست‌تر بودن کره ماه و شرایط بسیار ساده‌تر سفر به آن، نصیب تنها قمر زمین نیز نشده است. دوقلوهای مریخ نورد ناسا به نام‌های «روح» و «فرصت» در ابتدا قرار بود ماموریتی ۹۰ روزه را انجام دهند. اما با گذشت نزدیک به ۴ سال، این دو خواهر دوقلو همچنان به گشت و گذار روی سیاره سرخ ادامه می‌دهند. آژانس فضایی اروپا نیز مدت‌هاست تلاش می‌کند تا بسان همتای آمریکایی‌اش مریخ نوردی به مریخ ارسال کند. البته با وجود اعلام برنامه‌ها و طراحی‌های متعدد برای این منظور، اتومبیل‌های اروپایی هنوز راهی به خیابان‌های مریخ پیدا نکرده‌اند.

حدود یک هفته پیش مهندسان آژانس فضایی اروپا تازه‌ترین مدل مریخ نورد اروپایی که قرار است در سال ۲۰۱۵ بر این سیاره فرود آید و به جست‌وجوی آثار حیات بپردازد را رونمایی کردند. این مریخ نورد که به راحتی از قلوه سنگ‌های بزرگ بالا می‌رود و از موانع عبور می‌کند، اولین آزمایش را با موفقیت انجام داده است. این مریخ نورد جدید موسوم به «برونو» به ادعای سازندگانش یکی از سرسخت‌ترین کاوشگرهایی است که تاکنون ساخته شده است. برونو شش چرخ با قابلیت مانور بسیار بالا دارد که این کاوشگر به کمک آنها می‌تواند درست مثل خرچنگ به پهلو حرکت کند و مثل مارمولک از شیب‌های تند بالا برود.

قرار است در مراحل بعدی این پروژه مریخ نورد یک سیستم جهت‌یاب هوشمند نیز به برونو اضافه شود که به آن امکان می‌دهد مسیر حرکتش پس از فرود بر مریخ را به‌طور خودکار تعیین کند. کریس دریپر (C. Driper)، از طراحان مریخ نورد برونو در شرکت استریوم، در این باره می‌گوید «این کاوشگر می‌تواند به جاهایی سر بزند که هیچ وسیله مشابهی در گذشته قادر به انجام آن نبوده است. برونو همچنین می‌تواند سوراخی دو متری در خاک مریخ حفر کند و سپس نمونه‌های جمع‌آوری شده را در آزمایشگاهی که روی این مریخ نورد نصب می‌شود، مورد آزمایش قرار دهد.» با توجه به ویژگی‌های مورد ادعای طراحان این مریخ نورد اروپایی، اگر نشانه‌ای از حیات در مریخ وجود داشته باشد، برونو در مقایسه با دو قلو‌های مریخ نورد ناسا از قابلیت‌های بیشتری برای یافتن آن برخوردار خواهد بود.

BBC, Aug. ۱۵, ۲۰۰۸