روزنامه ایران نو

یکی از روزنامه های مهم زبان فارسی روزنامه ایران نو بود که مدت چند سال در تهران قبل از کودتای ارگان حزب دموکرات منتشر می شد. تا قبل از تاسیس و انتشار روزنامه ایران نو قطع جراید، …

یکی از روزنامه های مهم زبان فارسی روزنامه ایران نو بود که مدت چند سال در تهران قبل از کودتای ارگان حزب دموکرات منتشر می شد. تا قبل از تاسیس و انتشار روزنامه ایران نو قطع جراید، نیم ورقی بود و اولین روزنامه ای که به قطع بزرگ منتشر شد همین روزنامه ایران نو بود .

پس از انتشار ایران نو روزنامه های دیگری که پا به دایره انتشار گذاشته بودند از قبیل شرق، رعد ، استقلال ایران، وطن و غیره همین رویه را معمول داشته و آنها نیز مانند جراید اروپا به قطع بزرگ منتشر می گردید به این ترتیب قطع بزرگ بین اغلب جراید معمول گشت.‏

شماره اول روزنامه ایران نو به مدیری سید محمود شبستری آذربایجانی ملقب به ابو الضیا در تاریخ ۷ رجب ۱۳۲۷ هـ.ق و شماره اول سال دوم آن در تاریخ شنبه ۱۹ شوال ۱۳۲۸ هـ.ق مطابق ۲۷ اکتبر ۱۹۱۰ میلادی انتشار یافت .‏

سال تاسیس روزنامه "رجب ۱۳۲۷" در داخل اسم روزنامه "ایران نو" در تمام شماره ها قید شده و سایر خصوصیات روزنامه به این قرار بود : محل اداره : تهران خیابان لاله زار نمره ۹. روزنامه همه روزه غیر از ایام تعطیل عمومی طبع و روز بعد منتشر می شد . قیمت اشتراک پایتخت سالیانه ۵ تومان، شش ماهه ۲۶ قران، سه ماهه ۱۳ قران و نیم. سایر ولایات سالیانه ۵۵ قران، شش ماهه ۲۶ قران ، سه ماهه ۱۶ قران . ممالک خارجه سالیانه ۷ تومان و نیم ، شش ماهه ۴ تومان بود که برای مشترکین سالیانه یک جلد کتاب مفید مجانی تقدیم می شد. تک نمره در تهران ۴ شاهی و در ولایات ۵ شاهی بود .

ایران نو با قطع بزرگ به طور روزانه در مطبعه سربی فاروس طبع و توزیع ودر عنوان روزنامه این طور نوشته می شد :"ایران نو روزنامه ای است ملی ، سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، ادبی ، فنی ، اخلاقی که از هر گونه مطالب سودمند سخن می راند."‏

مندرجات ایران نو که در آن تاریخ یکی از بهترین و مفید ترین جراید روزانه پایتخت به شمار می آمد عبارت بود از مقالات سیاسی که درباره اوضاع سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی بحث و مخصوصا از حوادث و اتفاقات داخلی و پایتخت به تفصیل سخن وتلگرافات مربوط به وقایع خارجی و داخلی را در روزنامه درج می نمود. در هر شماره چند اعلان کوچک و پا ورقی روزنامه که در سال اول زمان سلطنت لویی شانزدهم با شورش فرانسه تالیف الکساندر دوما بود چاپ می شد. سر مقاله های روزنامه روز به روز تندتر و شدید تر می گردیدو نویسندگان روزنامه مطالب خود را با کمال آزادی بخصوص در باره عملیات روسیه تزاری با بی پروایی تمام می نوشتند. تندی مقالات ایران نو باعث شد که روزنامه چند بار از طرف دولت توقیف گردد . ‏

‏ از شماره اول سال دوم علاوه بر م. ابوالضیا که صاحب امتیاز و سید مهدی افجه زاده که مدیر مسئول روزنامه بود، نام محمد امین رسول زاده نیز به عنوان سر دبیر در عنوان روزنامه درج می شد.

در سال ۱۲۸۹ پس از تبعید یکی از عوامل روزنامه ایران نو که همان رسول زاده از تهران بود روزنامه نیز توقیف و به این ترتیب دوره اول روزنامه ایران نو پایان یافت . دوره دوم ایران نو پس از سیزده سال تعطیلی یعنی در سال ۱۳۰۲ هـ. ش شروع و شماره اول این دوره در تاریخ سه شنبه ۲۵ ثور ۱۳۰۲ مطابق ۲۸ رمضان ۱۳۴۱ هـ.ق منتشر گردید. در این دوره صاحب امتیاز و مدیر روزنامه "رهنما " معرفی گردید و روزنامه ارگان فرقه دموکرات مستقل ایران بود.روزنامه ایران مورخه ۲۶ ثور ۱۳۰۲ هـ.ش شرحی به عنوان اطلاع به قلم رهنما درباره دوره جدید ایران نو به این قسم نوشته بود:

" جریده شریفه ایران نو ارگان فرقه دموکرات مستقل ایران از دیروز به یومیه انتشار و تحت نظر کمیته محترم تهران و مقالات آن توسط هیئت تحریریه که از طرف کمیته معین گشته تهیه و مسئولیت اخلاقی نگارشات و مقالات آن مربوط به نظریات هیئت مذکور می باشد."

سمیرا افراسیابی