خیز بلند ATI / AMD برای گرفتن حال nVIDIA

فرض کنید شما همه دوستان و آشنایان و حتی غریبه‌ها! را برای یک مهمانی درست و درمون و پرسر و صدا دعوت کرده‌اید و یک گروه هم قرار است زحمت تامین سر و صدای مورد نیاز را بکشد. اما هنوز …

فرض کنید شما همه دوستان و آشنایان و حتی غریبه‌ها! را برای یک مهمانی درست و درمون و پرسر و صدا دعوت کرده‌اید و یک گروه هم قرار است زحمت تامین سر و صدای مورد نیاز را بکشد. اما هنوز چند نفر بیشتر از راه نرسیده‌اند که لوله‌کشی‌های آپارتمان شما دچار مشکل جدی می‌شود و میهمانی شروع نشده به پایان می‌رسد! البته این اتفاق خیلی هم بد نیست، زیرا گروه موسیقی هم هیچ وقت به میهمانی نرسیدند چراکه در بین راه گرفتار طوفان شدند و جان باختند!

چند ماه بعد شما دوباره تصمیم می‌گیرید همان میهمانی را برپا کنید، اما این بار به جای اجرای زنده از سیستم صوتی استفاده می‌کنید و خدا را شکر از ترکیدگی لوله‌ها هم خبری نیست! اما متوجه می‌شوید که چند واحد آن طرف‌تر یک همسایه دیگر میهمانی خود را برگزار می‌کند و از بخت بد بیشتر مدعوین او با شما مشترک هستند و از همان منوهای پذیرایی استفاده می‌کنند که شما تدارک دیده‌اید. در این هنگام از شانس شما بیشتر میهمانان آن مجلس را ترجیح می‌دهند!

شما "AMD" هستید و میهمانی شما "ATI Stream" نام دارد...

اگر شما هم چیزی از پلت‌فرم nVIDIA با نام CUDA شنیده باشید به خوبی درک خواهید کرد که ATI Stream برای مقابله و حال‌گیری از این پلت‌فرم از راه رسیده و برای مقابله با آن به عنوان یکی از دو پلت‌فرم پرکاربرد پردازش گرافیکی لباس نبرد بر تن کرده است.

ایده پردازش از طریق GPU یا همان واحد پردازنده گرافیکی مستقر روی کارت گرافیک شامل میزان چشمگیری از وظایف است که به صورت موازی روی پردازنده اصلی (CPU) پردازش می‌شود و دوباره باید به GPU ارسال شود. این در حالی است که این وظایف و پردازش‌ها می‌توانند بسیار سریع‌تر و باکیفیت‌تر به اجرا درآیند.

واحدهای سایه‌زنی یا همان Shaderهای قابل برنامه‌ریزی برای اجرای حجمی بالا و فشرده اطلاعات بسیار مناسب هستند. هر یک از این واحدهای سایه‌زنی دوست‌داشتنی هر کدام می‌توانند به عنوان یک هسته پردازشی وظایفی را به انجام برسانند. یعنی می‌توان به جای ۴ یا ۸ رشته متراکم پردازشی در CPU از ۶۴ یا ۳۲۰ و تعداد بیشتری واحد پردازشی سایه‌زنی (Stream Processor) در GPU استفاده کرد که همان وظایف را انجام می‌دهند.

بنابراین برنامه باید به گونه‌ای نوشته شود که بتواند از مزیتی که در این معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته بهره ببرد و این عملیات نیاز دارد تا میزان زیادی از محاسبه‌های را درگیر حافظه کند تا در واقع بتوان نتیجه بهتری مشاهده کرد.

در فناوری Stream که در ماه دسامبر گذشته معرفی شد، AMD تنها این قابلیت واحدهای سایه‌زنی را فعال کرد تا رمزگذاری (Encode) فایل‌های تصویری به فرمت‌های MPEG-۲ و H.۲۶۴ را شتاب بیشتری بخشد. اما مسوولان AMD گمان نمی‌کردند سیل تبلیغات تخریبی (البته تا حدود زیادی به جا) به کیفیت این رمزگذاری انجام شود. به همین دلیل با ارایه نرم‌افزار به‌روز شده راه‌انداز Catalyst ۹.۵ که در ماه می عرضه شد بالاخره باگ‌‌های نرم‌افزاری و مشکلات کیفیت را برطرف کردند و از توان افزایش شتاب کدگذاری از تمامی مجاری ممکن استفاده شد. در حال حاضر این کدگذاری با کیفیت و وضوح بالا به فرمت‌های MPEG-۲ و H.۲۶۴ انجام می‌گیرد که بازسازی این سیستم را می‌توانید در تصویر نیز مشاهده کنید.

اما سوال اصلی در خصوص جناب Stream این است که آیا ارزش این صبر کردن را داشته؟ اینجا شاید بتوان چند پاسخ ابتدایی برای این سوال مطرح کرد.

این جناب Stream نیز به طور رسمی در ماه دسامبر سال ۲۰۰۸ با ارایه راه‌انداز ATI Catalyst ۸.۱۲ وارد شد و به نمایش درآمد و AMD مبدل تصویری ATI Avivo را با این جناب هماهنگ کرد. این یک چالش بزرگ و ادعای تعهدی بود که AMD به هر کس و هر چیزی که می‌شناخت برای ارایه آن ابراز می‌کرد، اما متاسفانه کار نرم‌افزار آن به طور کامل به پایان نرسید. اثرات مثبت قدرت و توان این فناوری خیلی زود در میان سیل انتقادات به کیفیت آن رنگ باخت و Stream برای پنج ماه زیر خاک مدفون شد!

اکنون با این به‌روز شدن و رفع مشکلات و نواقص قبلی پیش‌بینی ما این است که ATI/AMD باز هم به رقابت نزدیکش با nVIDIA ادامه خواهد داد و شاید دور نباشد روزی که بتواند از این رقیب پیشی بگیرد و همانطور که در رقابت قیمت بدجوری خواب از چشمان رقیب گرفته در کیفیت نیز به زودی حال رقیب را بگیرد!

مسعود نیلی