باز هم افزایش بهای نفت

های نفت در یکی دو روز گذشته رو به افزایش بوده چنان که در ۲۹ نوامبر برای سبد اوپک قیمت ۳۹ دلار و ۴۶ سنت گزارش شد که در مقایسه با ۱۸ نوامبر ۳ دلار افزایش را نشان می دهد

های نفت در یکی دو روز گذشته رو به افزایش بوده چنان که در ۲۹ نوامبر برای سبد اوپک قیمت ۳۹ دلار و ۴۶ سنت گزارش شد که در مقایسه با ۱۸ نوامبر ۳ دلار افزایش را نشان می دهد. نفت WTI نیز در ۲۹ نوامبربا قیمت ۴۶ و ۷۲ سنت، خرید و فروش شد. آن چه در این برهه زمانی باید به آن توجه داشت این است که حمل ونقل نفت خام بین نواحی مختلف افزایش یافته است که این خود بر قیمت نفت خام می افزاید. نرخ کرایه هرتن نفت خام از انگلیس به بازار شرقی آمریکا از ۱۸ دلار در هر بشکه به ۲۹ دلار رسیده و کرایه حمل نفت نیز از بازارها ی خاورمیانه به غرب از ۲ دلار در هربشکه به از بیش ۵ دلار افزایش پیدا کرده است. نرخ کرایه در سال جاری را می توان به دلیل افزایش میزان برداشت نفت از سال ۲۰۰۱ به طرز بی سابقه ای به ۳۷ دلاردر روز رسیده است. بدی آب و هوا،سبب ایجاد اخلال درنقل و انتقال کشتی ها شده است. بازار های نفت در حال حاضر در وضعیتی به سر می برد که قیمت ها آینده بیش از قیمت فعلی است. مازاد عرضه در سه ماهه چهارم سال جاری به ۲ میلیون بشکه در روز رسیده است اما عوامل متعددی قیمت های نفت را به سوی افزایش سوق می دهد. پایین بودن ذخایر نفت حرارتی در کشورها به ویژه در آمریکا، ایجاد نگرانی در بازار آینده را فراهم کرده است. در آغاز فصل سرد پالایشگران برای پیش بینی افزایش قیمت ها شروع به ذخیره سازی نفت خام می کنند؛ در حالی که با نزدیک شدن به ماه دسامبر یا آخرین ماه سال، به دلیل حسابرسی مالیاتی در پایان سال و برای پرهیز از افزایش مالیات سالانه، برداشت از ذخایر آغاز می شود. این اقدام از عوامل روانی افزایش قیمت ها به شمار می آید. برآورد می شود به این دلیل، ۲۳ میلیون بشکه از سطح ذخایر استراتژیک در جهان کاهش یابد. از دیگر عواملی که باعث افزایش قیمت ها شده می توان به آمار ذخایر نفت حرارتی در آمریکا اشاره کرد که ۴ میلیون ۷۰۰ هزار بشکه کمتر از سال گذشته و ۶ میلیون و۶۰۰ هزار بشکه از متوسط ۵ سال گذشته، است. وضعیت فرآورده های میان تقطیر نیز به همین صورت است. هم اکنون قیمت گازوییل بالاتر از قیمت بنزین قرار گرفته است چنان که تفاوت بین این دو به ۸ دلار در هربشکه رسیده است. حال آن که این تفاوت در سال گذشته تنها ۲۸ سنت در هربشکه بوده است.برای جبران کمبود فرآورده های میان تقطیر نه آسیا و نه اروپا نمی توانند کمکی به آمریکا کنند. از دیگر اتفاقات موثر بر افزایش قیمت نفت خام، می توان به نشت ۱۳۰ هزار بشکه گاز و تعطیلی یک میدان نفتی در کانادا با ظرفیت ۱۶۵ هزار بشکه در روز، تعطیلی ۳ روزه یک میدان نفتی در ویتنام با ۴۰۰ هزار بشکه ظرفیت تولید، اشاره کرد. که در هفته گذشته روی داده است. کاهش تولید نفت آمریکا از۱ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه به ۱ میلیون وکاهش۲۰۰ هزار بشکه ای تولید در خلیج مکزیک نیز از دیگر عوامل افزایش قیمت به شمار می آید. موضوع شرکت یوکوس و جنجال های مربوط به این شرکت نیز از عوامل فزاینده قیمت نفت به شمار می آید ( روسیه اعلام کرده این شرکت ۲۵ میلیارد دلاربدهی دارد و بیم آن می رود که شاید روسیه قصد نابود کردن آن را داشته باشد.) ظرفیت های تولید نفت اوپک نیز چندان رضایت بخش نیست و میزان افت تولید بسیار چشمگیر است،گرچه النعیمی وزیر انرژِی عربستان اظهار داشته که این کشور در بلند مدت تولید نفت خام خود را به ۱۵ میلیون بشکه خواهد رساند. عربستان در حال حاضر توانایی حفظ ظرفیت تولید ۵/۹ میلیون بشکه ای در روز را دارد. اما باید به افت شدید تولید نفت کشورهای عضو اوپک نیز توجه داشت. متوسط افت تولید اوپک به سالانه ۲۸/۱ میلیون بشکه می رسد. که از این میزان ۲۶۳ هزار بشکه سهم عربستان، روزانه ۱۹۸ هزار بشکه سهم ایران است.( تولید روزانه ونزوئلا ۱۵۶ هزار بشکه و اندونزی ۶۱ هزار بشکه در سال افت می کند.) در مورد افت تولید در ایران گفته می شود این افت تولید یا تزریق گاز به چاه ها قابل جبران است که این نیز نیازمند زمان خواهد بود. رفتار بورس بازان نفت از دیگر عوامل افزایش قیمت نفت در هفته اخیر است که بازار را تحت تاثیر قرار داده است. در حال حاضر، خالص وضعیت خرید بورس بازان مثبت است این به آن معنی است که بورس بازان نفت که در هفته های اخیر خرید برگه های بورس خود را از ۳ هزار و ۶۸۲ به ۶۶۲ برگه سهم کاهش داده بودند به خاطر وضعیت بازار آن را به ۵ هزار ۷۵۳ برگه افزایش داده اند که بزرگترین عامل افزایش قیمت به شمارمی آید. وضعیت ارزش دلار و کاهش ارزش آن به میزان ۳۳/ا در برابر دیگر ارزهای معتبردر هفته منتهی به ۲۵ نوامبرآن چنان که باید و شایدکشورهای تولید کننده نفت را منتفع از افزایش قیمت ها نمی کند به همین دلیل العطیه عنوان کرده که این موضوع در جلسه آتی اوپک در دسامبر در قاهره مطرح می شود.

نویسنده : سعید خوشرو