کودکان طلاق به کجا می رسند

خانواده به عنوان نهادی موثر و مهم در زندگی باید به اعضای خود احساس امنیت و آرامش بدهد و همان طور که در پنج مورد صفحات قبل مطالعه کردید, اگر به این نهاد بنیادی آسیب وارد شود, نه تنها زن و مرد را متأثر می کند, بلکه فرزندان به خصوص کودکان را به شدت آسیب پذیر می سازد

خانواده به عنوان نهادی موثر و مهم در زندگی باید به اعضای خود احساس امنیت و آرامش بدهد و همان طور که در پنج مورد صفحات قبل مطالعه کردید، اگر به این نهاد بنیادی آسیب وارد شود، نه تنها زن و مرد را متأثر می کند، بلکه فرزندان به خصوص کودکان را به شدت آسیب پذیر می سازد.

متاسفانه امروزه آمار طلاق به شکل روزافزونی در حال افزایش است و کودکان طلاق جزئی جدایی ناپذیر از مسائل اجتماعی هستند. اینکه کدام یک از زوجین مقصر بوده یا بی تقصیر، حق با کدام یک بوده، چه کسی مظلوم واقع شده و دیگری ظالم، بحثی جداست اما تضمین سلامت روح و روان کودکان مسئله بسیار مهمی است که نمی توان به سادگی از آن گذشت.

طلاق برای زن و مرد ممکن است بتواند گریزی از وضعیتی دردناک، خشن و ناامیدکننده و یا حتی به عنوان یک شروع تازه باشد، اما برای برچه ها به معنای پایان یافتن زندگی مملو از صلح و شادی و واردشدن به دنیای ناامن و خطرناک است.

جدایی پدر و مادر، کوکان را دچار اختلالات رفتاری و عاطفی می کند و این دسته از کودکان نسبت به همسالان خود دارای مشکلات بیشتری در اجتماع، کودکستان و مدرسه نظیر اختلالات روانی و خلقی، دیدگاه های منفی نسبت به خود، ناسازگاری با دوستان و والدین هستند که چنین مشکلاتی ممکن است تا پایان دوره نوجوانی و جوانی همراه آنان باشد.

طبق آخرین دستاوردهای روان شناسان، آثار جدایی بر روی فرزندان به جنسیت و سن آنها بستگی دارد. عکس العمل کودکان دختر و پسر در این زمینه متفاوت است. دختران گوشه گیری و انزوا را برمی گزینند و پسران به شدت پرخاشگر می شوند و سعی می کنند از اطلاعت کردن سرباز بزنند.

● کودکان پیش دبستانی

کودکان پیش دبستانی در این برهه شروع به تشخیص تفاوت جنسیت اشخاص می کنند و از طریق برقراری ارتباط با والد همجنس و غیرهمجنس به تدریج جنسیت خود را درک می کنند، اما طلاق در این تبادل مهم که همه کودکان نیاز دارند با هر یک از والدین داشته باشند، وقفه ایجاد می کند و دلیل طلاق والدینش را وجود خود می داند؛ چراکه باور دارند نیرو و یا علت بسیاری از رویدادهای دنیای پیرامونشان هستند و دچار نوعی احساس گناه نابجا می شوند.

● کودکان ۶ تا ۸ساله

کودکان ۶ تا ۸ ساله با اینکه به شدت از جدایی پدر و مادر غمگین است، نسبت به گروه سنی قبل احساس گناه کمتری دارند و از اینکه با همسالان خود متفاوتند زنجر می کشند و می ترسند از سوی آنها طرد شوند. کودکان در این سن هنوز امیدوارند دوباره والدینشان تشکیل زندگی مشترک بدهند.

● کودکان ۹ تا ۱۲ ساله

فرزندان ۹ تا ۱۲ ساله نسبت به گروه های سنی ذکر شده جدایی را به نحو بهتری درک می کنند، اما واکنش های خشم آلودی را در شرایط گوناگون از خود نشان می دهند. روان شناسان از این مرحله به عنوان دوره پیش از نوجوانی یاد می کنند. سرکشی فرزندان طلاق در این برهه شدت می یابد و احتمال اینکه با افراد طغیانگر و عاصی دوست بشوند، زیاد است. همچنین امکان ابتلای آنان به افسردگی در این مقطع بالاست.

● نوجوانان

گروه سنی نوجوانان، طلاق را یکی از دشوارترین رویداد زندگی خود می دانند؛ چراکه جدایی برای آنان دربردارنده پیام گستاخانه است. در این برهه، نوجوان برای نخستین بار با عشق، جنس مخالف ومسائل مربوط به آن آشنا می شود که باتوجه به تجارب ناموفق پدر و مادرشان به این نتیجه رسیده که عشق و ازدواج مترادف است با نادرستی، خیانت، رنج، تحقیر و بدبختی.