پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
محمدحسن خان اعتمادالسلطنه صنیعالملک
جنسیت: مرد
نام پدر: حاجعلیخان مراغهای حاجبالدوله
تولد و وفات: (۱۲۵۹ -۱۳۱۳) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: نویسنده و مترجم و روزنامهنگار
ملقب به صنیعالدوله مؤتمنالسلطنه. از شاگردان دوره اول رشتهٔ نظام مدرسهٔ دارالفنون بود و در سن شانزدهسالگی به منصب سرهنگی ارتقاء یافت و به ریاست قشون و نیابت حکومتهای خوزستان و لرستان منصوب و پس از آن معاون وزارت عدلیه شد. اعتمادالسلطنه ضمن اینکه نائب دوم سفارت ایران در پاریس بود ، به تکمیل تحصیلات خود پداخت و بعد از بازگشت به ایران ، علاوه بر مترجمی مخصوص شاه ، موضوعاتی را از کتب فرانسه ، برای "روزنامهٔ ملتی" ترجمه میکرد. وی در ۱۲۸۸ق ریاست دارالطباعهٔ دولتی را بر عهده داشت و وزیر انطباعات شد و زیر نظر او روزنامهٔ سلطانی و "مریخ" و "روزنامهٔ نظامی" و ماهنامهٔ "علمی" و روزنامهٔ مصور "شرف" منتشر میشد. وی با سید جمالالدین اسدآبادی مکاتبه و مراوده داشت. در تهران سکته کرد و د رنجف اشرف دفن شد. آثار وی: "وقایع یومیه" شانزده سال اواخر عمر که او تمام مجلدات خطی آن در هشت جلد در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است؛ "منتظم ناصری" در سه جلد ، تاریخ عمومی از صدر اسلام تا زمان مؤلف؛ "مطلعالشمس" ، در جغرافیا و تاریخ خراسان؛ "مرآتالبلدان" ، در جغرافیای ایران که ناتمام مانده؛ "المآثر و الآثار"؛ دررالتیجان فی تاریخ بن الاشکان" ، "التدوین فی جبال شروین"؛ "خیراتحسان"؛ تاریخ مشاهیر زنان؛ "خلسه" یا "خوابهنامه"؛ "تاریخ فرانسه". از معروفترین ترجمههای او است: "خاطران مادموازل دومونت پانسیه"؛ "شرح احوال کریستف کلمب"؛ "سرگذشت خانم انگلیسی"؛ "طبیب اجباری".