روزنامه استوار

روزنامه استوار در شهر قم به مدیری و صاحب امتیازی ابوالفضل طهماسبی تاسیس و شماره اول آن در تاریخ ۲۵ تیر ماه ۱۳۱۴ در تهران طبع و در شهر قم منتشر شده است. توضیح اینکه در موقع تاسیس …

روزنامه استوار در شهر قم به مدیری و صاحب امتیازی ابوالفضل طهماسبی تاسیس و شماره اول آن در تاریخ ۲۵ تیر ماه ۱۳۱۴ در تهران طبع و در شهر قم منتشر شده است. توضیح اینکه در موقع تاسیس روزنامه استوار شهر قم فاقد چاپخانه بوده و مدیر روزنامه به ناچار مدت ۵ ماه تمام روزنامه را در تهران طبع و در قم منتشر

می کرد. البته این عمل یعنی طبع روزنامه در یک شهرو انتشار آن در شهر دیگر بی سابقه نبوده است.

اگر چه قبل از اینکه روزنامه استوار در قم منتشر شود مدیر روزنامه درخشان چاپخانه کوچکی از اصفهان برای انتشار روزنامه و مجله خود به شهر قم برد و حتی بعد از مرگ او نیز مدتی برادرش آن را در قم اداره می کرد اما به هر صورت در موقع انتشار روزنامه استوار قم فاقد چاپخانه بود. از این رو مدیر آن ناچار به طبع نشریه خود در تهران بود. از اینجا مشخص می شود که شهر قم از لحاظ نداشتن چاپخانه از خیلی از شهر های ایران و حتی شهری دور افتاده چون بوشهر هم عقب تر بوده است.‏

بالا خره پس از ۵ ماه که از تاسیس و انتشار روزنامه استوار در قم گذشت مدیر روزنامه به دستیاری و با شرکت چند نفر اقدام به خرید چاپخانه برای قم نمود و چاپخانه ای به نام چاپخانه قم در آنجا تاسیس گردید و از آن تاریخ به بعد روزنامه استوار در قم چاپ می شد.

درباره روزنامه استوار ذکر این نکته ضروری است که با اینکه امتیاز آن در تاریخ دوم خردادماه ۱۳۱۳ از تصویب شورای عالی فرهنگ گذشته بود با این وجود انتشار روزنامه استوار در تاریخ ۲۵ تیر ماه یعنی بیش از یک سال پس از این تاریخ منتشر شده است.‏درباره روزنامه های ایران در گذشته باید متذکر شد یکی از اصلی ترین عواملی که موجب بقا یا فنای روزنامه می شد چاپ یا عدم چاپ آگهی و اعلانات عمومی در این روزنامه ها بوده و اگر این ممر درآمد آنها قطع می گردید بلا درنگ جریده نیز به تعطیلی کشانده می شد. یکی از مهم ترین اعلاناتی که به روزنامه های برای چاپ و انتشار سپرده می شد اعلانات ثبتی بود. اعلانات ثبتی می توانستند ضامن دوام و بقای روزنامه باشند.‏

اما علی رغم اینکه در شهر قم اعلانات ثبتی و انحصار آنها به روزنامه استوار تعلق داشت بازهم مدیر روزنامه مدام از عدم تکافوی دخل و خرج روزنامه شکایت داشت. به گونه ای که در شماره اول سال سوم می نویسد: "در مقایسه در آمد و مخارج روزنامه در سال اول هفت هزار ریال و در سال دوم چهار هزار ریال کسر عمل بوده است." در ادامه این محاسبه در مورد علت عدم تکافوی یاد شده می نویسد: "به طور کلی احساسات توده این شهر به استثنای معدودی به قدری نسبت به روزنامه بدبین بوده که خواننده اش را به دیده تنفر می نگریستند تا چه رسد به نویسنده آن" ‏مندرجات روزنامه استوار پس از درج مقاله افتتاحی یا همان سرمقاله درباره اوضاع اجتماعی و سیاسی و اخلاقی بوده و طبق معمول اغلب جراید محلی عبارت بوده از مقالات و اشعار متنوع و اخبار داخلی و خارجی و گاهی قوانین مهم مملکتی و همچینین اعلانات مختلف در آن دیده می شود. ‏استوار در ابتدا به صورت هفتگی منتشر می شد ولی اندکی بعد از انتشار به هفته ای دو شماره افزایش یافت که در چهار صفحه به قطع خشتی بزرگ و هر صفحه آن در سه ستون منتشر می گردید. ‏

سمیرا افراسیابی