جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
امثال و حکم دهخدا
افراد زیادی به جمعآوری فرهنگ عامه دست زدهاند که از جمله آنها میتوان به میرزا حبیبالله اصفهانی، جمال خوانساری، هانری ماسه، کلنل لئوینر، محمد علی جمالزاده، صادق هدایت، احمد شاملو، ناصح ناطق، محمود خلیقی، منوچهر ستوده و محمدجعفر محبوب اشاره کرد.
این نام ها افراد شناخته شده و شاخصی به شمار می روند که در این عرصه فعالیت کرده اند، چون تاکنون کتاب های زیادی در این عرصه نگاشته شده است که در این مجال نمی توان به همه آنها پرداخت.
کتاب امثال و حکم سال ۱۳۱۰ در چهار جلد به تالیف علی اکبر دهخدا منتشر شد. این مجموعه دارای نزدیک به ۵۰هزار امثال و حکم (ضرب المثل) و کلمات قصار و ابیات متفرقه است. مطالب به ترتیب الفبا تنظیم و ضرب المثل ها شرح و تفسیر شده و بین سال های ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۰ جمع آوری شده اند.
دهخدا برای جمع آوری مطالب کتاب از منابعی چون مجموعه «امثال میدانی» که در سده پنجم هجری به زبان عربی تالیف شده، استفاده کرده است.
دهخدا از این کتاب نزدیک به هزار ضرب المثل عربی برگرفته و به مجموعه خود وارد کرده است. از دیگر منابع او می توان به «مجموعه مختصر امثال»، «جامع التمثیل» و «شاهد صادق» اشاره کرد.
دهخدا به پیروی از رسم و شیوه شاعران و نویسندگان قدیم ایران، ضرب المثل ها را نه به صورتی که در زبان مردم بوده، بلکه به صورتی که در کتاب ها و دیوان ها آمده نقل کرده است، چنان که گویی در صدد گردآوری فولکلور نبوده، بلکه قصد داشته، شعرها و کلمات اخلاقی و پندآموز را در یک جا گرد آورد. از این رو ست که ضرب المثل ها در کتاب او مقام دوم را گرفته و اغلب تنها به عنوان مترادف امثال و حکم ادبی ذکر شده اند. او مفهوم ضرب المثل را با مفهوم کلمات کوتاه حکیمانه و اخلاقی در هم آمیخته است.
همچنین دهخدا در تألیف خود بیش از هزار عبارت عربی آورده که بیشتر آیات قرآن و احادیث نبوی و کلمات منسوب به امامان شیعه و امثال و نظایر آنهاست.
● یکی بود، یکی نبود
سید محمدعلی جمالزاده نویسنده و مترجم معاصر ایرانی است. او را پدر داستان کوتاه زبان فارسی و آغازگر سبک واقع گرایی در ادبیات فارسی می دانند. او نخستین مجموعه داستان های کوتاه ایرانی را با عنوان« یکی بود، یکی نبود»، سال ۱۳۰۰ خورشیدی در برلین منتشر کرد.
از نکات جالب توجه آثار او توجه به ضرب المثل ها و اصطلاحات عامیانه است. یکی از ویژگی های بارز نثر جمالزاده، مردمی و عامه پسند بودن آن است. جمال زاده نثر را از انحصار افراد تحصیلکرده بیرون کشید و آن را در اختیار همگان قرار داد.
او در داستان هایش که اغلب انتقادی هستند، ساده و طنزآمیز می نویسد و از ضرب المثل ها و اصطلاحات عامیانه در آنها استفاده بسیار می کند.
توجه او به این مقوله تنها محدود به داستان هایش نشده و در کتاب «فرهنگ لغات عوامانه» حدود ۷۰۰۰ واژه، اصطلاح و ترکیب از فرهنگ شفاهی را ضبط کرده است. او نگارش این کتاب را از زمان نگارش داستان های یکی بود، یکی نبود که نخستین مجموعه اوست، آغاز کرده و کتاب را با جمع آوری کلمات عوامانه فارسی به پایان می رساند.
● «کوچه» شاملو
کتاب «کوچه» عنوان فرهنگ نامه ای است به کوشش احمد شاملو، شاعر و نویسنده معاصر ایرانی و آیدا سرکیسیان، همسرش که در چند جلد به عنوان دایره المعارف فرهنگ عامیانه مردم ایران تدوین شده است. چند دهه از عمر احمد شاملو صرف گردآوری و تدوین این کتاب شد و ۱۴ جلد از آن در زمان حیاتش به چاپ رسید. بعد از مرگ شاملو، سرپرستی این مجموعه به عهده همسرش قرار گرفت.
نخستین جلد این فرهنگ سال ۱۳۵۶ از سوی انتشارات مازیار منتشر شد و پس از انتشار شش جلد آن تا سال ۱۳۶۲، انتشار این فرهنگ تا سال ۱۳۷۲ در ایران متوقف ماند و تنها یک جلد از کتاب کوچه در سوئد منتشر شد.
کتاب کوچه یکی از بزرگ ترین دانشنامه های فولکلور مردم ایران است. شاملو البته این کار عظیم را یک تنه انجام می داد. تاکنون ۱۱ جلد آن تا پایان حرف «ج» منتشر شده است. جلد ۱۲ کتاب «کوچه» هم اکنون در انتظار اخذ مجوز به سر می برد.
● «نیرنگستان» هدایت
«نیرنگستان» نام کتاب صادق هدایت نویسنده نام آشنای ایرانی است که در آن به فرهنگ عامه و فولکلور می پردازد. این کتاب نخستین بار سال ۱۳۱۲ منتشر شده و هدایت معتقد است بیشتر این باورها و آیین ها از آنجا وارد فرهنگ ایرانی شده که جادوگران در دوره نگارش اوستا نفوذ زیادی داشته اند و اوستا علیه آنها این احکام را صادر کرده است.
این کتاب مانند فرهنگی کامل در چند فصل طبقه بندی شده و بخش هایی چون آداب و تشریفات زناشویی، تاریخچه، زن آبستن، اعتقادات و تشریفات گوناگون، آداب ناخوشی ها، خواب، مرگ، تفال و نفوس را شامل می شود.
هدایت در مقدمه نیرنگستان، هدف خود را از انتشار این کتاب چنین بیان می کند: «...تاکنون آداب، رسوم و اعتقادات عوام ایران، جداگانه جمع آوری نشده بود، به استثنای مختصری در کلثوم ننه... عجالتا در اولین قدم این مجموعه را تقدیم می دارم که مختصری از دانش و فرهنگ و کلام عوام ایران را تشکیل می دهد.»
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل غزه روسیه مجلس شورای اسلامی نیکا شاکرمی روز معلم معلمان رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی دولت
هلال احمر یسنا آتش سوزی قوه قضاییه پلیس تهران بارش باران سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش فضای مجازی سازمان هواشناسی
حقوق بازنشستگان بانک مرکزی قیمت خودرو قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو خودرو دلار سایپا ایران خودرو کارگران تورم
سریال تلویزیون نمایشگاه کتاب مسعود اسکویی عفاف و حجاب سینما سینمای ایران دفاع مقدس موسیقی
رژیم صهیونیستی آمریکا جنگ غزه فلسطین حماس اوکراین چین نوار غزه ترکیه انگلیس ایالات متحده آمریکا یمن
استقلال فوتبال علی خطیر پرسپولیس سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ برتر رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ
هوش مصنوعی تلفن همراه گوگل اپل آیفون همراه اول تبلیغات اینستاگرام ناسا
فشار خون کبد چرب بیمه بیماری قلبی کاهش وزن دیابت داروخانه