آیا عشق به تلاش نیاز دارد؟

در هر یک ما از یک طرف میلی ذاتی برای عشق ورزیدن و از طرف دیگر، معشوق دیگری شدن وجود دارد، اما اغلب برداشت درستی از عشق نداریم و نمی‌توانیم دریابیم احساسی که میان ما و دیگری به …

در هر یک ما از یک طرف میلی ذاتی برای عشق ورزیدن و از طرف دیگر، معشوق دیگری شدن وجود دارد، اما اغلب برداشت درستی از عشق نداریم و نمی‌توانیم دریابیم احساسی که میان ما و دیگری به وجود آمده، واقعا عشق است یا نه؟...

حقیقت این است که آنچه بیشتر ما انتظار داریم، به عبارت دقیق‏تر«تجربه عاشق‏شدن» است. تجربه عاشق‏شدن تقریبا همیشه خودبه‌‌خود پیش می‏آید و به‏همین دلیل آن را «گرفتار عشق شدن» می‌نامیم. برای رسیدن به چنین تجربه‌ای، هیچ تلاشی لازم نیست اما این نظر که «عشق ورزیدن» به سعی و تلاش نیاز ندارد، نادرست است ولی این برداشت در بسیاری از داستان‌ها و فیلم‌ها هم به چشم می‌خورد. تجربه عاشق‏شدن ممکن است باعث تسکین دردهای زندگی شود، اما عشق‏ورزیدن این‏گونه نیست. درواقع همان‏طور که بسیاری از ما در طول زندگی‌مان کشف کرده‌ایم وقتی واقعا عشق می‌ورزیم، تجربه‏های دردناک زندگی ممکن‏است نه تنها تخفیف نیابد، بلکه افزایش هم پیدا کند زیرادر این حالت باید نگران شخصی دیگر به جز خودمان هم باشیم. بسیاری از افراد برای فراموش‏کردن ناملایمات زندگی، به عشق پناه می‏برند ولی متوجه می‌شوند آنچه واقعا به دنبالش بوده‌اند، اصلا عشق‏ورزیدن نبوده‏است، بلکه به دنبال تجربه عاشق شدن بوده‌اند. عشق ورزیدن باعث نمی‌شود مسوولیت‏هایمان را کنار بگذاریم زیرا مسوولیت‏های بیشتری برای ما به دنبال دارد.

عشق ورزیدن هم اشتیاق به یکدیگر است و هم صمیمی شدن و ایجاد تعهد. فرآیند یکی‏شدن دو «من» و تبدیل‌شان به یک «ما» (که کانون ایجاد تعهد است)، خودبه‌خود رخ نمی‌دهد و به تلاش نیاز دارد. همچنین ایجاد ارتباطی عمیق با دیگری (در کانون صمیمیت قراردارد) به این سادگی‌ها نیست. آنچه باقی می‌ماند، حس اشتیاق به یکدیگر است. باید قبول کرد که ایجاد اشتیاق ساده‏تر است به‏خصوص اگر در ابتدای مسیر رابطه با کسی باشید. اشتیاق فراوان مانند یک ماده بی‏حسی عمل می‌کند و درد زندگی را تسکین می‏دهد، اما فقط برای مدتی.

در واقع چیزی شبیه اثر یک ماده روانگردان است که به سرعت از بین می‏رود و باید به چیز دیگری برای تسکین درد پناه برد. بسیاری از افراد این اشتیاق بدون صمیمیت و تعهد را با عشق واقعی اشتباه می‌گیرند و این احساس اشتیاق، بیش از هر چیز در ایجاد «تجربه عاشق شدن» نقش دارد، اما اشتیاق بدون صمیمیت و تعهد عشق نیست. آیا تا به‏حال احساس «فریفتگی» ناشی از عشق داشته‌اید؟ در این حالت همه چیز آسان، راحت و ساده به نظر می‌رسد، اما بعد تازه با مشکلات ذاتی عشق‏ورزیدن روبرو می‌شوید. آیا در این صورت تصمیم می‌گیرید به این مسیر ادامه دهید و به جایی برسید که واقعا عشق بورزید و مورد عشق ورزیدن دیگری قراربگیرید یا چون متوجه ناکامی گریزناپذیر ماندن در نقطه‌ای که بنا بر ماهیتش گذراست شده‌اید، در همان مرحله «تجربه عاشق شدن» اولیه متوقف می‌شوید؟ ما فریفته می‌شویم، اما نه با عشق. فریفتگی ما ناشی از برداشت نادرست از عشق است که در اغلب فرهنگ‌ها رواج یافته است.

دکتر علی ملائکه