چهارشنبه, ۲۳ خرداد, ۱۴۰۳ / 12 June, 2024
علایم عفونت ادراری در کودکان
«عفونت ادراری در یک سال اول زندگی در پسرها بهخصوص پسرهایی که ختنه نشدهاند، شایعتر از دخترهاست. به همین دلیل ختنه کردن پسران را در همان سه ماهه اول زندگی توصیه میکنند. بعد از آن هرچه سن دخترها بالاتر میرود به خصوص وقتی به سنین باروری میرسند عفونت ادراری در آنها بسیار شایعتر از پسرها میشود.» اینها را دکتر سیمین وحیدی، متخصص و جراح کلیه و مجاری ادراری و دارای بورد تخصصی میگوید...
▪ خانم دکتر! چه زمانی میتوانیم بگوییم کودکی دچار عفونت ادراری شده است؟
- ورود باکتری از راه مجرای ادراری به داخل مثانه و رشد باکتری?ها را عفونت میگویند. معمولا شایعترین این باکتریها «ایکولای» نام دارد. باکتری از راه مجرا وارد مثانه میشود در آنجا شروع به رشد و تکثیر میکند. تا این زمان ادرار عفونی شده هنوز علامتدار نیست. به محض تماس ادرار با مخاط سالم، این باکتریها مخاط را خراش میدهند و باعث خونریزی در ادرار و سبب تحریک عصبی دیواره داخلی مثانه میشوند. از این به بعد علائم عفونت و آزارهای یک عفونت ادراری شروع میشود که شامل سوزش ادرار، تکرر ادرار، بوی بد ادرار به دلیل رشد باکتری و تجزیه مواد در آن و وجود خون در ادرار است. البته علائم این بیماری در سنین مختلف کاملا متفاوت است. بهعنوان مثال در یک نوزاد میتواند باعث بیاشتهایی شود و نوزاد را بدحال کند، در نتیجه روی رشدش تاثیر بگذارد. هرچه سنین رشد پایینتر باشد، تاثیرات بیماری نامطلوبتر خواهد بود.
▪ ابتلا به عفونت ادراری تا چه اندازه در کودکان مهم است؟
- ابتلا به عفونت ادراری حتی برای یکبار در کودک، بهخصوص اگر تبدار هم باشد، اهمیت ویژهای دارد زیرا ممکن است عفونت به وجود آمده زنگ خطر وجود یک بیماری زمینهای یا یک اختلال مادرزادی در سیستم ادراری باشد که شایعترین آنها برگشت ادرار است. در واقع ارتباطی بین برگشت ادرار از مثانه به کلیه و عفونت ادراری وجود دارد. در یک مثانه سالم، ادرار از قسمت بالایی مثانه وارد آن میشود و برای اینکه این ادرار پس نزند، سوپاپهای اطمینانی داخل مثانه از عضلات تعبیه شدهاند. در فردی که مبتلا به برگشت ادرار است، این سوپاپهای اطمینان یا عضلات تعبیهشده، دچار ضعف میشوند یا فشار مثانه به حدی بالا میرود که باعث برگشت ادرار به داخل کلیه میشود. اگر این ادرار، ادرار عفونی باشد، عفونت به جای اینکه به مثانه محدود شود، به راحتی از طریق لولههای حالب به کلیه میرسد و آن را عفونی میکند.
▪ اگر فردی ادرار استریل و بدون عفونت داشته باشد چطور؟ آیا باز باید نگران ریفلاکس یا برگشت ادرار به کلیهها بود؟
- بله، ما اثری داریم به نام اثر چکشی که خود آب به علت برگشتش به داخل سیستم کلیه مانند چکش به کلیهها ضربه میزند و آنها را خراب میکند ولی اگر ادرار عفونی باشد، به خصوص در دو سال اول زندگی، اتفاقی رخ میدهد که به big bang یا انفجار بزرگ معروف است زیرا وقتی عفونت از مثانه و با این ضربه وارد کلیهها میشود، درصد زیادی از بافت کلیه را از بین میبرد.
▪ چه عللی باعث ایجاد عفونت ادراری در کودکان میشوند؟
- برخی علل زمینهای در خود فرد وجود دارند، بعضی علل محیطی هستند و عواملی ارتباط این دو را برقرار میکنند. به عنوان مثال، یبوست عاملی است که شیوع عفونت ادراری را افزایش میدهد. از طرفی سیستم ایمنی کودک و استعداد مخاطی وی نیز مهم است. در بعضی از افراد، تمایل سلولهای پوشاننده مخاط برای چسبندگی باکتری بیشتر است اما بعضی دیگر به دلیل مواد لغزندهای که در سطح پوشش داخلی مخاطشان دارند، باعث میشوند باکتری به محض چسبندگی، لیز بخورد و با ادرار بعدی خارج شود. این ویژگی در افراد به رژیم غذایی آنها بستگی دارد. همانطور که گفتم، بیماریهای زمینهای نیز در ایجاد عفونت ادراری موثرند. اگر فردی مثانه عصبی داشته باشد، و مثانهاش به خوبی تخلیه نشود یا دچار انسداد در مجرا باشد، تخلیه ادرارش بهطور کامل انجام نمیشود و دفع کامل باکتری صورت نمیگیرد در نتیجه دچار عفونتهای راجعه بسیار زیادی خواهد شد. علاوه بر این، در یک مثانه عصبی، فشار داخل مثانه بالاست و چون گردن مثانه به خوبی باز نمیشود، اختلالاتی در جدار مثانه به وجود میآید که نهایتا ادرار را به کلیهها پس میزند. یکسری از عوامل هم مربوط به باکتری میشوند. باکتریهای مختلف از جمله «ایکولای» پوششهای مختلفی دارند. بعضی از این پوششها به باکتری کمک میکنند راحتتر به مخاط بچسبد. بعضی دیگر نیز با پوششی که دارند، راحتتر از بدن دفع میشوند. لازم به ذکر است که ما باکتریهای محافظی هم در مجرای ادراری داریم بنابراین والدینی که فکر میکنند با اولین مشکل سرماخوردگی کودک باید بلافاصله آنتیبیوتیک برای فرزندشان تجویز شود، باید بدانند مصرف آنتیبیوتیکهای نابجا در صورتی که عفونت واقعی وجود نداشته باشد، تعادل باکتریایی را در مجرای ادراری به هم میزند و میکروب?های محافظ را از مجرا حذف میکند. در حالی که وجود این باکتریها، رشد باکتریهای خطرناک را متوقف میکند و مانع تکثیر آنها میشود.
▪ از روی چه علائم و نشانههایی میتوان به عفونت ادراری نوزادان، شیرخواران یا کودکان پی برد؟
- تا حدود سن شش ماهگی که کودکان نمیتوانند مشکلشان را بیان کنند و هنوز توانایی اشاره هم ندارند، علائم به صورت بیقراری، بد شیرخوردن، تب، کاهش وزن و علائم گوارشی مانند اسهال یا تهوع و استفراغ بروز میکنند. البته این علائم معمولا در گلودرد و گوش درد هم دیده میشوند و قابل افتراق نیستند و فقط به وسیله آزمایشهای دورهای که پزشک متخصص اطفال تجویز میکند، قابل تشخیص خواهند بود. پس منتظر نباشید تا علائم بروز کنند، بلکه کودک باید همواره تحت نظر یک پزشک باشد تا هر شش ماه آزمایشهای دورهای شامل آزمایش ادرار و سونوگرافی برای او انجام دهد. در سنین بالاتر یعنی حدود یک تا دو سالگی، عفونت ادراری خود را با علائمی همچون شکم درد، جیغ زدن هنگام ادرار، و علائم کمتر شایعی مانند کاهش وزن، نشان میدهند.
▪ چه عواملی باعث میشود که یک کودک دچار عفونت ادراری شود؟
- نکته بسیار مهمی که در مورد ایمنی کودکان وجود دارد، شیوه برخورد والدین و خواهر و برادر با کودک است. اگر در خانوادهای تنش وجود داشته باشد و برخورد خشنی با کودک صورت بگیرد، روی سیستم ایمنی کودک و تغذیه وی تاثیر سوء میگذارد. اثبات شده اسپاسمهای کف لگن در کودکانی که پدر و مادر خشنی دارند، بیشتر است. یعنی ادرار خود را بیشتر نگه میدارند. در نتیجه هم دچار یبوست میشوند و هم دفع ادرارشان با مشکل مواجه میشود. عامل دیگر ابتلا به عفونت ادراری، رژیم غذایی کودک است. مصرف انواع تنقلات شامل چیپس و پفک، مواد رنگی شور و... به کلیهها آسیب میرسانند بنابراین استفاده از میوههای مختلف به جای تنقلات بیفایده و مصرف صحیح مایعات شامل آب، آب?میوه، شربت آبلیمو- عسل و... به جای انواع نوشابهها در پیشگیری از ابتلا به عفونت ادراری موثر است.
▪ اگر عفونت، زود درمان نشود، چه عواقبی در پی خواهد داشت؟
- عفونت طول کشیده، مخاط مثانه را بسیار حساس میکند و حجم آن را کاهش میدهد. همچنین میتواند باعث ایجاد اختلالات عصبی در مثانه و برگشت ادرار یا ریفلاکس از مثانه به کلیه شود. در نهایت عفونت ادراری زمینهساز ایجاد سنگ در قسمتهای مختلف دستگاه ادراری میشود. یک عفونت ساده به خصوص در دوران کودکی آسیبهای جبرانناپذیری به کودک می?زند.
▪ آیا رابطهای بین عفونت ادراری کودکان و شبادراری آنها وجود دارد؟
- شبادراری میتواند فقط علامت یک عفونت ادراری باشد. شب ادراری در خانوادهها معمولا به شکل زمینههای ارثی حتی ممکن است تا سن ۱۵ سالگی ادامه پیدا کند. در واقع در سنین ۶ تا ۷ سالگی شب ادراری مساله عجیبی نیست اما از این سن به بعد توقع داریم هر سال ۱۵ درصد از شیوعش کم شود اما به هر حال با آزمایش ادرار در کودکانی که مشکل ادراری دارند، میتوان به وجود عفونت ادراری پی برد.
مریم منصوری
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
ویزای تضمینی ایتالیا کانادا
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات مسعود پزشکیان انتخابات ریاست جمهوری 1403 سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم شورای نگهبان محمدباقر قالیباف قالیباف ریاست جمهوری انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ علیرضا زاکانی
آتش سوزی شهرداری تهران قوه قضاییه تهران هواشناسی قتل پلیس محیط زیست وزارت بهداشت ازدواج آموزش و پرورش سازمان هواشناسی
همستر کامبت خودرو بورس قیمت خودرو قیمت دلار قیمت طلا دولت سیزدهم سایپا ایران خودرو بازار خودرو بانک مرکزی قیمت سکه
تلویزیون سریال ساترا سینما رسانه ملی داریوش مهرجویی سینمای ایران تئاتر کتاب شهادت محمدعلی بهمنی شهید
فناوری دانش بنیان دانشگاه آزاد اسلامی ماهواره فضا
رژیم صهیونیستی غزه روسیه جنگ غزه فلسطین آمریکا بریکس چین حماس نوار غزه فرانسه طوفان الاقصی
فوتبال پرسپولیس ایران تیم ملی فوتبال ایران تیم ملی ایران تیم ملی بازی یورو 2024 لیگ برتر جواد نکونام باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس
ایلان ماسک سامسونگ روزنامه گوگل ناسا سازمان فضایی ایران وزیر ارتباطات
سرطان کودک کاهش وزن چاقی ویتامین بارداری سازمان غذا و دارو مغز سکته مغزی