انتخاب بازی متناسب با سن کودک

بازی، بخش مهمی از زندگی کودکان را تشکیل می‌دهد و علاوه بر اینکه باعث می‌شود شادی و هیجانات مثبت را تجربه کنند، تاثیر قابل توجهی در فرآیندهای یادگیری آنها خواهد داشت. در خلال …

بازی، بخش مهمی از زندگی کودکان را تشکیل می‌دهد و علاوه بر اینکه باعث می‌شود شادی و هیجانات مثبت را تجربه کنند، تاثیر قابل توجهی در فرآیندهای یادگیری آنها خواهد داشت. در خلال بازی، توانمندی‌های جسمی و هوشی کودکان رشد می‌کنند، تعاملات اجتماعی و مهارت‌های زندگی آنها افزایش می‌یابند و قانونمندی‌های حاکم بر زندگی روزمره تمرین می‌شوند. حضور والدین و همسالان به‌عنوان همبازی در برهه‌های سنی مختلف بسیار حایز اهمیت است. اسباب‌بازی، بخشی از عناصر موجود در بازی را تشکیل می‌دهد. انتخاب اسباب‌بازی متناسب با سن و سطح رشد جسمی، هوشی و عاطفی کودکان، تاثیر چشمگیری در پرورش توانمندی‌های آنها خواهد داشت. گاهی اوقات والدین تصور می‌کنند چون فرزندشان از رشد و رسش بیشتری نسبت به همسالان خود برخوردار است، خرید اسباب‌بازی‌های مخصوص سنین بالاتر برایش مناسب‌تر است؛ این در حالی است که حتی اگر بپذیریم استفاده از اسباب‌بازی‌های مخصوص سنین بالاتر آسیبی به کودک وارد نمی‌‌کند، باید دانست که اغلب کودکان از اسباب‌بازی‌های پیشرفته‌تر از سن خود چندان لذتی نمی‌برند. هرچند استانداردهای معرفی‌شده توسط متخصصان، می‌تواند در انتخاب نوع اسباب‌بازی کودکان سنین مختلف کمک‌کننده باشد، داوری والدین با توجه به شناختی که از شرایط بدنی، محیطی، عاطفی و سلیقه‌ای فرزند خود دارند، در انتخاب اسباب‌بازی کمک‌کننده خواهد بود. در یک مرور کلی می‌توان اسباب‌بازی‌های متناسب با رشد کودکان را در رده‌های زیر دسته‌بندی کرد.

تولد تا یک‌سالگی: اسباب‌بازی‌هایی که حواس پنجگانه کودک را تحریک می‌کنند، به ویژه اسباب‌بازی‌های رنگارنگی که قابلیت ایجاد موسیقی یا صداهای مختلف را داشته باشند و از سطوح مختلف (پارچه، چوب، پلاستیک و...) تهیه شده باشند؛ آینه، کتاب‌های پارچه‌ای و اسباب‌بازی‌های حمام از دیگر اسباب‌بازی‌های مناسب این رده سنی هستند.

یک تا سه سالگی: اسباب‌بازی‌های مستلزم جست و خیز و حرکات بدنی، سه‌چرخه؛ توپ، اسباب‌بازی‌هایی با قابلیت ساختن و خراب کردن (مثل لگوها)، نمونه اسباب‌بازی وسایل زندگی روزمره (تلفن، ماشین‌های ساده و...)

سه تا پنج‌سالگی: عروسک، کتاب داستان، اسباب‌بازی‌هایی با قابلیت بازی دسته‌جمعی، کیت‌های لوازم مشاغل مختلف، دوچرخه، خمیربازی، مداد شمعی و رنگ‌های انگشتی؛ پازل و جورچین‌های ساده و...

پنج تا هشت‌سالگی: کتاب داستان، اسباب‌بازی‌هایی که نیاز به سوار کردن قطعات دارند، کاردستی‌های خلاقانه؛ اسباب‌بازی‌های ساده الکترونیکی یا نیازمند باتری و...

هشت تا ۱۲سالگی: بازی‌های قلم و کاغذی، اسباب‌بازی‌های فکری؛ اسباب‌بازی‌های ورزشی، کامپیوتر و...

ندا نظربلند

روان‌شناس