۶ دشمن ذائقه

از سیگار تا آفت کش ها

بیشتر موادغذایی خوشبو و خوش‌طعم هستند اما برخی عادت‌های غلط باعث می‌شوند ذائقه‌مان برای همیشه تغییر کند و آسیب ببیند و نتوانیم از طعم خوراکی‌ها لذت ببریم. ۶ عادت از همه مهم‌تر است و بیشترین تاثیر را دارد...

۱. سیگار

هیچ چیز مانند سیگار روی گیرنده‌های چشایی و بویایی تاثیر منفی ندارد. سیگار کشیدن طولانی‌مدت روی عصب بویایی در قسمت عقب بینی تاثیر دائمی می‌گذارد و باعث کاهش تعداد و میزان تاثیر پرزهای چشایی می‌شود. حتی اگر بعد از غذا سیگار می‌کشید، این اختلال چشایی ۲ برابر خواهد شد چون سیگار جوانه‌های چشایی را می‌سوزاند. نتایج تحقیق محققان نشان می‌دهد سیگار نه‌تنها عامل التهاب دستگاه تنفسی است بلکه حساسیت پرزهای چشایی و به مرور ذائقه فرد را از بین می‌برد.۲. بعضی خوراکی‌های شیرین

مصرف روزانه ۲ لیوان نوشیدنی شیرین برای مدت ۴ هفته تا حد زیادی باعث کاهش ذائقه می‌شود و علاوه بر آن فرد به مرور توانایی درک مزه شیرین را از دست می‌دهد و به همین علت میزان مصرف قند را بالا می‌برد تا از طعم شیرین در غذاها بهره‌مند شود. تحقیقات نشان داده این کار باعث بروز ۲ مشکل می?شود؛ افزایش احتمال چاقی و خطر ابتلا به دیابت نوع۲.۳. پرخوری

طبق نتایج تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ در یکی از مجله‌های علمی منتشر شد، توانایی تشخیص مزه‌های مختلف (شیرین، شور، ترش و تلخ) در کودکان چاق در مقایسه با کودکانی که وزن طبیعی دارند، پایین‌تر است. محققان با بررسی حس چشایی ۹۴ کودک با وزن طبیعی و ۹۹ کودک چاق، با استفاده از ۲۲ نوار طعم‌دار با ۴ طعم شیرین، شور، تلخ و ترش دریافتند کودکان با وزن طبیعی بهتر از کودکان چاق می‌توانند تفاوت بین طعم‌ها را تشخیص دهند. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که کودکان با وزن طبیعی، به‌خصوص دختران و کودکان بزرگ‌تر بهتر می‌توانند طعم‌ها را تشخیص دهند اما این روند در میان کودکان چاق به‌خصوص در درک طعم‌های شور و تلخ دیده نمی‌شود. در طول این تحقیق درحالی که کودکان چاق و کودکان دارای وزن طبیعی هر دو تمام سطوح متفاوت طعم‌های شیرین را درست تشخیص می‌دادند، کودکان چاق در شناسایی شدت سطوح ۴ طعم در رتبه خیلی پایین‌تر قرار داشتند. به گفته محققان، ضعف در تشخیص طعم‌ها در کودکان چاق آنها را به خوردن هرچه بیشتر مواد غذایی وادار می‌کند.۴. آفت‌کش‌ها

به گفته محققان، سموم محیطی مثل آرسنیک و بنزن می‌توانند به شدت آثار مخربی بر سیستم چشایی ما بگذارند. به گفته آنها، آفت‌کش‌هایی مانند ترکیب‌های ارگانوکلره و ارگانوفسفات و سایر آفت‌کش‌های کربنات که به طور وسیعی در کشاورزی استفاده می‌شوند، به شدت سلامت افراد در معرض این ترکیب‌ها را تهدید می‌کنند.

۵. نمک

سیستم چشایی و بویایی یکسان عمل می‌کنند. همان‌طور که اگر در اتاقی که بوی شدید در آن وجود دارد بمانید پس از چند لحظه دیگر بویی حس نخواهید کرد، مصرف زیاد یک ماده غذایی با طعم خاص نیز همین اثر را بر ذائقه?تان می‌گذارد. کسانی که نمک زیادی به غذایشان اضافه می‌کنند یا اهل مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده مانند کنسروها و سوسیس و کالباس هستند، به‌مرور نخواهند توانست طعم شوری را حس کنند و نمک بیشتری برای طعم‌دارشدن به غذایشان می‌افزایند.۶. بعضی داروها

سیستم چشایی و بویایی مثل هم عمل می‌کنند و مکمل یکدیگرند. ۶۰ تا ۷۰ درصد مزه‌ها در حقیقت بو هستند. برخی داروها آثاری روی عملکرد حس چشایی دارند. با مصرف این داروها، کیفیت مزه تلخ که با کمترین تعداد گیرنده‌های چشایی در حفره دهان مشخص و نمایان می‌شود، بیشتر و کیفیت مزه شیرین که با بیشترین تعداد گیرنده در حفره دهان دریافت می‌شود، کمتر از دیگر مزه‌ها تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد. کیفیت مزه‌های شور و ترش از نظر حساسیت گیرنده‌ای در حد متوسط هستند. با اینکه تاثیر بیشتر داروها بر حس چشایی به دوز و طول مدت مصرف آنها بستگی دارد ولی اختلال در حس چشایی حتی ممکن است بعد از یک دوز از دارو رخ دهد. در اغلب موارد، اختلال در حس چشایی درنتیجه مصرف دارو، با کاهش دوز دارو یا قطع مصرف آن به حالت طبیعی برمی‌گردد ولی در برخی موارد حتی شاید هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد. از جمله داروهای تاثیرگذار بر سیستم چشایی و بویایی می‌توان به آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای ضدافسردگی، داروهای شل‌کننده عضلات و... اشاره کرد.

ترجمه: سمیه مقصودعلی

منبع: ریدرز دایجست