نظم و انضباط در محیط های آموزشی

عدم تمایل به نظم پذیری در مدارس, پیامدهای منفی گوناگون و فراوانی برای دانش آموزان در حیطه های آموزشی, اجتماعی و خانوادگی در بردارد علاقه نداشتن به نظم پذیری حتی در دانش آموزانی که دچار مشکلات حاد و نابهنجار نیستند و زمینه قانون گریزی خود کم بینی و تخلفات بیشتر را در آنان فراهم می آورد

سرآغاز گفتار نام خداست/ که رحمتگر و مهربان خلق راست

قسم باد بر سر عمر کاین آدمی/ زیانها رساند به خود هر دمی

به جز مؤمنان به پروردگار/ که پیوسته نیکند و پرهیزکار

سفارش نمایند هم را مدام/ به حق و شکیبایی و اهتمام

●عدم تمایل به نظم پذیری در مدارس، پیامدهای منفی گوناگون و فراوانی برای دانش آموزان در حیطه های آموزشی، اجتماعی و خانوادگی در بردارد. علاقه نداشتن به نظم پذیری حتی در دانش آموزانی که دچار مشکلات حاد و نابهنجار نیستند و زمینه قانون گریزی خود کم بینی و تخلفات بیشتر را در آنان فراهم می آورد.

●در کلاسی که معلم همواره به شاگردان امر کند و یا از آنان عیبجویی نماید و مقایسه و سرکوفت زدن را سرلوحه کار خود قرار دهد، دانش آموزان را ترغیب می کند تا نسبت به هم حسادت کنند و با یکدیگر دشمنی بورزند. در این حالت، ناسازگاری و ناهماهنگی در کلاس و روابط دانش آموزان آشکار می شود. هنگامی که توبیخ به صورت محدود و شخصی باشد و یا اینکه ستایش و قدردانی معلم از دانش آموز به صورت فردی افزایش یابد آثار مثبتی در عملکرد رفتاری و تحصیلی دانش آموز ایجاد می کند.

● معلم هنگامی می تواند در تعامل خود با دانش آموز نتیجه ای مؤثر کسب کند که نکات زیر را رعایت نماید: معلم در اولین گام می باید رفتار دانش آموز را به طور دقیق تبیین و مشخص نماید؛ سپس اهداف و انگیزه ای به رفتاری دانش آموز را دریابد و در گام سوم، راهبردهای مناسبی به منظور اصلاح رفتار را عملاً به کار گیرد. در گام چهارم، راهبردی ترغیب کننده و متناسب با وضعیت دانش آموز در پیش گیرد و سرانجام برای دستیابی به نتیجه مؤثر از والدین نیز کمک بخواهد و آنها را در به انجام رساندن راهبرد مورد نظر مشارکت دهد.

●رعایت نظم و انضباط در محیطهای آموزشی، یکی از مهمترین اهداف تربیتی است که اولیای مدارس، آنان را در اولویت قرار می دهند و رفتارها و فعالیت آموزشی دانش آموزان نیز تا حد زیادی براساس این پدیده شکل می گیرد. نظم و انضباط باعث می شود که فعالیتهای دانش آموزان با موفقیت انجام گیرد و در نهایت زندگی با نشاط توأم شود و شکوفایی حاصل گردد.

● معلمان، در مقام اشخاصی که باید از آگاهی و توانمندی در شناسایی و ایجاد رابطه سازنده با دانش آموزان برخوردار باشند یکی از مهمترین عوامل در شکل گیری شخصیت رو به رشد دانش آموزان به شمار می آیند. رابطه دوستانه و صمیمی معلمان با دانش آموزان و نیز موفقیت خانوادگی دانش آموزان موجب افزایش میزان نظم پذیری آنان می گردد.

سرآغاز گفتار نام خداست/ که رحمتگر و مهربان خلق راست

چو با یاری کرد کار بشر/ عیان گشت رایات فتح و ظفر

ببینی همه دسته دسته ز راه/ بیایند در دین یکتا اله

ستایش کنی آنگاه پروردگار/ تو آموزش خواه از کردگار

●خشونت، پدیده ای جدید نیست. تا آنجا که تاریخ نشان می دهد افراد به دلایل گوناگون از جمله به دلیل تضاد منافع با یکدیگر، درگیریهای خشونت آمیز داشته اند و در حال حاضر نیز شاهد انواع مختلف هستیم. آنچه برای ما در تعلیم و تربیت نگران کننده است وجود و گسترش خشونت در مدارس است.

●عواملی چون حجم زیاد کتابهای درسی، وجود رقابت در کلاس و مدرسه، شرایط خانوادگی و محیطی و ویژگیهای فردی دانش آموزان در ابعاد خشونت بدنی دانش آموزان مؤثر است. عواملی مانند ویژگیهای فردی و شرایط خانوادگی دانش آموز را پژوهشگران مانند "بالدری" به منزله عوامل مؤثر در آماده کردن فرد برای شخصیت محسوب کرده اند.

●می توان به منظور پیشگیری و کاهش خشونت بدنی در مدارس، راههایی را مطرح و پیشنهاد کرد. در سطح مدرسه از دو طریق می توان مداخله کرد: اول ایجاد خط مشی و سیاست رفتاری در مدرسه که بر اساس آن قواعد انضباطی و چگونگی رفتار مناسب و مورد انتظار در مدرسه تعیین، پیشگیری و تشویق می شود. دوم، بازسازی حیاط مدرسه با مشارکت دانش آموزان است. مشارکت دانش آموزان مدرسه سبب از میان رفتن رابطه نادرست قوی و ضعیف یا بزرگتر و کوچکتر بودن می شود.

●در مدرسه همواره دانش آموزانی هستند که بنا بر دلایل متفاوت مانند قدرت طلبی، خشونت و پرخاشگری، عدم همدلی و مهارت نداشتن در درک احساس دیگران، با رفتار نامطلوب خود دانش آموزان ضعیفتر از نظر جسمانی یا ویژگیهای شخصیتی را تحت سلطه خود در می آورند و با رفتارهایی مانند تحقیر کردن، هول دادن، کتک زدن و دعوا کردن آنان را وادار به پیروی از خواسته های خود می کنند.