چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025

مجله ویستا

نام محمد صلی الله علیه و آله در آفاق ملكوت

این محمد، فرستاده و پیامبر من، امین، بزرگوار، رازدار و برگزیده من و پاك‌ترین و ناب‌ترین در پیشگاه من، عزیز و دوست من، و برترین پیامبران و محبوب‌ترین آن‌ها و گرامی‌ترینشان نزد من، و نزدیك‌ترین آن‌ها به من، و از همه برایم شناساتر است، او برترین پیغمبران از نظر بردباری، دانش، ایمان، یقین، صدق، نیكوكاری، پاكدامنی، فروتنی، پارسایی و فرمانبرداری از من، است. برای او از حاملین عرشم و سایر آفریدگانم در آسمان‌ها و زمین پیمان گرفتم كه به او ایمان آورده و به پیامبریاش اقرار كنند.

ای آدم! به او ایمان آور تا قرب، منزلت، فضل، نور و وقار تو نزد من بیش‌تر شود.

●توصیف خدا از پیامبر

"ما كان محمد ابا احد من رجالكم ولكن رسول الله و خاتم النبیین و كان الله بكل شیء علیما"(۱)؛ محمد صلی الله علیه و آله هرگز پدر هیچ یك از مردان شما نیست، بلكه پیامبر خدا و خاتم پیامبران است و خداوند به هر چیزی داناست.

فخر دو جهان، خواجه فرخ رخ اسعد

مولای زمان، مهتر صاحبدل امجد

آن سید مسعود و خداوند موید

پیغمبر محمود، ابوالقاسم و احمد

وصفش نتوان گفت به هفتاد مجلد

این بس كه خدا گوید: "ما كان محمد"

بر منزلت و قدرش، یزدان كند اقرار(۲)

در صحف ادریس درباره آفرینش ذریه آدم آمده:

... آدم به گروهی از ذریه خود نگاه كرد، دید از آن‌ها نوری با درخششی خاص پرتو افكن است. از خداوند پرسید: این‌ها چه كسانی‌اند؟ خداوند فرمود: این‌ها پیامبرانند. آدم پرسید: آن‌ها چند نفرند؟ خداوند فرمود:

صد و بیست و چهار هزار نبی كه سیصد و پانزده نفر آن‌ها نبی مرسل‌اند.(۳)

آدم پرسید: پروردگارا! چرا نور آخرین آن‌ها از همه، درخشنده‌تر و تابناك‌تر است؟

خداوند فرمود: به خاطر برتری او بر همه انبیا. آدم پرسید: اسم این پیامبر، چیست؟

خداوند فرمود: "هذا محمد نبیی و رسولی و امینی و نجیبی و نجیی و خیرتی و صفوتی و خالصتی و حبیبی و خلیلی و اكرم خلقی علی و احبهم الی و آثرهم عندی و اقربهم منی و اعرفهم لی و ارجحهم حلما و علما و ایمانا و یقینا و صدقا و برا و عفافا و عباده و خشوعا و ورعا و سلما و اسلاما اخذت له میثاق حمله عرشی فما دونهم من خلائقی فی السموات و الارض بالایمان به و الاقرار بنبوته..."؛ این محمد، فرستاده و پیامبر من، امین، بزرگوار، رازدار و برگزیده من و پاك‌ترین و ناب‌ترین در پیشگاه من، عزیز و دوست من، و برترین پیامبران و محبوب‌ترین آن‌ها و گرامی‌ترینشان نزد من، و نزدیك‌ترین آن‌ها به من، و از همه برایم شناساتر است، او برترین پیغمبران از نظر بردباری، دانش، ایمان، یقین، صدق، نیكوكاری، پاكدامنی، فروتنی، پارسایی و فرمانبرداری از من، است. برای او از حاملین عرشم و سایر آفریدگانم در آسمان‌ها و زمین پیمان گرفتم كه به او ایمان آوردند و به پیامبریاش اقرار كنند.

ای آدم! به او ایمان آور تا قرب، منزلت، فضل، نور و وقار تو نزد من بیش‌تر شود.

او اولین شفاعت كننده و نخستین كسی است كه شفاعتش پذیرفته شود و اولین كسی است كه درهای بهشت برایش گشوده گردند و او داخل شود.

ای آدم! ترا به نام او كنیه دادم پس تو "ابو محمد" هستی.

آدم گفت: به خدا و پیامبرش "محمد" ایمان آوردم.

خداوند فرمود: ای آدم! تو اولین پیامبران و فرستادگانی و فرزندت محمد، خاتم آن‌ها.

چندین هزار سكه پیغمبری زده

اول به نام آدم و آخر به مصطفی(۴)

او اولین كسی است كه در روز رستاخیز، زمین برایش شكافته شود و لباس پوشد و محشور شود.

دانی كه در بیان اذا الشمس كورت

معنی چه گفته اند بزرگان پارسا

یعنی وجود خواجه سر از خاك بركند

خورشید و ماه را نبود آن زمان ضیا(۵)

ای آدم! ترا به نام او كنیه دادم پس تو "ابو محمد" هستی.

آدم گفت: سپاس خداوندی را كه از نسل من شخصی با چنین فضائلی قرار داد تا در ورود به بهشت، از من پیشی گیرد و بر او حسد نمیورزم.(۶)

پیامبر فرمود: هنگامی كه خداوند تعالی، آدم را آفرید، او را در پیشگاه خود قرار داد. آدم عطسه كرد، خداوند سپاس گفتن را به او الهام كرد؛ خداوند فرمود:

ای آدم! مرا سپاس گفتی، به عزت و بزرگی‌ام سوگند، اگر نمیخواستم در آخرالزمان دو بنده (از نسل تو) بیافرینم، تو را نمیآفریدم.

آدم گفت: به حق حرمت آن‌ها در پیشگاه تو، نام آن دو چیست؟ خداوند فرمود: ای آدم! به طرف عرش نگاه كن.

آدم دو جمله نورانی را دید:

۱ . لا اله الا الله، محمد نبی الرحمه، و علی مفتاح الجنه.

۲ . آلیت علی نفسی، ان ارحم من والاهما، و اعذب من عاداهما.(۷)

امام صادق علیه السلام فرمود: فرزندان آدم در خانه‌ای گرد آمدند، و در این كه "بهترین آفریدگان چه كسانی هستند؟" سخن میگفتند. بعضی گفتند: بهترین آفریدگان خداوند، پدر ما آدم است. عده‌ای گفتند: بهترین آفریدگان، فرشتگان مقربند. تعدادی گفتند: حاملین عرش، بهترین آفریدگان‌اند. هبهٔ الله (از فرزندان آدم)(۸) به جمع آن‌ها آمد، یكی از آن‌ها گفت: آن كه گشاینده مشكل شماست، آمد.

ابی سعید خدری گوید: با پیامبر نشسته بودیم، مردی آمد و گفت: ای پیامبر خدا! منظور از "عالین" در این سخن خداوند خطاب به ابلیس، چیست؟ "استكبرت ام كنت من العالین"؛ آیا استكبار ورزیدی یا از بلند مرتبگان بودی؟ "عالین" كه از فرشتگان برترند، چه كسانیاند؟

پیامبر فرمود: من، علی، فاطمه، حسن و حسین.

دو هزار سال قبل از این كه خداوند، آدم را بیافریند ما پنج تن در سرادق عرش، خداوند را تسبیح میگفتیم و فرشتگان در تسبیح از ما پیروی میكردند.

هبهٔ الله سلام كرد و نشست و پرسید: چه كار میكردید؟ گفتند: در این اندیشه بودیم كه، بهترین آفریده خداوند چه كسی است؟

هبهٔ الله گفت: كمی صبر كنید تا برگردم. او نزد پدر آمد و گفت: ای پدر! برادرانم در این كه بهترین آفریده‌های خداوند چه كسی است، بحث میكردند. از من پرسیدند، ندانستم. آدم گفت: در پیشگاه خداوند ایستاده بودم، دیدم این جمله بر عرش نوشته شده است:

"بسم الله الرحمن الرحیم، محمد و آل محمد خیر من برا الله(۹)؛ محمد و خاندانش، بهترین آفریدگان خدایند."

پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله در سخنی طولانی، شب معراج را بیان میفرمایند؛ از جمله این كه:

در آسمان سوم فرشتگان بر من سلام كردند و جویای حال برادرم (علی) شدند؛ گفتم: او در زمین است. آیا شما او را میشناسید؟ گفتند: چگونه او را نشناسیم در حالی كه هر سال، بیت المعمور را زیارت كرده، میبینیم اطراف آن پوششی سفید است كه بر آن، نام محمد و علی و حسن و حسین و سایر ائمه و شیعیان آن‌ها نوشته شده است.(۱۰)

پیامبر میفرماید: در شب معراج وقتی از آسمان هفتم گذشتم و با جبرئیل به سدرهٔ المنتهی رسیدم، دیگر جبرئیل با من همراهی نكرد؛ به جبرئیل گفتم: در چنین مكانی مرا ترك میگویی؟ جبرئیل گفت: به حق كسی كه تو را به پیامبری برانگیخته، هیچ پیامبری و هیچ فرشته مقربی در این مكان راه نیافته است.

شبی برنشست از فلك برگذشت

به تمكین و جاه از ملك در گذشت

چنان گرم در تیه قربت براند

كه بر سدره جبریل ازو باز ماند

بدو گفت سالار بیت الحرام

كه ای حامل وحی، برتر خرام

چو در دوستی مخلصم یافتی

عنانم ز صحبت چرا تافتی؟

بگفتا فراتر مجالم نماند

بماندم كه نیروی بالم نماند

اگر یكسر موی برتر پرم

فروغ تجلی بسوزد پرم(۱۱)

پیامبر صلی الله علیه و آله چنین ادامه می دهد:

از دریاهای نور گذشتم تا این كه پروردگارم مرا در جایگاهی نزد خود از ملكوت رحمان، قرار داد كه دوست میداشتم... پس به طرف راست عرش توجه كردم، دیدم بر پایه راست عرش چنین نوشته شده است:

"لا اله الا انا وحدی لا شریك لی، محمد رسولی ایدته بعلی. یا احمد شققت اسمك من اسمی انا الله المحمود الحمید و انا الله العلی و شققت اسم ابن عمك علی من اسمی...(۱۲)؛ نیست خدایی جز من، یگانه‌ام و بیهمتا؛ محمد فرستاده من است، او را به علی پشتیبانی كردم؛ ای احمد! نام تو از نام خود برگرفتم. من خدای محمود حمیدم و من خدای بلند مرتبه‌ام و نام پسر عمت "علی" را نیز از نام خود برگرفتم.

ابی سعید خدری گوید: با پیامبر نشسته بودیم، مردی آمد و گفت: ای پیامبر خدا! منظور از "عالین" در این سخن خداوند خطاب به ابلیس، چیست؟

"استكبرت ام كنت من العالین"(۱۳)؛ آیا استكبار ورزیدی یا از بلند مرتبگان بودی؟

"عالین" كه از فرشتگان برترند، چه كسانیاند؟

پیامبر فرمود: من، علی، فاطمه، حسن و حسین.

دو هزار سال قبل از این كه خداوند، آدم را بیافریند ما پنج تن در سرادق(۱۴) عرش، خداوند را تسبیح میگفتیم و فرشتگان در تسبیح از ما پیروی میكردند.

پرتو نور سرادقات جلالش از عظمت، ماورای فكرت دانا

هنگامی كه خداوند آدم را بیافرید، به فرشتگان فرمان داد كه آدم را سجده كنند؛ و ما پنج تن را امر به سجده نفرمود. همه فرشتگان سجده كردند، جز ابلیس، پس خداوند فرمود: "استكبرت ام كنت من العالین."

یعنی از این پنج نفر كه اسمشان در سرادق عرش نوشته شده است.(۱۵)

هنگامی كه خداوند آدم و حوا را به بهشت وارد كرد، آن دو به جایگاه محمد، علی، فاطمه، حسن، حسین و امامان نگاه كردند، دیدند برترین جایگاه‌ها در بهشت است. گفتند: پروردگارا! این جایگاه چه كسانی است؟ خداوند فرمود: سرتان را بلند كرده و به ساق عرش دیده افكنید. نگاه كردند، دیدند با نور خدایی بر ساق عرش نام محمد، علی، فاطمه، حسن، حسین و امامان دیگر ثبت است.

پی نوشت‌ها:

۱ . احزاب / ۴۰.

۲ . ادیب الممالك فراهانی.

۳ . نبی مرسل: پیامبری كه آیین مستقل دارد، نبی: آیین پیامبر مرسل را تبلیغ میكند.

۴ و ۵ ـ سعدی

۶ . بحارالانوار، ج ۱۱، ص ۱۵۱.

۷ . همان، ص ۱۱۴.

۸ . در بعضی روایات نیز آمده كه هبهٔ الله فرزند هابیل بوده است. (همان، ص ۲۴۶) و در بعضی آمده كه هبهٔ الله همان شیث است. (همان، ص ۲۶۵).

۹ . همان، ص ۱۱۵.

۱۰ . فروع كافی، ج ۳، ص ۴۸۴.

۱۱ . سعدی.

۱۲ . بحارالانوار، ج ۱۸، ص ۳۱۲.