آزمون شوینده های بدن

۱۳ باور رایج درباره صابون و شامپو

باورهایی در رابطه با استفاده از صابون و شامپو بین مردم رایج است که اکثر آنها درست نیست و برداشت‌های اشتباهی شده که لازم است اصلاح شوند؛ باورهایی مثل اینکه صابون پوست را خشک می‌کند یا صابون جامد منبع آلودگی است و... برخی از این باورها را با هم مرور می‌کنیم:...

● برای کودکان می‌توان از شامپوی بدن بزرگسالان استفاده کرد

این باور اشتباه است. این کار باعث خشک شدن پوست کودکان می‌شود. شامپوی بزرگسالان قدرت پاک‌کنندگی بالایی دارددرحالی که بدن کودکان تا رسیدن به بلوغ و فعال شدن غدد چربی، چرب نمی‌شود. شامپوی بزرگسالان قوی است و باعث از بین رفتن چربی می‌شود درنتیجه منجر به خشکی شدید پوست کودکان و صدمه دیدن آن می‌شود.

● صابون‌های مایع بهتر از صابون‌های جامد هستند

این باور درست است. ترکیب این دو متفاوت نیست فقط حسن صابون‌های مایع این است که از نظر بهداشتی استریل است و هر فردی به اندازه مصرف از آن برمی‌دارد و باقی آن مانند صابون جامد خیس و آلوده نمی‌شود.

● شامپوهای اسکراب بدن را از شامپوهای معمولی تمیزتر می‌کنند

این باور اشتباه است. این نوع شامپوها حاوی مواد اسکراب هستند و باعث لایه‌برداری از پوست می‌شوند و برای پوست‌های بسیار چرب مناسب هستند که جوش‌های ریز چربی‌مانندی دارند. این شامپوها ضمن تمیزکردن پوست، لایه‌برداری ضعیف هم می‌کنند تا دانه‌‌های چربی برطرف شوند. این شامپوها طبی هستند و باید با تجویز پزشک مصرف شوند.

● برای شستشوی صورت باید از لوسیون‌های خاصی استفاده کرد

این باور اشتباه است.اگر پوست چرب یا نرمالی دارید برای شستشوی صورت از هر صابونی می‌توانید استفاده کنید اما اگر پوستتان خشک است، باید از پن‌ها استفاده کنید. پن‌ها صابون‌هایی با pH قلیایی ضعیف هستند. ژل‌ها و لوسیون‌های مخصوص صورت نیز همان ترکیب صابون را دارند با pH مختلف که فرد بعد از استفاده از آنها احساس خشکی پوست نمی‌کند.

● استفاده روزانه صابون برای شستشوی بدن مضر است

این باور تا حدی اشتباه است. کسانی که پوست نرمال و چربی دارند، می‌توانند هر روز یک دست تنشان را با صابون بشویند اما کسانی که پوست خشکی دارند، بهتر است بدنشان را با صابون اسیدی یا خنثی یک روز در میان بشویند.

● هرچه شامپو بیشتر کف کند، بهتر است

این باور تا حدی درست است.اگر پوست چربی دارید، این موضوع صحیح است اما اگر پوست خشکی دارید از شامپوهایی استفاده کنید که کمتر کف می‌کنند و قدرت پاک‌کنندگی کمتری دارند.

● شامپوهای گیاهی بهتر هستند

این باور اشتباه است. شامپوهایی با عناوین شامپو حنا، شامپو سیر، سدر و... تنها جنبه تبلیغاتی دارند و تاثیری بر سلامت مو و پوست ندارند. شامپوهای صنعتی مانند شامپوهای گیاهی فرمولی کنترل‌شده دارند و ترکیب هر دو یکسان است. در شامپوهای گیاهی مختصری از عصاره گیاه وارد شده که تاثیری در شستشو و بهداشت فرد ندارد. شامپوهای حاوی انواع روغن‌ها یا گیاهی مانند آلوئه‌ورا نیز مقداری نرم‌کننده دارند و مزیتی بر سایر شامپوها ندارند.

● صابون‌های جامد منبع آلودگی هستند

این باور اشتباه است. گرچه صابون وقتی خیس می‌شود و در دستشویی قرار می‌گیرد محیط مناسب برای رشد میکروب‌هاست اما چون مواد قلیایی صابون ضدمیکروب است امکان رشد میکروب روی صابون به وجود نمی‌آید. به عبارتی صابون مانند هر محیط دیگری آلوده می‌شود اما این آلوده شدن به معنی رشد میکروب یا انتقال آن از یک دست به دست دیگر نیست. صابون تنها در شرایطی آلوده می‌شود که پس از خیس شدن هفته‌های طولانی استفاده نشود. در این شرایط امکان آلودگی وجود دارد. صابون‌هایی که در طول روز چند مرتبه از آنها استفاده می‌کنیم یا در حمام ۳-۲ روز یکبار برای شستشوی تن استفاده می‌شوند انتقال‌دهنده میکروب نیستند.

● شامپو بچه مناسب افراد بزرگسال هم هست

این باور تا حدی درست است.در صورتی که موی خشک و آسیب‌دیده‌ای دارید، می‌توانید از شامپو بچه استفاده کنید اما برای موی نرمال و چرب که آسیب‌دیده هم نباشد باید از شامپوهای معمولی استفاده کرد. شامپوبچه، قدرت پاک‌کنندگی پایینی دارد و مناسب بزرگسالان با موی سالم و نرمال نیست.

● بهترین ماده شوینده برای بدن صابون مراغه است

این باور اشتباه است. ماده قلیایی در صابون برگردان‌های قدیمی یا مراغه تحت‌کنترل نیست. این صابون‌ها مواد قلیایی فوق‌العاده‌ بالایی دارند و بسیار خشک‌کننده هستند و مصرف آنها توصیه نمی‌شود.

● صابون پوست را خشک می‌کند

این باور اشتباه است. صابون برای پوست و شامپو برای مو ساخته شده است. کسانی که سرشان را با صابون می‌شویند قطعا دچار خشکی مو می‌شوند زیرا مواد قلیایی صابون بسیار بیشتر از شامپو است. برای پوست‌های چرب، استفاده از صابون‌های معمولی که خاصیت قلیایی بالایی دارند ایرادی ندارد و باعث خشکی پوست نمی‌شود. استفاده از صابون زمانی برای پوست درست نیست که فردی ذاتا پوستی خشک داشته باشد. در این صورت استفاده از صابون باعث خشکی بیشتر می‌شود. برای افرادی که پوست نرمال یا چربی دارند استفاده از صابون برای پوست مضر نیست، اما برای سر حتی موی سر چرب نباید صابون استفاده کرد زیرا باعث خشکی، کدری و شکنندگی مو می‌شود. افرادی که پوست خشک دارند، می‌توانند از صابون‌های خنثی یا pH اسیدی استفاده کنند.

● صابون‌های عطری عامل بروز آلرژی هستند

این باور، هم درست است هم غلط. صابون‌های طبی بوی خوبی ندارند و بیشتر مردم ترجیح می‌دهند از صابون‌های عطری استفاده ‌کنند. صابون‌های عطری در افراد معمولی باعث آلرژی نمی‌شود و مزیت استفاده از آنها، بوی خوش بعد از حمام است. درصد بسیار کمی از افراد به موادعطری آلرژی دارند. استفاده از این صابون‌ها در این افراد باعث قرمزی پوست، التهاب و خارش می‌شود.

● موها را نباید هر روز شامپو کرد

این باور اشتباه است.کسانی که موهای چربی دارند در بهترین حالت باید سر را هر روز یک دست شامپو کنند اما اگر فرصت ندارند یک روز در میان ۲ دست یا ۲ روز در میان ۳ دست بشویند. به عبارتی برای موهای چرب به ازای هر روز نشستن باید موها یک دست شامپو شود. زودشستن مو و پایین بودن دفعات شامپوزدن بهتر است از دیرشستن و بالابودن دفعات شامپوزدن.

دکتر حسین طباطبایی

متخصص پوست

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران