دعوا بر سر مالکیت ایده ها

کدامیک پیروز می شود اپل یا سامسونگ

زمانی اپل و سامسونگ همکاری خوبی داشتند که به نظر می‌رسد مصلحتی بوده است.

این دو غول فناوری در دادگاه‌های سراسر جهان علیه هم اقامه دعوا کردند. جنگ آنها بر سر حق ثبت اختراع بود تا سهم بیشتری از بازار ببرند؛ جنگی که هنوز ادامه دارد.

● دعوا چرا؟

سامسونگ تراشه‌های حافظه تولید کرد و اپل آنها را خرید. هر دو شرکت سود زیادی بردند و همه چیز خوب پیش می‌رفت تا وقتی که آیفون بر بازار تلفن‌های هوشمند سلطه پیدا کرد و همه تولیدکنندگان تلفن‌های هوشمند به دنبال راهی برای رقابت با آیفون بودند. در این هنگام اندروید وارد صحنه شد و بازار از انحصار اپل در آمد.

در اندروید، سامسونگ هم تامین‌کننده قطعات بود و هم تولیدکننده محصول. اپل برای اولین بار آوریل ۲۰۱۱ طی شکایتی از سامسونگ مدعی شد تلفن هوشمند گلکسی اس و تبلت گلکسی بسیار شبیه محصولات اپل است.

حتی تا اواخر آگوست ۲۰۱۱ سامسونگ همچنان قطعاتی را که اپل برای تولید آیفون۴ نیاز داشت، تامین کرد. در همین حال، نشریه اقتصادی اکونومیست جدول اطلاعاتی را منتشر کرد که نشان می‌داد ۲۶ درصد هزینه‌ قطعات آیفون۴ توسط سامسونگ تامین شده است.

● همه از ما تقلید می‌کنند

اپل با آیفون موفقیتی حیرت‌آور به دست آورد و هیچ تردیدی وجود ندارد که آیفون موجب تغییر مسیر بازار تلفن‌های هوشمند شده است.

تلفن‌های هوشمند آیفون هم مانند بلک‌بری دستگاهی برای ارسال ایمیل و پیام و مورد پسند کارهای تجاری بود و هم مانند دستگاه‌های کاربر پسند لمسی، توانایی ارائه انواع خدمات را داشت.

نرم‌افزارها نیز هیاهویی به پا کردند و هیچ شرکتی نمی‌توانست با آنها رقابت کند تا وقتی که گوگل و اتحادیه آزاد تلفن همراه (Open Handset Alliance) از اندروید پرده‌برداری کرد.

این پلتفرم جدید بدون هزینه سنگین مجوز در دسترس بود و نرم‌افزارهایش براحتی ارتقا پیدا می‌کرد. از همان ابتدای ارائه آیفون، بسیاری از تولیدکنندگان مانند سامسونگ درصدد بودند بسرعت وارد بازی شوند. از یکی از یادداشت داخلی سامسونگ سال ۲۰۱۰ می‌توان فهمید که این شرکت در تلاش بود وسیله‌ای بسازد تا بتواند با گل سرسبد محصولات اپل، آیفون، رقابت کند.

واضح است، وقتی اپل تلاش اندروید را برای تقلید از iOS دید، شروع به متهم‌کردن همه به دزدیدن ایده‌هایش، شبیه‌سازی طراحی‌هایش و نقض حق ثبت اختراع و مالکیت‌های معنوی‌اش کرد.

● چه کسی موضع قوی‌تری دارد؟

دعوا بر سر حق ثبت اختراع بین اپل و سامسونگ در ایالات متحده از سوی اپل آغاز شد و از سوی سامسونگ در دادگاه‌های سراسر جهان گسترش یافت. از نظر اپل، این دعوا درباره محصول و طراحی واسط کاربری است و از نظر سامسونگ، بر سر ارتباطات بی‌سیم و تماس و روش انتقال داده‌هاست.

به نظر می‌رسد اپل موضع مستحکم‌تری دارد، اگرچه اختلافاتی مانند این به طور کلی در توافق‌نامه‌ صدور مجوز پایان می‌یابد. تفاوت اینجاست که اپل به دنبال حل و فصل اختلاف نیست.

میانجیگری‌ها سودی ندارد و به نظر می‌رسد اپل به دنبال این است که در نهایت جلوی تولید محصولات سامسونگ را بگیرد. سامسونگ با شدت هرچه تمام‌تر

در حال مبارزه با اپل است.

● آیا سامسونگ از اپل تقلید کرده است؟

سامسونگ از اپل الهام گرفته است؛ چرا که هر تولید‌کننده‌ای می‌خواهد از آن که در راس بازار قرار دارد در برخی حوزه‌ها تقلید کند.

اپل چند قابلیت طراحی کرد که بین مشتریان محبوب شد و این ایده‌های پسندیده توسط شرکت‌ها و تولیدکنندگان دیگر مورد استفاده قرار گرفت.

در واقع شما نمی‌توانید از افراد انتظار داشته باشید برای استفاده از چرخ، دوباره چرخ را اختراع کنند! طراحی‌های اپل نیز تکمیل‌کننده کار و ایده دیگران بوده و هست؛ این راهی برای پیشرفت هر چیزی است.

نکته مهم اینجاست که آیا سامسونگ قصد داشت مشتریان را فریب دهد و محصولات خود را به جای محصولات اپل ارائه کند؟!

از یک طرف، شکایتی بی‌اساس از سوی اپل درباره شکل و اندازه تبلت‌ها و تلفن‌های هوشمند ارائه شده است که مطمئنا نمی‌تواند ادعایش را اثبات کند. بیشتر این طراحی‌ها به گونه‌ای است تا بیشترین کارایی را برای افراد داشته باشد.

شکل مستطیلی و صفحه لمسی منحصر به اپل نیست. باید به این نکته اشاره کرد که هم سامسونگ و هم سونی پیش از ارائه آیفون، طراحی‌هایی مشابه آن داشتند.

از سوی دیگر، شما می‌بینید آیکون‌های سامسونگ بسیار نزدیک به آیکون‌های اصلی اپل است. برخی از این آیکون‌ها تنها نمادهایی است که مفهوم را منتقل می‌کند، اما برخی دیگر شائبه تقلید و کپی را ایجاد می‌کند.

راهی که اپل تاکنون در پیش گرفته است استدلال‌های قانونی بود، همراه حکمی علیه گلکسی تب ۱۰.۱ که در حال تائید است. همچنین اپل در برخی دادگاه‌ها در اروپا پیروز شد.

سامسونگ هم پیروزی‌هایی به دست آورده است؛ حکمی که یکی از دادگاه‌های انگلستان صادر کرد مبنی بر آن است که گلکسی تب از آیفون کپی نکرده و به اپل فشار آورد تا به این امر اعتراف کند. همچنین تلاش‌های اپل برای تحریم گلکسی‌اس۳ با شکست مواجه شد.

● اگر اپل پیروز شود چه می‌شود؟

اگر اپل برنده شود، احتمالا از فروش برخی محصولات سامسونگ جلوگیری می‌شود و این شرکت کره‌جنوبی مجبور به پرداخت غرامت سنگین خواهد شد.

سامسونگ نیز باید بسرعت طراحی‌های جدید و تغییرات تازه‌ای را برای غلبه بر این احکام به کار بگیرد. این کاری است که اکنون سامسونگ برای گلکسی تب دارد انجام می‌دهد.

● اگر سامسونگ پیروز شود چه می‌شود؟

اگر سامسونگ پیروز این دعواها باشد، می‌توان فروش آیفون، آیپد و دیگر دستگاه‌های اپل را به دلیل دست درازی به حق ثبت اختراع ممنوع کرد. همچنین سامسونگ نیز می‌تواند طلب غرامت کند.

اپل هم باید بسرعت تغییراتی ایجاد کند تا نقض حق ثبت اختراع را دور بزند.

● واقعا چه اتفاقی می‌افتد؟

هیچ راهی برای هیچ‌یک از این دو شرکت برای پیروزی کامل وجود ندارد، زیرا آنها موارد زیادی از حق مالکیت‌ را دارند و در برخی حوزه‌ها هر دویشان صاحب حق‌ هستند و احتمال زیادی دارد که در برخی موارد باهم کنار بیایند.

اگرچه بعید به نظر می‌رسد، اما ممکن است اتفاق دیگری بیفتد و آن، این است که یکی از این دو شرکت پیروز شود. شرکت شکست خورده برای نجات از این وضع باید به اندازه کافی جیب‌هایش پر پول باشد، اما در مقابل شرکت پیروز توانسته ضربه سنگینی به رقیب اصلی خود وارد کند.

این ضربه سنگین می‌تواند یک خسارت هنگفت باشد؛ خسارتی که یک پسروی و شکست جدی است و هزینه‌ای نجومی در بردارد.

برای ما مصرف‌کنندگان این نوع دعوا بر سر مالکیت و حقوق ثبت اختراع فقط ضرر است. هزینه‌های هر یک از دو طرف دعوا تنها موجب گران‌تر شدن هزینه دستگاه‌هایی می‌شود که قرار است توسط ما خریداری شود.

شرکت پیروز موفق شده رقیب خود را کنار بزند و این به معنای آن است که بازار انحصارا به دست او می‌افتد و این نیز باعث افزایش قیمت دستگاه‌ها می‌شود بنابراین ما مصرف‌کنندگان باید امیدوار باشیم نتیجه این دعوا به ضرر هیچ‌یک از این دو غول بزرگ فناوری تمام نشود تا همیشه رقابت در عرصه بازار وجود داشته باشد.

همچنین دعا کنیم که این دعوا هزینه سنگینی را به هیچ‌یک از دو طرف تحمیل نکند تا آنها مجبور نشوند برای جبران این هزینه‌ها به جیب‌های کوچک ما فشار بیاورند!

مطهره وجیهی