مشرف در پایان راه

تصمیم اخیر ائتلاف حاکم در پاکستان برای استیضاح پرویز مشرف, رئیس جمهور به تعمیق بحران سیاسی در این کشور منجر شده است در تاریخ ۶۱ ساله تشکیل کشور پاکستان این اولین بار است که دولتی غیرنظامی استیضاح رئیس جمهور این کشور را خواستار شده است

مشرف بعد از انتخابات پارلمانی فوریه سالجاری میلادی (بهمن گذشته) اعلام کرده بود در صورتی که دولت ائتلافی بخواهد برای استیضاح وی اقدام کند از مقام خود استعفا خواهد کرد اما با وجود این، بعید به نظر می‌رسد او در شرایط کنونی دست به چنین اقدامی بزند.

محذورات قانونی برای استیضاح مشرف در مجلس ملی و سنا و همچنین مخالفت شاخه قائد اعظم حزب مسلم‌ لیگ با این اقدام از جمله مسائلی است که چشم انداز تحولات سیاسی این کشور و آینده سیاسی شخص مشرف را با شک و تردیدهایی همراه کرده است.

ماده ۴۷ قانون اساسی سال ۱۹۷۳ پاکستان صراحت دارد رئیس‌جمهور را تنها زمانی می‌توان از سمت خود برکنار کرد که ناتوانی فیزیکی و ذهنی وی محرز شود یا اتهام‌هایی در زمینه نقض قانون اساسی یا فساد اخلاقی علیه وی مطرح و ثابت شود.

لازمه طرح استیضاح رئیس‌جمهوری پاکستان کسب دو سوم مجموع کل آرا ی نمایندگان در مجلس ملی و سنا است. اگر طرح استیضاح رئیس‌جمهوری با دو سوم آراء در پارلمان و سنا تصویب شود ، رئیس‌جمهور باید فوری از این سمت کنار برود.

از سوی دیگر ماده ۵۲ قانون اساسی امکان انحلال مجلس را به رئیس‌جمهوری می‌دهد و در صورتی که مشرف از این ابزار استفاده کند بطور قطع پاکستان دچار آشفتگی سیاسی خواهد شد.

با این اوصاف مشرف با وضعیت بغرنجی مواجه شده است یعنی وی یا باید استعفا کند یا این‌که با استیضاح مواجه شود. او در عین حال شانس ماندن را دارد. از یکسو موافقان استیضاح مشرف در مجلس ملی پاکستان هنوز آرای لازم را ندارند و از دیگرسو ارتش، موافق استیضاح وی نیست زیرا این اتفاق را در واقع استیضاح خود می‌بیند.

هم‌صدایی محتاطانه حزب مردم به ریاست عاصف علی زرداری با شاخه نواز مسلم لیگ برای حرکت در مسیر کناره‌گیری مشرف از قدرت، فضای تنفسی رئیس‌جمهور مقتدر ۸سال گذشته پاکستان را تنگ کرده و در این مقطع می‌توان گفت مشرف، رئیس‌جمهوری است که به دلیل مواجهه با فشار دو حزب مردم و شاخه نواز مسلم‌لیگ عملا به مهره‌ای سوخته تبدیل شده است.

راهبرد جدید زرداری درهمگراشدن با نواز شریف رهبر شاخه نواز مسلم لیگ، اکنون تا حدودی توازن قدرت را به نفع ائتلاف حاکم و به ضررمشرف تغییرداده است.

با این حال، چینش آتی نیروهای سیاسی در مقابل مشرف می‌تواند تعیین‌کننده باشد هرچند به نظر می‌رسد این نیروها ‌ بطور عمده زرداری و شریف ‌ در شرایط فعلی بر اساس سیاست‌های اعمالی خود مایل نیستند بدون محاسبه، تغییراتی در این کشور حادث شود.

نواز شریف و زرداری به بازی بعد از مشرف ‌ با هدف کسب قدرت مطلق ‌ فکر می‌کنند و بطور قطع باید گفت در این عرصه برای رئیس‌جمهور فعلی پاکستان جایی در نظر گرفته نخواهد شد چرا که دوره او تمام شده است و او خود نیز می‌داند که باید برود.

احمد فراهانی‌