کودک و چربی

این روزها که چاقی مساله روز است و از ایزومرهای ترانس و چربی‌های اشباع شده و اثر آنها بر بیماری‌های قلبی صحبت می‌شود، ممکن است عده‌ای مصرف روغن را بیش از حد کاهش دهند. اگر چه بارها …

این روزها که چاقی مساله روز است و از ایزومرهای ترانس و چربی‌های اشباع شده و اثر آنها بر بیماری‌های قلبی صحبت می‌شود، ممکن است عده‌ای مصرف روغن را بیش از حد کاهش دهند. اگر چه بارها در زمینه اهمیت چربی‌ها برای فعالیت‌های حیاتی بدن گفته‌ایم ولی نکته‌ای که تاکید مجدد آن را لازم می‌دانم توجه به تغذیه نوزادان و کودکان است که مراحل رشد را می‌گذرانند. در یک تغذیه مناسب و متعادل، می‌توانیم ۳۰ درصد از کل نیاز انرژی خود را از چربی‌ها دریافت کنیم. تنها استثنایی که وجود دارد این است که نوزادان حتی تا ۶۰ درصد انرژی خود را می‌توانند از چربی‌ بگیرند، چون در این سنین سلول‌های مغزی در حال رشد هستند و غلاف تمام رشته‌های عصبی نیاز به چربی دارد...

شیر مادر چربی مورد نیاز نوزاد را تا شش ماهگی به طور کامل تامین می‌کند. توصیه‌های مهم در تغذیه نوزاد استفاده از شیر مادر از بدو تولد و تغذیه انحصاری او تا شش ماهگی است، یعنی تا شش ماه کودک به هیچ غذای دیگری احتیاج ندارد؛ حتی به آب احتیاج ندارد و کلیه نیاز خود را می‌تواند از شیر مادر به‌دست آورد، البته نوع چربی‌های موجود در شیر مادر به نوع تغذیه مادر بستگی دارد و اگر مادر در نوع چربی که مصرف می‌کند نکات لازم را رعایت کند و کمتر از چربی‌های اشباع شده استفاده کند و روغن‌های جامد را کنار بگذارد فرمول شیر او متناسب‌تر می‌شود. یادآوری می‌کنم که به دلیل کمبود ویتامین ‌D و A در کشور تجویز قطره ویتامین A و D به نوزادان از ۱۵ روزگی بدو تولد تا دو سالگی الزامی است.

کودک بعد از شش ماهگی غذای کمکی دریافت می‌کنند چون شیر، به تنهایی برای تغذیه وی کافی نیست ولی باز توصیه مهم این است که تا یک سالگی در هر وعده غذایی اول مادر به او شیر بدهد و بعد غذای کمکی، چون غذای کمکی هر چه باشد نمی‌تواند بهتر از شیر مادر باشد. کودک بعد از یک سالگی بیشتر غذا می‌خورد و تا پایان دو سالگی هم از شیر مادر تغذیه می‌شود ولی نگاه به غذای کودکی که به شدت در حال رشد است اهمیت ویژه دارد. می‌دانیم که علاوه بر رشد سریع، جنب‌وجوش بچه‌ها و تحرک زیادی که دارند نیاز آنها را به مواد دارای انرژی زیادتر می‌کند، برای همین اگر کودک وزن مناسب قد خود را ندارد نباید هیچ‌گونه محدودیتی در مورد مصرف غذا و چربی داشته باشد.

روش تغذیه کودک و نوع غذاهایی که برای او انتخاب می‌کنیم نیز از اهمیت ویژه برخوردار است چون ذایقه او در همین دوران شکل می‌گیرد. اگر کودک بر اساس کارت پایش رشد چاق است باید بدانیم که بازی‌های کودکانه او را به جای نشستن پای تلویزیون و کارتون دیدن به بازی‌هایی پرتحرک تغییر دهیم؛ تنوع و تعادل را در تغذیه کودکان خود فراموش نکنیم؛ و سعی کنیم ذایقه او از ابتدا با انواع سبزی‌ها، صیفی‌ها و میوه‌ها آشنا شود. مصرف سبزی و میوه تازه ریزمغذی‌های مهمی را به بدن کودک می‌رساند و سیستم ایمنی او را تقویت می‌کند.

دکتر ربابه شیخ‌الاسلام/ متخصص اپیدمیولوژی تغذیه