فردای هفت آفتابی‌تر می‌شود؟

برنامه «هفت» در آغاز فعالیت‌اش، راهبرد نه‌چندان مناسبی را برای پرکردن جای خالی یک برنامه سینمایی در تلویزیون برگزید.
برای مدتی طولانی، هفت برنامه‌ای مختص اصناف و دست‌اندرکاران …

برنامه «هفت» در آغاز فعالیت‌اش، راهبرد نه‌چندان مناسبی را برای پرکردن جای خالی یک برنامه سینمایی در تلویزیون برگزید.

برای مدتی طولانی، هفت برنامه‌ای مختص اصناف و دست‌اندرکاران سینما بود و مباحثی که در آن مطرح می‌شد، کمتر جذابیتی برای عامه بینندگان تلویزیون و علاقه‌مندان کمتر متخصص سینما داشت.

قسمت‌هایی مثل گزارش پیش و پس از تولید، پروانه ساخت، مجوز اکران و... بخش زیادی از برنامه را به خود اختصاص می‌داد که واقعا حتی برای فعالان حوزه سینما هم ملال‌آور و بیهوده جلوه می‌کرد. سازندگان هفت در آغاز فعالیت و در بخش عمده‌ای از آنچه در ادامه از آنها دیدیم، نخستین و ضروری‌ترین شرط تولید یک برنامه تلویزیونی را فراموش کرده بودند.

این که هر برنامه تلویزیونی بخصوص برنامه سینمایی که در ذات خود مقوله‌ای است برای تفریح و سرگرمی، باید در وهله نخست نیازهای مخاطب عام تلویزیون را برآورده کند و به انتظارات و تلقی آنها از برنامه سینمایی پاسخ دهد.

البته پرداختن به جذابیت‌های عامه‌پسند سینما که به حواشی زندگی خصوصی ستاره‌های سینما مربوط است، طبعا نه‌تنها در این برنامه بلکه هیچ برنامه دیگری در تلویزیون امکان تحقق ندارد.

اما سازندگان برنامه در آغاز فعالیت‌شان، تقریبا بی‌توجه به امکان ساخت و پرداخت برنامه‌ای که با توجه به مقتضیات و شرایط از کمترین جذابیت‌ها بهره‌ای برده باشد بر ادامه مسیر انتخابی‌شان اصرار داشتند. انتقادها گذشته از محتوای برنامه، سر و شکل ظاهری آن و بخصوص فریدون جیرانی در مقام مجری را هم شامل می‌شد.

این که او گزینه مناسبی برای اجرای یک برنامه زنده تلویزیونی نیست و از حداقل فاکتورهای چنین سمتی بی‌بهره است و مهم‌تر این که او تقریبا تا اواخر حضورش در برنامه هفت با بی‌توجهی به انتقادها، توصیه‌ها و پیشنهادها، بر ادامه مسیر انتخابی‌اش پای فشرد و تا پایان از روش خود در ساخت و اجرای برنامه کوتاه نیامد.

از هنگام پخش نخستین قسمت برنامه، حجم زیادی از مطالب نشریات و سایت‌های تخصصی سینمایی و تلویزیونی را مطالب مربوط به این برنامه، که اغلب لحنی تند و منتقدانه داشتند،‌ به خود اختصاص دادند.

اما عجیب بود که متولیان برنامه و در راس آنها فریدون جیرانی ـ که قرار بود مبنای برنامه‌شان بر نقد و لحن منتقدانه باشد ـ بی‌کوچک‌ترین توجهی به آنها از کنارشان گذشتند و همچنان با اصرار بر ادامه مسیر اولیه به کار خود ادامه دادند.

به مرور بخش‌های خنثی و بی‌رنگ و بویی مثل حضور یک خبرنگار در برنامه و روخوانی مثلا آمار فروش فیلم‌ها از روی پرینت جدول فروش برنامه ـ ‌که متضمن هیچ جذابیت و خاصیتی نبود ـ از برنامه حذف شد.

همچنان که حضور یک منتقد جوان در بخش راهنمای فیلم و درخواست جیرانی برای تعریف خلاصه داستان یک دقیقه‌ای فیلم‌ها ‌و البته هربار امتناع آن منتقد از تن دادن به چنین کاری، رفته‌رفته شکلی فرساینده و بی‌ثمر یافت و نتیجه همچنان که پیش‌بینی می‌شد، بازهم حذف بخش مذکور بود.

آنچه باقی ماند، گذشته از بحث‌های غیرجذاب مربوط به حوزه‌های تخصصی سینما، آنهایی بود که به خیال ایجاد جذابیت در برنامه ملال به همراه داشتند. مثل بخش مربوط به پخش پشت صحنه مربوط به فیلم‌ها که جز تغییر زاویه دوربین و نمایش عوامل شاد و خندان فیلم هیچ ویژگی‌ای نداشت.

اما اصلی‌ترین و اساسی‌ترین معضل برنامه که بخش عمده انتقادها را به خود اختصاص می‌داد، حضور کارشناس و منتقد ثابت برنامه بود که با کمال‌طلبی درست اما هربار قابل پیش‌بینی خود، به اصلی‌ترین وجه چالشی برنامه تبدیل شده بود.

معلوم نبود در سینمایی که تولیداتش از کیفیت نازل یکسانی برخوردارند و واکنش منتقد برنامه با سختگیری‌های خود در قبال آن تولیدات، هر بار قابل پیش‌بینی و حدس، اصرار بر ادامه این روند از چه رو بود و دعوت از دیگر منتقدان با سلیقه‌هایی متفاوت‌تر برای تزریق حس و حالی متفاوت به برنامه چرا با امتناع سرسختانه مواجه می‌شد.

از شانس بد جیرانی بود یا از عدم درک صحیح او از حساسیت‌ها و فضای عمومی جامعه و محافل سینمایی، که معدود تلاش‌های او برای اندکی متفاوت نمایی و بخشیدن حال و هوایی متفاوت به برنامه، مترادف با حمله‌هایی بس سنگین‌تر و تندتر به او شد.

مثل مصاحبه با فریماه فرجامی و نمایش وضعیت نامناسب روانی و جسمی او که بسیاری را برانگیخت که آن را حرکتی برنامه‌ریزی شده برای تخریب چهره و خاطره بازیگر مذکور تلقی کنند.

اما بسته شدن پرونده حضور جیرانی در برنامه هفت، بیش از هر چیز به رویه‌ای مربوط می‌شد که او در چند ماه اخیر در پیش گرفته بود و باعث شد تا ادامه کار را برای او دشوار کند و در نهایت به بسته شدن پرونده حضور او در برنامه‌ای منجر شود که خود بنیانگذارش بود.

اکنون این برنامه با حضور مجری دیگری به کار خود ادامه می‌‌دهد. باید منتظر ماند و دید سری جدید آن در عین جبران کاستی‌ها و نقصان‌های گذشته،چگونه می‌تواند حال و هوایی تازه‌تر و جذاب‌تر به آن بدهد.

مسعود ثابتی