رابطه کاهش وزن و کمردرد

می‌خواهم بگویم بیماری‌های نهفته مفصلی، افرادی را بیشتر آزار می‌دهد که وزن‌شان بیشتر است، نه سن­ و سال‌شان. آرتروز باعث کاهش ضخامت غضروف و فشار آمدن به استخوان‌ها می‌شود و …

می‌خواهم بگویم بیماری‌های نهفته مفصلی، افرادی را بیشتر آزار می‌دهد که وزن‌شان بیشتر است، نه سن­ و سال‌شان. آرتروز باعث کاهش ضخامت غضروف و فشار آمدن به استخوان‌ها می‌شود و این فشار با افزایش وزن، بیشتر می‌شود. اگر پادرد ناشی از اضافه وزن به خاطر آرتروز باشد، خیلی راحت با کاهش وزن درمان می‌شود اما پادرد در افراد چاق می‌تواند یک دلیل دیگر هم داشته باشد: واریس.

واریس در اثر تجمع خون و ایجاد اسیدلاکتیک در عروق خونی به وجود می‌­آید و باعث گشاد شدن رگ‌های اندام تحتانی، افزایش حجم خون در این رگ‌ها و ایجاد پادرد می‌شود. احتمال بروز این بیماری در کسی مثل آقای دکتر کیاسالار که شغل‌شان ایجاب می‌کند ساعات زیادی سر پا بایستند، اصلا دور از انتظار نیست. ضمن اینکه واریس می‌تواند جنبه خانوادگی هم داشته باشد. این را هم بگویم که چاقی نقش مؤثری در دردناک‌تر بودن این بیماری خواهد داشت. در هرصورت، اگر پادرد به علت واریس باشد، باید جوراب واریسی پوشید یا هنگام کار، مدام پاها را حرکت داد تا جریان خون متوقف نشود. دراز کشیدن و پاها را بالاتر از سطح بدن قرار دادن هم البته کمک‌کننده است.

اما در مورد کمردرد ایشان باید بگویم که معمولا رابطه مستقیمی بین کاهش وزن و بروز یا تشدید کمردرد وجود ندارد. برای همین، ایشان باید بیشتر مورد بررسی قرار بگیرند تا علت اصلی دردشان مشخص شود. اگر مشکل این پزشک مدرس ما آرتروز بود، قطعاً بعد از کاهش وزن از بین می‌رفت اما با رد شدن این فرضیه و با توجه به اینکه ایشان سن و سال چندانی ندارند (۴۰سال)، می‌توان ضعف عضلانی را به عنوان علت اصلی کمردرد در نظر گرفت. ضعف عضلانی از شایع‌ترین علل کمردرد جوانان است که با کاهش وزن‌های شدید افزایش پیدا می‌کند. وقتی یک نفر خیلی وزن کم می‌کند، عضلات کمرش ضعیف می‌شوند و دیگر نمی‌توانند فشار وزن او را راحت تحمل کنند. البته این‌افراد معمولا می‌توانند با انجام دادن برخی حرکات ورزشی به‌طور منظم بهبود پیدا کنند.

دکتر تقی بغدادی

فوق تخصص ارتوپدی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران