ایکس- ۲۰ بوئینگ

ایکس ـ ۲۰ بوئینگ یکی از طرح‌های بلند پروازانه نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا برای ساخت یک فضاپیمای نظامی بود تا بتوان از آن در امور مربوط به شناسایی، بمباران از فضا، نجات …

ایکس ـ ۲۰ بوئینگ یکی از طرح‌های بلند پروازانه نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا برای ساخت یک فضاپیمای نظامی بود تا بتوان از آن در امور مربوط به شناسایی، بمباران از فضا، نجات فضانوردان، تعمیرات فضایی و خرابکاری در ماهواره‌های دشمن بهره‌برداری کرد. به نوعی می‌توان این طرح را پدر شاتل‌های فضایی دانست. ایکس ـ۲۰ موسوم به دایناسور فضاپیمایی با سرنشین و بالدار بود که در اوج پروژه‌های هواپیماهای موشکی طراحی و نمونه‌سازی شد. این فضاپیما می‌توانست سوار بر یک موشک قاره‌پیمای تیتان ـ۳ راهی مدار زمین شده و پس از انجام ماموریتش دوباره وارد جو شود و مانند هواپیما روی زمین فرود آید درست مانند شاتل‌های فضایی.

جنس بدنه و بال‌ها که در نوک آنها بالک‌های عمودی قرار داشت، از فلزات آبدیده‌ای بود که می‌توانست در برابر درجه حرارت‌های خیلی زیاد مقاومت کند و تلاش شده بود از فناوری عایق‌های فنا شونده استفاده نشود تا فضاپیما بسرعت بتواند عملیاتی شده و مجدد‌ به فضا بازگردد.

ایکس ـ ۲۰ برای فرود خود چرخ نداشت چون لاستیک مورد استفاده در چرخ‌ها در برابر دمای زیاد ناشی از فرود از بین رفته و ذوب می‌شدند. در عوض این فضاپیمای افسانه‌ای، چرخ‌هایی فلزی داشت که از آلیاژی منعطف ساخته شده بودند.

نخستین ایده‌های ساخت این فضاپیما را باید در اتاق‌های فکر آلمان نازی جستجو کرد، جایی که اویگن سانجر یک مهندس خلاق آلمانی ـ اتریشی تلاش داشت بمب‌های موتورداری بسازد که سوار بر موشک به فضا رفته و سپس در بازگشت به جو خود را هدایت کنند تا هم مسافت بیشتری طی کنند و هم دقیق‌تر به هدف بزنند. ایکس ـ۲۰ با تمام ایده‌های نابی که در طراحی‌اش مورد استفاده قرار گرفته بود، گرفتار القاب شده و معلوم نبود آیا یک فضاپیمای تجربی است یا وسیله‌ای با قابلیت‌های اکتشاف فضایی یا یک سیستم بمباران هوایی ـ فضایی. همین سردرگمی باعث شد تا در سال ۱۳۴۲، رابرت مک نامارا وزیر دفاع وقت این پروژه را لغو کرد تا ایکس ـ۲۰ هم به مجموعه ایکس‌های ناموفق تاریخ بپیوندد. لغو پروژه در حالی صورت گرفت که حتی فهرستی از فضانوردان احتمالی برای اولین پرواز فضایی این فضاپیما تهیه شده بود.

airspacemag

امیر توکلی‌کاشی