روابط همسایگان از منظر احادیث

یکی از مسائل اجتماعی امروز که با توجه نوع زندگی شهری و آپارتمان نشینی خیلی مهم و حساس شده بحث روابط با همسایگان است و بد نیست بدانیم در اسلام، روایات واحادیث زیادی در این باب وجود دارد که می‌تواند چارچوبی دقیق و موثر برای فرهنگ همسایگان باشد.

یکی از مسائل اجتماعی امروز که با توجه نوع زندگی شهری و آپارتمان نشینی خیلی مهم و حساس شده بحث روابط با همسایگان است و بد نیست بدانیم در اسلام، روایات واحادیث زیادی در این باب وجود دارد که می‌تواند چارچوبی دقیق و موثر برای فرهنگ همسایگان باشد. زندگی عصر صنعت و تکنولوژی با همه فناوری ها و نوآوری ها برای تهیه امکانات رفاهی، چنان انسان را به خود مشغول داشته که او را از همه ارزش‌های اصیل جدا نموده و بیگانه ساخته است. امروزه دیگر خبری از ارتباط بین اقوام و بستگان چون گذشته وجود ندارد و همسایگان در شهرهای بزرگ گاه همدیگر را نمی‌شناسند چه رسد به اینکه ارتباطی با یکدیگر داشته یا نیازهای هم را برطرف سازند.

همسایه یکی از کسانی است که در اسلام مورد عنایت خاص واقع شده و حقوقی بس مهم برای همسایگان نسبت به هم معین شده که افراد ملزم به رعایت آن می‌باشند. رسول اکرم(ص) در حدیثی می‌فرمایند: همیشه جبرئیل مرا وصیت به همسایه می‌کرد تا جایی که گمان کردم همسایه از همسایه ارث می‌برد. احترام به همسایه و تکریم حقوق وی بدان حد مورد ترغیب و تشویق قرار گرفته که در اسلام هر نوع احترام همسایه بی بهره و بی پاداش نخواهد ماند. امام صادق(ع) می‌فرماید: نیکویی به همسایه موجب افزایش عمر است. همسایه‌ای که اسلام این همه تاکید در نگهداری حرمت او و ادای حقوق گسترده وی دارد، شعاع زیادی از منازل اطراف را در بر می‌گیرد. رسول اکرم(ص) حدود همسایه را چهل منزل از تمامی جوانب معرفی نموده اند.

آرامش زندگی به این است که انسان از اذیت و آزار دیگران در امان باشد و کسی به او آسیب جسمی و روحی نزند و مزاحم رفاه و برخورداری و آسایش او نگردد. این حق طبیعی هر انسان است و هر که دیگران را از این حق محروم کند در حق آنان ظلم کرده است. بعضی موجب آزار همسایگان خود می‌شوند مثل مزاحم خواب و استراحت، صدای بلند، بازی بچه ها در کوچه هنگام استراحت همسایه‌ها، و... . هر کس باید دیگران را به جای خود بگذارد و ببیند رفتاری که با دیگران دارد اگر دیگران نسبت به او داشتند، راحت و راضی بود؟ انصاف ایجاب می‌کند که اگر از مردم آزاری دیگران ناراحتیم، خودمان سبب رنجش و آزار دیگران نشویم.