پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
موبایل، قاچاق جیبی
قاچاق و دادوستد زیرزمینی همواره یکی از مشکلات کشورمان بوده و زیان های ناشی از آن تاثیر نامطلوبی بر اقتصاد کشور داشته است. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند یکی از مهم ترین پیامدهای واردات غیرقانونی کالا، خروج ارز است و باعث اخلال در نظم اقتصادی کشور می شود و برآوردها و پیش بینی های دولت را برای تنظیم بودجه و ساماندهی اقتصادی کشور با مشکل مواجه خواهد کرد. گوشی تلفن همراه نیز طی سال های اخیر با توجه به افزایش تقاضا و رونق بازار خرید و فروش در فهرست واردات غیرقانونی قاچاقچیان حرفه یی قرار گرفته، به طوری که حجم واردات قاچاق گوشی ها در یک سال اخیر براساس آمارهای اعلام شده، تقریباً پنج برابر واردات رسمی و قانونی بوده است.
رجیستری، راه کنترل
با توجه به گسترش قاچاق گوشی، شرکت های مخابرات و ارتباطات سیار ناگزیر طرح رجیستری گوشی ها (ثبت سریال) را به میان کشیدند و آن را با هدف جلوگیری از قاچاق به اجرا گذاشتند. این درحالی است که برخی کارشناسان از همان ابتدا، اجرای این طرح را برخلاف فلسفه وجودی آن عامل گسترش قاچاق گوشی می دانستند و اعلام کردند اجرای این طرح اشتباه محض بوده است. موضوع اما وقتی جالب شد که گسترش یا دست کم ادامه روند قاچاق گوشی تلفن همراه سرانجام دولت را واداشت که لغو این طرح را اعلام کند تا باردیگر بازار واردات گوشی به نقطه آغازین خود بازگردد. بنابراین بسیاری از کارشناسان بازار تلفن همراه اعلام کردند ادامه اجرای طرح رجیستر کردن گوشی ها به دلیل مشکلات و اشتباهات اجرایی غیرممکن بوده است. لغو این طرح بازار گوشی موبایل را با تلاطم و شوک روبه رو کرد؛ قیمت بسیاری از گوشی ها ارزان شد و خریدوفروش به گفته فروشندگان و فعالان بازار چون سابق رونق گرفت. منتقدان اجرای طرح رجیستری معتقد بودند طی یک سال بیش از ۹میلیون گوشی وارد ایران می شود که بدون ثبت سریال قانونی در اختیار کاربران قرار گرفته است، در حالی که در این مدت فقط یک میلیون و ۵۰۰ هزار گوشی از مجرای قانونی وارد ایران شد. کارشناسان با استناد به آمار می گویند که این آمار نشانگر آن است که شرکت مخابرات در اجرای طرح رجیستری با شکست روبه رو شده است. پارادوکس اجرا و لغو طرح رجیستری اکنون به یکی از بحث های اصلی بازار، شرکت های معتبر واردکننده و مراکز ذی ربط رسمی تبدیل شده است و پرسش اساسی این است که اگر اجرای این طرح موجب گسترش قاچاق شده چرا برخی با نگرانی اعلام می کنند لغو آن نیز بی تردید موجب افزایش این پدیده می شود؟
زیان بی حرف اضافه
شرکت های معتبر گارانتی گوشی های تلفن همراه معتقدند لغو طرح رجیستری گوشی تلفن همراه فقط به زیان این شرکت ها است و شرکت مخابرات برای لغو این طرح، هیچ گونه توجهی به توصیه های کارشناسان و متخصصان این حوزه نداشته و بدون توجه به عواقب و زیان آن به شرکت های گارانتی اصلی، این طرح را لغو کرده اند. شرکت های معتبر واردکننده گوشی برای جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی، خواستار ارائه مجوز از دولت برای بازگرداندن گوشی های خریداری شده به کشورهای مقصد شده اند. قاچاقچیان به دلیل نپرداختن هرگونه تعرفه از لغو طرح رجیستری سود کلانی می برند و فعالیت آنان به گفته فعالان بازار به شدت افزایش یافته و رقابت برای کسب سود و راه های واردات بیشتر افزایش یافته است.
