درآمدی بر ادبیات عرفانی ایران

عرفان یک جریان فکری است که از فطرت نوعی انسان سرچشمه گرفته است. مقصود از عرفان در معنی کلی اش احساس دغدغه درونی بشری در این جهان طبیعی است.
به طوری که هرکس آن دغدغه را ندارد معلوم …

عرفان یک جریان فکری است که از فطرت نوعی انسان سرچشمه گرفته است. مقصود از عرفان در معنی کلی اش احساس دغدغه درونی بشری در این جهان طبیعی است.

به طوری که هرکس آن دغدغه را ندارد معلوم می شود هنوز وارد عرصه نوعیت انسان نشده است.

امکان ندارد که انسان در زندگی مادی و این جهانی، در رابطه با زندگی مادی و این آسمان و طبیعت گسترده مادی، احساس اضطراب نداشته باشد، این احساس اضطراب ناشی از کمبودی است که در رابطه او و طبیعت وجود دارد، یعنی به میزانی که انسان، انسان می شود نیاز رهایی را احساس می کند که دیگر طبیعت نمی تواند آن نیازها را برآورد چرا؟ چون طبیعت براساس نیاز حیوانی انسان ساخته شده است، و طبیعت خانه ای است که حیوانات بهتر در آن زیست می کنند، طبیعت فقط نیازهای مشترک حیوان و انسان را برآورده می کند و از اینجاست که در انسان، انسانی که فراتر از حیوان می اندیشد، کمبود و احساس بیگانگی با جهان و احساس غربت در این دنیا در وی ایجاد می شود. و این تشنگی و غربت نیاز و عطش را در او به وجود می آورد. نیاز و عطشی که دو سرچشمه اصلی تجلی روح عرفانی در بشرند.

ادبیات عرفانی، کلام بشر امروز است برای فراتر اندیشیدن، فراتر از طبیعت اندیشیدن و فراتر از محسوسات، زندگی کردن.

بشر امروز در ادبیات عرفانی، در کلام و سخنان عارفانه عارفان و انسانهای متعالی به دنبال رهایی است. رهایی از طبیعت مادی، و رهائی از تنها حس حیوانی صرف که دغدغه و اضطراب در منجلاب دنیا ماندن را سرلوحه زندگی بشر امروز قرار می دهد.

عرفان با کلام حق ارتباط دارد و ادبیات عرفانی راه اتصال کلام حق با زندگی بشر است و ادیبان و عارفان با برقراری این اتصال نقش ارزنده ای در جاری ساختن کلام حق برای رهایی انسان از مادیات را داشته و دارند، پس ادبیات عرفانی همواره روشنگر راه حقیقت در دنیای ظلمانی و تاریک دنیای دیروز و امروز است....