کدام ماده غذایی با کدام دارو تداخل دارد

غذاهایی که با دارو نمی سازند

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که دارویی را با آبمیوه، چای یا شیر بخورید، اما نتایج بررسی‌های بسیاری نشان داده‌اند که مصرف برخی داروها همراه موادغذایی می‌تواند باعث کاهش اثر دارو یا تشدید عوارض آن شود، این مطلب را تا انتها بخوانید تا در این‌باره بیشتر بدانید...

● آب گریپ‌فروت و مشکلات قلبی

مصرف آب‌گریپ‌فروت با بسیاری از داروها ممنوع است. «گریپ‌فروت» حاوی ترکیب‌هایی است که میزان جذب برخی داروها از جمله داروهای کاهنده چربی خون را از طریق دستگاه گوارش بالا می‌برد. مصرف داروهایی مثل سیمواستاتین با آب‌ گریپ‌فروت می‌تواند باعث افزایش غلظت خونی آن تا ۱۵ برابر و مشکلات عضلانی شود. مصرف داروهای درمانگر ‌سوزش‌ سردل‌ مثل داروی سیزاپراید هم با این آبمیوه ممنوع است زیرا می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب شود. به‌طور کلی بهتر است تا ۲ ساعت قبل از مصرف این داروها آب‌ گریپ‌فروت ننوشید و در صورتی که پزشک برایتان داروها را تجویز کرد، در روز بیش از ۲۵۰ سی‌سی از این آبمیوه ننوشید.

● ضددردهای غیرمخدر و کافئین

کافئین موجود در قهوه، چای یا نوشیدنی‌های کولادار میزان جذب استامینوفن را افزایش می‌دهد و دوز بالای این ترکیب باعث آسیب‌های کبدی می‌شود. مصرف برخی داروها با نوشیدنی‌های کافئین‌دار نیز می‌تواند علایمی مانند لرزش، تعریق و لکنت‌ در فرد ایجاد کند. مثلا هرگز نباید داروهای ضدآسم مثل تئوفیلین را با نوشیدنی‌های حاوی کافئین خورد. به‌طور کلی اگر دارو مصرف می‌کنید، خوردن چای، قهوه و نوشیدنی‌های کولادار را به یک فنجان تا یک لیوان در روز کاهش دهید و بین ساعت‌های مصرف دارو و این نوشیدنی‌ها فاصله‌ای طولانی در نظر بگیرید.

● داروهای ضدافسردگی و پنیر

داروهای ضدافسردگی با هیچ یک از انواع پنیرها سازگاری ندارند. برخی از پنیرها از جمله موزارلا حاوی ترکیبی شیمیایی به نام «تیرامین» هستند. مصرف زیاد تیرامین با داروهای ضدافسردگی یا آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل لینزولید که هنگام ابتلا به عفونت‌های شدید ریوی و پوستی تجویز می‌شوند، می‌تواند باعث افزایش شدید فشارخون شود. پس اگر تحت‌درمان با داروهای ضدافسردگی یا آنتی‌بیوتیک هستید، مصرف پنیر را کاهش دهید. فراموش نکنید سس‌سویا و ماءالشعیر هم سرشار از تیرامین هستند.

● داروهای ضدانعقاد خون و بروکلی

مصرف بروکلی و کلم برای کسانی که تحت درمان با داروهای ضدانعقاد خوراکی مثل «وارفارین» هستند، ممنوع است چون این سبزی‌ها حاوی ویتامین K هستند که آثار ضدانعقادی را کاهش می‌دهند. اگر فردی که داروهای ضدانعقادی مصرف می‌کند، بروکلی یا کلم بخورد، احتمال شکل‌گیری لخته‌های خونی در او وجود دارد. این موادغذایی میزان تاثیر استامینوفن را که برای تسکین درد و کاهش تب تجویز می‌شود، پایین می‌آورند. اسفناج، آووکادو و کاهو نیز منابع ویتامین K هستند.

● شیر و آنتی‌بیوتیک‌ها

نوشیدن شیر همراه برخی داروها به پوست و مجاری ادراری آسیب می‌زند زیرا کلسیم شیر تاثیر برخی داروها به‌خصوص آنتی‌بیوتیک‌هایی که برای مقابله با عفونت‌های پوستی و ادراری تجویز می‌شوند را کاهش می‌دهد. اگر پزشک برای درمان بیماری پوستی شما آنتی‌بیوتیک «تتراسایکلین» یا آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده در عفونت های مجاری ادراری تجویز کرده است، آن را همراه شیر یا بلافاصله بعد از مصرف شیر نخورید. شیر حتی می‌تواند اثر آسپیرین را هم کاهش دهد زیرا مصرف زیاد آن میزان اسیدیته ادرار را تغییر می‌دهد و باعث دفع بیشتر دارو می‌شود. بهتر است بین مصرف محصولات لبنی به‌خصوص شیر و این داروها ۲ ساعت فاصله بیندازید.

● داروهای ضدفشارخون و شیرین‌بیان

تاثیر شیرین‌بیان به علت داشتن ترکیبات خاصی که دارد و با مهار سدیم و دفع پتاسیم، فشارخون را بالا می برد. به‌ همین‌ دلیل، مصرف آن عوارض ثانویه کورتون‌ها (مثل پوکی‌استخوان، ورم و آب‌سیاه) را بالا می‌برد. مصرف این دارو با ادرارآورها نیز ممنوع است زیرا باعث دفع پتاسیم می‌شود و کمبود پتاسیم عامل بروز مشکلاتی در ریتم ضربان قلب خواهد شد. توصیه می‌شود اگر تحت درمان‌های دارویی هستید، بیش از ۱۰ گرم گیاه شیرین‌بیان به شکل پاستیل، شکلات و چای یا سایر نوشیدنی‌ها، مصرف نکنید.

● چگونه جلوی تداخلات دارویی ـ غذایی را بگیریم؟

می‌توان در این مورد از پزشک متخصص یا داروساز سوال کرد. وقتی داروی جدیدی برایتان تجویز می‌شود، حتما از پزشک در مورد تداخلات دارویی ـ غذایی مربوط به آن بپرسید. اقدام بعد، مطالعه دقیق دستورالعمل موجود در بسته‌بندی داروست و بهترین کار این است که در هر صورت داروها را فقط با آب ساده بخورید. فراموش نکنید هرگز چند دارو و حتی مکمل‌ها را هم نباید با یکدیگر مصرف کرد. مخلوط‌ کردن مواد داخل کپسول‌ها نیز جز با تجویز پزشک کار صحیحی نیست.

منبع: مایوکلینیک

ترجمه: سمیه مقصودعلی