تلویزیون با طعمی واقعی

نگاهی به شاخصه های مسابقه تلویزیونی ۱,۲,۳,۴

سه داور، یک مجری، چهار شرکت‌کننده آماتور و بخش‌های جذاب، مختصات یک مسابقه تلویزیونی به نام ۱،۲،۳،۴ را تشکیل می‌دهند؛ مسابقه‌ای که با ایده خوب خود توانست تعداد زیادی را هر شب پای شبکه چهار تلویزیون بنشاند تا رقابت سینمایی شرکت‌کنندگان را در کنار نمره‌ها و نظرات داوران تماشا کنند.

از همین رو است که می‌توان ۱،۲،۳،۴ را مسابقه‌ای در ژانر یا شوهای واقعگرا دانست که در کنار همه جذابیت‌هایش از فاکتوری به نام غافلگیری و وقایع غیرمنتظره بهره می‌برد و می‌توانست درست مثل یک سریال مهیج، مخاطب را تا پایان با خود همراه‌کند.

امروزه شوهای واقعگرا در تلویزیون‌ها به برنامه‌های مورد علاقه مخاطبان تبدیل شده است. انواع و اقسام مسابقه‌های استعدادسنجی در زمینه‌هایی مثل موسیقی، خوانندگی و بازیگری و حتی مسابقه‌های ماجراجویانه از‌جمله ژانرهای محبوب بینندگان تلویزیون در سراسر دنیاست که صدا و سیمای خودمان هم با مسابقه تخصصی سینمایی ۱،۲،۳،۴ به سراغش رفت و موفقیت زیادی هم کسب کرد.

البته تلویزیون قبلا هم با مسابقه‌های ماجراجویانه این ژانر را تجربه کرده بود که هرچند مورد توجه عده‌ای از مخاطبان قرار گرفت، اما نتوانست موفقیت ۱،۲،۳،۴ را به دست آورد. یکی از دلایل توفیق ۱،۲،۳،۴ را باید در انتخاب گونه سینما برای عرضه یک برنامه تلویزیونی با محوریت شرکت‌کنندگان دانست؛ چراکه سینما و جذابیت‌های آن در کنار عوامل تخصصی می‌تواند بخوبی با مخاطب ارتباط برقرار کند.

جواد مولانیا، مجری برنامه هم به این نکته اذعان دارد و می‌گوید: چون ۱،۲،۳،۴ برنامه‌ای تخصصی است که از شبکه‌ای تخصصی هم روی آنتن می‌رود، افرادی که بیننده برنامه هستند با دقت و نکته‌سنجی بسیار و از دیدگاه کارشناسی مسابقه را تحلیل و ارزیابی می‌کنند و به همین دلیل کار اجرا سخت‌تر می‌شود، زیرا علاوه بر این‌که توانایی و استعداد اجرای برنامه اهمیت دارد، حتما لازم است مجری دامنه مطالعاتی وسیعی نیز در حیطه موضوعات مسابقه داشته باشد.

حتی داوران مسابقه هم در صحبت‌های خود بر این مساله تاکید داشتند که جای خالی چنین مسابقه‌ای بشدت در تلویزیون خالی بود؛ به همین دلیل هم اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم این خلأ به دیده شدن ۱،۲،۳،۴ کمک بسیاری کرد و باعث شد این مسابقه تا حدود زیادی پیوند رو به گسست سینما و تلویزیون را دوباره برقرار کند.

در این مسابقه همه نقش خودشان را بازی می‌کنند، از مجری مسابقه با شوخی‌ها و لحن شخصی‌اش گرفته تا داوران که براساس نظرات شخصی‌شان نظر و نمره می‌دهند و شرکت‌کنندگان را نقد می‌‌کنند. شرکت‌کنندگان هم از همان برنامه اول که در مسابقه شرکت کنند، براساس شخصیت و استعدادشان برای داوران و مخاطبان درجه‌بندی می‌شوند و خیلی اوقات این مساله حتی در رفتار و نظرات داوران هم مشهود است.

این شخصی شدن و واقعی بودن به مخاطبان کمک می‌‌کند با ۱،۲،۳،۴ ارتباط بهتری برقرار کنند تا این مسابقه تلویزیونی جدا از نگاه حرفه‌ای به برنامه‌سازی، لحنی صمیمی و دوست‌داشتنی برای مخاطبان داشته باشد.

سکانس آخر برای شارمین

یکی از ویژگی‌های شوهای واقعگرا، غیرقابل پیش‌بینی و غیرمنتظره بودن آنهاست، چراکه بازیگران اصلی این برنامه‌ها کسانی هستند که طبق فیلمنامه و سناریو و دستور کارگردان برای حرکت و توقف پیش نمی‌روند.

۱،۲،۳،۴ هم از این قاعده مستثنا نیست. این مسابقه علاوه بر همه خوبی‌ها و بدی‌های معمول مسابقه‌های تلویزیونی یک خاطره تلخ هم برای مخاطبانش داشت و آن، درگذشت زودهنگام یکی از شرکت‌کنندگان بود که مخاطبان را پای تلویزیون مبهوت و میخکوب کرد. وقتی شارمین سجادی شرکت‌کننده با استعداد در مسابقه فینال برای آخرین بار نمایشنامه‌خوانی و بازی می‌کرد، خبر درگذشتش روی صفحه تلویزیون ظاهر شد و همه بینندگان در تلخکامی آخرین لبخندهای شارمین سجادی فرو رفتند.

رضوان اناری