جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

یوهان آژاكس


یوهان آژاكس

بازیكنان بسیار كمی در تاریخ وجود دارند كه با پله مقایسه شده باشند, تنها بكن باوئر و مارادونا بودند كه به این افتخار دست پیدا كردند ولی با وجود این كه یوهان كرویف هیچ عنوانی در سطح بین المللی به دست نیاورد و تنها در یك جام جهانی بازی كردباز هم این فرصت را پیدا كرد كه سطح بالای بازی خود را نشان دهد

بازیكنان بسیار كمی در تاریخ وجود دارند كه با پله مقایسه شده باشند، تنها بكن باوئر و مارادونا بودند كه به این افتخار دست پیدا كردند ولی با وجود این كه یوهان كرویف هیچ عنوانی در سطح بین المللی به دست نیاورد و تنها در یك جام جهانی بازی كرد باز هم این فرصت را پیدا كرد كه سطح بالای بازی خود را نشان دهد و به جمع كسانی بپیوندد كه با پله مقایسه می شوند.

اسطوره آژاكس

كرویف در آژاكس رشد كرد و مدارج ترقی را پیمود، جایی كه مادرش در همانجا كارمی كرد و پدرش را در سن دوازده سالگی از دست داده بود.

از همان دوران نوجوانی، یوهان جوان، تمركز خود را تنها بر یك چیز معطوف كرده بود و آن هم تبدیل شدن به یك فوتبالیست حرفه ای بود. او تمرینات جدی خود را از سن هفت سالگی شروع كرد و درس خود را رها كرد تا در سن سیزده سالگی تنها به فوتبال فكر كند و تمریناتش را ادامه دهد.رینوس میشل یكی از مربیان بزرگ هلند و جهان استعداد او را در نوجوانی كشف كرد، اما برای بهتر شدن قدرت فیزیكی و اندام ظریفش تمرینات ویژه ای در نظر گرفت تا استقامت او را بالا ببرد. یوهان به زودی جایی ثابت در تركیب تیم آژاكس به دست آورد و در سال ۱۹۶۶ در حالی كه تنها نوزده سال سن داشت قهرمان باشگاه های هلند شد.او به زودی به تیم ملی فراخوانده شد تا با بازی های زیبا و فوق العاده اش همگان را شگفت زده كند. توانایی های او در بازی سازی، گلزنی، ایجاد موقعیت و نیز پاس دادن در شرایط دشوار او را به یك رهبر و اسطوره تبدیل كرد.

شخصیت برجسته

بدون شك او در میدان به عنوان كاپیتان و بازیكنی كه اعتمادبه نفس بالایی داشت خودنمایی می كرد و كل تیم سخنان او را به درستی اجرا می كردند. به عنوان یكی از بزرگترین بازیكنان تاریخ فوتبال دوران بازی او در تیم ملی بسیار كوتاه بود. او در سپتامبر ۱۹۶۶ یعنی در سن نوزده سالگی به تیم ملی هلند دعوت شد تا نخستین بازی ملی اش را برابر مجارستان انجام دهد و این حضور برای چهل و هفت بار دیگر برای نارنجی پوشان تكرار شد، یعنی تا اكتبر ۱۹۷۷ كه او از تیم ملی خداحافظی كرد، كه در آن زمان پس از صعود هلند به جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین یوهان تمایلی به حضور در جام از خود نشان نداد.

نقطه اوج

بزرگترین دستاورد او در بازی های ملی به جام جهانی ۱۹۷۴برمی گردد كه او موفق شد به همراه هلند با ارائه بازی های زیبا و به یادماندنی در فینال جام حضور پیدا كند.نارنجی پوشان كه به سختی به جام جهانی راه پیدا كرده بودند و توقع زیادی نیز از آنها نمی رفت، اما پس از پایان دور نخست بازی ها تمامی مطبوعات جهان از هلند به عنوان بخت نخست قهرمانی یاد كردند. آنها فوتبالی كاملا شناور بازی می كردند و یك شیوه مدرن فوتبال را از خود به نمایش گذاشتند. اگرچه یوهان به عنوان نوك حمله بازی می كرد اما درحقیقت در تمامی نقاط میدان حاضر بود و هرجا كه می توانست بیشترین صدمه را به حریف بزند سروكله اش پیدا می شد و دیگر بازیكنان نیز خود را با حركات او تطبیق می دادند و به تناوب آرایش آنها در بازی تغییر می كرد كه بدین سان تمامی پست ها در بازی وجود داشتند اما بازیكنان مختلفی در آن حضور پیدا می كردند. این شیوه باعث شد تا فوتبال دنیا متحول شود و طوفان آن سراسر دنیا را فراگرفت. در دور دوم بازی ها استاد شروع به گلزنی كرد، تا آرژانتین با چهار گل از هلند شكست بخورد و یوهان نیز دو گل از چهار گل تیمش را به ثمر برساند كه این بهترین بازی آنها در جام به شمار می رود. در بازی آخر دور دوم آنها به آلمان شرقی برخورد كردند كه باز هم با نتیجه دو بر صفر به پیروزی رسیدند تا در نیمه نهایی به مصاف برزیل قهرمان جهان بروند. در این بازی كرویف در دقیقه شصت و پنجم و با سانتر كرول دومین گل تیمش را به ثمر رساند. این گل به عنوان یكی از بهترین گل های تاریخ فوتبال به شمار می رود زیرا كرویف با حركتی زیبا، با پای مخالف به سمت توپ حمله كرد و با فریب دروازه بان برزیل توپ را به تور دروازه چسباند. نبوغ كرویف در بازی نهایی باز هم آشكار شد. پس از شروع بازی هلندی ها پس از چهارده بازی توپ را به یوهان رساندند درحالی كه پای آلمان ها حتی یك بار هم توپ را لمس نكرده بود و او در محوطه با توپ به سمت دروازه هجوم برد و درحالی كه فوكس را پشت سر گذاشته بود با تكل اولی هوینس متوقف شد تا داور نقطه پنالتی را نشان دهد. یوهان نیسكنس موفق شد دروازه سپ مایر را باز كند تا هلند یك بر صفر از آلمان پیش بیفتد. اما هلندی ها پس از به ثمر رسیدن گل دیگر نتوانستند بر آلمان فشار وارد كنند و این آلمان ها بودند كه ابتكار بازی را به دست گرفتند و بار دیگر به بازی برگشتند. ژرمن ها در اوایل نیمه اول توسط هولزبناین و تقریبا در حركتی مشابه كرویف صاحب ضربه پنالتی شدند تا پل برایتنر بیست وسه ساله و جوان آن را به گل تبدیل كند. اما این پایان ماجرا نبود. درست در آخرین دقیقه نیمه نخست، بمب افكن آلمان ها گردمولر توانست در شرایطی عجیب و به طرزی خارق العاده توپ را از میان پاهای دروازه بان هلند عبور دهد تا آنها دو بر یك از نارنجی پوشان جلو بیفتند. در نیمه دوم نیز هلندی ها هرچه زدند به در بسته و سدی به نام ژوزف سپ مایر خورد و درنهایت بكن باوئر و یارانش به قهرمانی رسیدند، اما جایزه بهترین بازیكن جام نصیب یوهان كرویف شد تا مرهمی بر زخم هایش باشد. در همان جام جهانی آلمان بود كه كرویف اعلام كرد كه در جام جهانی آینده كه در آرژانتین برگزار می شود حضور نخواهد داشت زیرا علاقه ای ندارد تا زیاد از خانواده اش دور باشد كه این موضوع و اختلاف نظرهایی كه با فدراسیون فوتبال هلند داشت باعث شد تا وی از تیم ملی كناره گیری كند، درحالی كه هلند نیاز شدیدی به او داشت.

پیشرفت ذاتی

اگرچه در سطح باشگاهی، به ویژه آژاكس او بین سال های ۱۹۷۳-۱۹۷۱ نمایش خیره كننده ای داشت و توانست سه بار پیاپی جام باشگاه های اروپا را فتح كند، اما در سال ۱۹۷۳ به تیم بارسلونای اسپانیا پیوست و موفق شد در همان فصل نخست لیگ اسپانیا را فتح كند. او در سال ۱۹۷۸ بازنشستگی خود را از فوتبال حرفه ای اعلام كرد و پس از آن تنها در لیگ فوتبال آمریكا به بازی پرداخت و سپس به دسته دوم اسپانیا رفت تا چند بازی نیز برای لوانته اسپانیا انجام دهد. البته او در سال ۱۹۸۱ باز هم به سطح اول فوتبال حرفه ای بازگشت تا برای آژاكس بازی كند و در سال ۱۹۸۳ نیز برای آخرین فصل حضورش در فوتبال به فاینورد روتردام پیوست و موفق شد با تیم دیگری به جز آژاكس لیگ هلند را فتح كند. او در سنین میانی سی نیز بازی های بسیار خوبی انجام می داد و شاید بتوان گفت بهترین فوتبال عمرش را ارائه كرد تا جایی كه در سال های ۱۹۸۴و۱۹۸۳ به عنوان مرد سال فوتبال هلند انتخاب شد.او پس از اتمام دوران فوتبالش به حرفه مربیگری روی آورد و درحالی كه پیشینه رسمی این شغل را نداشت به عنوان مدیر فنی آژاكس مشغول به كار شد و تا سال ۱۹۸۶ در این سمت حضور داشت. او در سال بعد نیز به آژاكس كمك كرد تا جام برندگان جام اروپا را فتح كند و در كشف استعدادهای جوانی مثل دنیس برگ كمپ، آرون وینتر، برایان روی و برادران ویتشه كمك شایانی به باشگاه آژاكس كرد و درحقیقت این خودش بود كه آنها را به دنیای فوتبال معرفی كرد.

بازگشت به بارسلونا

در تكرار سفری كه به عنوان بازیكن انجام داده بود، كرویف یك بار دیگر آژاكس را به مقصد بارسلونا ترك كرد، جایی كه او را به سمت سرمربیگری و مدیریت فنی منصوب كردند. او شروع به بازسازی پایه ای و اصولی تیم كرد و با صرف میلیونها دلار بازیكنانی بزرگ نظیر برند شوستر آلمانی را به بارسا آورد. تلاش های او سرانجام نتیجه داد و بارسلونا موفق شد جام برندگان جام اروپا و جام باشگاه های اروپا را فتح كند كه جام حذفی اسپانیا و فتح چهار جام پیاپی در لیگ اسپانیا را باید به آنها افزود. پس از هشت سال پیوند با بارسلونا، یوهان بار دیگر در سال ۱۹۹۶ از بارسلونا جدا شد كه این به دلیل مشكلاتی بود كه پس از ترك سیگار و انجام یك عمل جراحی و به وجود آمدن ناراحتی قلبی برای وی به وجود آمده بود. او با خود عهد كرد كه دیگر هرگز به مربیگری نپردازد كه تا به امروز به این عهد خود وفا كرد، اگرچه نام او هر بار كه هلند به یك مربی تازه احتیاج دارد دوباره بر سر زبان ها می افتد و یا شایعه حضورش در نیوكمپ، چند وقت یك بار به گوش می رسد.

افتخارات ملی

۴۸ بازی ملی و ۳۳ گل (۳۳ بار به عنوان كاپیتان)

نایب قهرمان جام جهانی ۱۹۷۴ آلمان

بهترین بازیكن جام جهانی ۱۹۷۴ آلمان

باشگاه ها

۱۹۷۳-۱۹۶۴ آژاكس آمستردام

۱۹۷۸-۱۹۷۳ بارسلونا اسپانیا

۱۹۷۹ لوس آنجلس آزتك

۱۹۸۱-۱۹۸۰ واشنگتن دیپلماتز

۱۹۸۱ لوانته اسپانیا

۱۹۸۳-۱۹۸۱ آژاكس آمستردام

۱۹۸۴-۱۹۸۳ فاینور روتردام

افتخارات باشگاهی

،۱۹۶۶ ،۱۹۶۷ ۱۹۶۸ و ۱۹۷۰ قهرمان باشگاه های هلند و ،۱۹۷۲ ،۱۹۷۳ ،۱۹۸۲ ۱۹۸۳ و ۱۹۸۴

قهرمان جام حذفی هلند ،۱۹۶۷ ،۱۹۷۰ ،۱۹۷۱ ،۱۹۷۲ ،۱۹۸۳ ۱۹۸۴

قهرمان جام باشگاههای اروپا

۱۹۷۳،۱۹۷۲،۱۹۷۱

جام حذفی اسپانیا

۱۹۷۸

مربیگری

۱۹۸۸-۱۹۸۵ آژاكس آمستردام

۱۹۹۶-۱۹۸۸ بارسلونای اسپانیا

افتخارات مربیگری

۱۹۸۷-۱۹۸۶ قهرمان حذفی هلند

۱۹۸۹-۱۹۸۷ قهرمان جام برندگان جام اروپا

۱۹۹۰ جام حذفی اسپانیا

،۱۹۹۱ ،۱۹۹۲ ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴ قهرمان لیگ اسپانیا

۱۹۹۲ قهرمان باشگاه های اروپا

نام كامل: یوهان هندریكس كرویف

تاریخ تولد:۲۵ آوریل ۱۹۴۷

محل تولد: آمستردام هلند