شمارش معکوس برای نخست وزیر اسرائیل

طی هفته های اخیر درخواست ها برای استعفای «ایهود اولمرت» نخست وزیراسراییل بدلیل گرفتن رشوه ۱۵هزار دلاری افزایش یافته است بسیاری از کارشناشان سیاسی اسرائیل به فکر دوران پس از اولمرت هستند و شمارش معکوس برای استعفای او از هم اکنون آغاز شده است

طی هفته‌های اخیر درخواست‌ها برای استعفای «ایهود اولمرت» نخست‌وزیراسراییل بدلیل گرفتن رشوه ۱۵هزار دلاری افزایش یافته است؛ بسیاری از کارشناشان سیاسی اسرائیل به فکر دوران پس از اولمرت هستند و شمارش معکوس برای استعفای او از هم اکنون آغاز شده است.

دراین میان آنچه مهم به‌ نظرمی‌رسد، بالا گرفتن جنگ قدرت میان سران اسرائیل است؛ حال آنکه «تزیپی لیونی» وزیرخارجه و هم حزبی اولمرت و «ایهود باراک» وزیر دفاع، برای سرنگون کردن اولمرت به یکدیگر پیوسته‌اند. اکنون بین هم‌پیمانان سابق اولمرت، لیونی و باراک توافق حاصل شده تا ائتلاف موجود بین حزب کادیما و حزب کار همچنان پا برجا بماند و تنها نخست‌وزیر کنونی ازسمت خود کنار گذاشته شود. لیونی یک روز پس از اعتراف «موریس تالنسکی» تاجر آمریکایی مبنی بر اینکه اولمرت در جریان مبارزات انتخاباتی در سال ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ میلادی از او رشوه گرفته است، صراحتا خواستار برکناری اولمرت و احیای آبروی از دست رفته حزب کادیما شد.

این سخنان، بحث‌ها و اختلاف‌های درونی در کادیما را بدنبال داشت. در حزب کادیما، لیونی و «موفاز» وزیر حمل‌ونقل، از بیشترین شانس برای جانشینی اولمرت برخوردارند. از سویی دیگر باراک، رئیس کنونی حزب کار هم می‌کوشد خود را از اولمرت دور کند. او که در زمان انتشار گزارش وینوگراد و مشخص شدن نقش اولمرت در شکست جنگ ۳۳روزه با حزب‌الله لبنان، از اولمرت دفاع کرده بود، اینک می‌کوشد خود را از نخست‌وزیر دور نشان دهد. باراک با مطرح کردن برگزاری انتخابات زودهنگام و یا کنار گذاشتن اولمرت، تلاش می‌کند خود را به عنوان ناجی بحران اسرائیل به تصویر بکشد. اولمرت نیز که بخوبی از این مسایل باخبر است با برگزاری انتخابات مقدماتی زود هنگام در داخل حزب کادیما موافقت کرد.

به گفته کارشناسان سیاسی این پذیرش به معنای استعفای او از ریاست حزب کادیما و نخست‌وزیری است . اما در این کارزار کارشناسان سیاسی، دو سناریو را برای اسرائیل پس از اولمرت ترسیم می‌کنند؛ نخست آنکه اگر حزب کادیما انتخابات درون حزبی برگزار کند، تزیپی‌لیونی نخست‌وزیر خواهد شد. سناریو دوم، برگزاری انتخابات زودهنگام است. بر اساس نظرسنجی‌ها، در صورت برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام حزب «لیکود» به رهبری «بنیامین نتانیاهو» به پیروزی می‌رسد و دولت کنونی اصلا چنین چیزی را نمی‌پسندد.

در این سناریو نباید نقش آمریکا را نادیده گرفت. «جورج بوش» رئیس‌جمهوری آمریکا وعده داده که تا پایان سال‌جاری میلادی، که زمان پایان دولت خود نیزهست، دو کشور اسرائیل و فلسطین در کنار یکدیگر تشکیل دهد و برکناری اولمرت به مفهوم پایان مذاکرات اولمرت‌ـ‌عباس و شکست سیاست خارجی کاخ سفید در مساله فلسطین است.

روزنامه اسرائیلی «یدیعوت آحارنوت» درهمین زمینه به نقل از وزیران عضو کادیما نوشت: «اولمرت درک می‌کند که به پایان دوره زمامداری خود رسیده است.» از سوی دیگر، رادیو اسراییل نیز گزارش داد که پس از درخواست باراک از اولمرت، نخست‌وزیری برای نخستین بار در بحث وگفت‌وگو‌های پشت پرده از نیت خود برای استعفا از ریاست حزب کادیما خبر داده و به طرف‌های درون حزبی خود گفته است چنانچه حزب از برگزاری انتخابات حمایت کند، او نیز زمانی را برای برگزاری انتخابات درون حزبی تعیین خواهد کرد، اما خود در آن شرکت نمی‌کند تا بتواند دردنیای سیاست باقی بماند. در همین حال، ایهود باراک در کنفرانس خبری گفت: «در حال حاضر کشور به ثبات نیاز دارد. بنابراین پارلمان باید فرصتی برای تشکیل دولت دیگری را بدهد و من از انتخابات نمی‌ترسم.» او با تاکید بر درخواست خود مبنی بر استعفای اولمرت افزود: «اگر کادیما چنین تصمیمی نگیرد، برای جلب توافق وزیران و نمایندگان پارلمان بر سر تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام وارد عمل می‌شوم. اکنون با تمامی اتهاماتی که متوجه نخست‌وزیر است، او نمی‌تواند اموردولتی و مسائل شخصی‌ راهمزمان حل‌وفصل کند.»

درهمین حال، اولمرت در بین شهروندان اسرائیلی نیزمحبوبیت چندانی ندارد. طبق نظرسنجی‌های انجام شده، بیش از دو‌سوم آنان معتقدند که نخست‌وزیر به علت فساد مالی باید از سمت خود استعفا کند. بر اساس نتایج این نظرسنجی، تنها ۱۷درصد شرکت‌کنندگان از ادامه نخست‌وزیری اولمرت حمایت می‌کنند و ۱۳درصد دیگرهیچگونه نظری در این‌باره ندارند. این نظرسنجی همچنین نشان داد که ۶۲ درصد شرکت‌کنندگان اعلام کردند که خواهان برگزاری انتخابات زودهنگام هستند و ۲۵درصد دیگر از تشکیل دولت جدید بدون انحلال پارلمان استقبال کردند.

در این میان، اولمرت همچنان به تلاش‌های خود ادامه می‌دهد و با وجود تمامی فشارها، دفتر نخست‌وزیری اسرائیل اعلام کرده است که اولمرت بزودی در سفر رسمی به آمریکا می‌رود و با همتای آمریکای خود، «باراک اوباما»، «هیلاری کلینتون» و «جان مک‌کین»، کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۰۸ آمریکا دیدار و گفت‌وگو می‌کند. دیدار با «دیک چنی» معاون اول رئیس‌جمهوری و«کاندولیزا رایس» وزیرخارجه آمریکا نیز در دستور کار سفراو قرار دارد. همچنین خبرهای تایید نشده‌ای به گوش می‌رسد که او پس از بازگشت از آمریکا از سمت خود استعفا می‌دهد.

در همین حال منابع اسرائیلی همچنین از احتمال لغو سفر هفته آینده اولمرت به آمریکا خبرمی‌دهند و تاکید می‌کنند که اولمرت خود نیز به این نتیجه رسیده است که عمر سیاسی‌اش به سر آمده است و در سایه رسوایی اخیر سفر به واشنگتن بیهوده به نظر می‌رسد. در همین رابطه «دانا پرینو» سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد: «گمان نمی‌کنم رئیس‌جمهوری برنامه‌ای برای دیدار با اولمرت داشته باشد و در برنامه‌‌ هفتگی بوش نیز به این دیدار اشاره‌ای نشده است؛ اما خوب اگر اولمرت به کاخ سفید بیاید، شاید رئیس‌جمهوری برای لحظات کوتاهی با او دیدار کند.»

مریم جعفری