زخمه بر ساز زندگی

هر كدام از ما نقصی داریم. این نقص باید سبب شود در خود بنگریم و توانایی دیگری را كشف كنیم و آن كاستی را بپوشانیم. این یكی از رمزهای زندگی است. معلولیت به دلیل كاستی و كمبودی كه بر …

هر كدام از ما نقصی داریم. این نقص باید سبب شود در خود بنگریم و توانایی دیگری را كشف كنیم و آن كاستی را بپوشانیم. این یكی از رمزهای زندگی است. معلولیت به دلیل كاستی و كمبودی كه بر فرد تحمیل می كند همیشه می تواند انگیزه ای باشد تا فرد معلول را برای ارضای درونی به سوی هنر بكشاند و او بتواند كاستی یا آسیب خود را با چیزی دیگر جبران كند و چه چیزی بهتر از هنر.

اما هنر درمانگر است. هنرمند اول خود را درمان می كند و آنگاه جامعه اش را، چون با هنر خود احساسات مشتركی را برمی انگیزد، چیزی كه تعداد بسیاری در پهنه آن قرار می گیرند، همه افرادی كه نیازهایی مشترك دارند. پس همه درمان می شوند.

هنر عرصه ای است كه معلولان می توانند در آن توانایی های خود را به نمایش بگذارند. از این گذشته چیزی كه نمی توان آن را انكار كرد تاثیر حضور فرد معلول در عرصه های مختلف زندگی و از همه مهمتر حضور سازنده در زندگی جمعی است.

بهره گیری از هنر و خود را به جریان درمانگر آن سپردن، علاوه بر آنكه برای درمانجو درمان و احساس مطلوب تری را در زندگی به ارمغان می آورد، خود در حكم انگیزه و امكانی برای بروز یك دگرگونی اجتماعی است.

انگیزه و عامل حركت هنرمند معلول آن زخم است و چون به كمك اعجاز هنر درمان می شود، آرمانی اجتماعی هم هست، یعنی انسانی جدا مانده از جامعه و به حاشیه رانده شده، وجود خود را با حضور خود، اثبات می كند.

اینجاست كه دیگر خود را صاحب هنر و جایگاهی اجتماعی می بیند و هنر را نه برای درمان كه برای هنر می خواهد. چیزی كه می تواند به یاری آن منشأ اثر شود. اما اگر هنرمند معلولی را هم از هنرش جدا كنیم، دچار دلمردگی می شود و بدون هنر زندگی برایش طاقت فرسا خواهد بود. چنانكه دنیای توپ و مستطیل سبز را از یك فوتبالیست بگیریم.

آنچه نباید فراموش كرد این است كه هنر درمانی، آموزش هنر نیست، بلكه استفاده از هنر در توانبخشی و تقویت و بازسازی بسیاری از معلولیت های ذهنی، روانی و جسمی است. اما آیا می توان برای یك هنرمند معلول كه زمانی درمانجو بوده و اكنون درمانگر است، خواست كه هنر را برای هنر كه تنها برای كاستن آلام و درد خود یا دیگران بروز دهد؟