سه شنبه, ۱۲ تیر, ۱۴۰۳ / 2 July, 2024
سینمای کمدی فاقد جایگاه قابل اعتنا
برای تعریف سینمای کمدی ایران میتوان آثار مربوط به این ژانر را در سه دورهی پیوسته مورد ارزیابی قرار داد. سینمای کمدی طی این سه دوره تنها از منظر نوع پرداخت تغییرات جزیی داشته و متأسفانه به جز معدود آثاری هیچگاه نتوانسته در سینمای بدنه جایگاه قابل اعتنایی پیدا کند.
آغاز حیات ژانر کمدی در سینمای ایران به تولد سینما در کشور ما بازمیگردد. نخستین آثار سینمایی همواره انگارههای کمیک را در لحن پرداختشان به صورت پنهان و آشکار به همراه داشتهاند. این انگارهها در فیلمفارسیها هم نمود پیدا کرده و بیشتر در قالب گفتار کمیک آن هم در سطح خودنمایی میکنند. در میان آثار دورهی نخست در این گستره، که مرحلهی مقدماتی و شکلگیری است، کمتر به فیلمهای قابل توجه کمیک برمیخوریم.
دورهی دوم با تولید آثار قابل توجهتری مثل اجارهنشینها آغاز میشود و حتی با شکل متفاوت و در قالب تلفیق ژانرها و آزمون سبکها خود را در فیلمی چون ناصرالدینشاه آکتور سینما نشان میدهد، اما این تولد پربار به دلیل بیثباتی ساختاری تداوم ندارد. کمدی بعد از این در قالب مضامین و ساختارهای آشفته و غیراصولی ادامه پیدا میکند و آثاری نظیر روز باشکوه و تحفهی هند را به دنبال میآورد که هیچگاه ثبات و استمرار این سینما را متضمن نیستند.
اما در گسترهی سوم، سینمای کمدی که یک دورهی گذار از مضامین اجتماعی را تجربه کرده و به همین خاطر لحن پرداخت و بهویژه بسترهای داستانیاش را بهشدت تحت تأثیر سلیقهی اجتماعی مخاطبانش میبیند، این سینما ظاهری اجتماعی، نقادانه و حتی سیاسینما پیدا کرده است؛ در عین حال دورهی سوم به لحاظ حجم تولید آثار، زمینههای پرداختن به فیلمهای کمدی بیشتری را فراهم کرده هرچند که این رشد کمّی هیچگاه باعث تثبیت کمدی در سینمای بدنه نشده است. در میان آثار پرتعداد سالهای اخیر، از کمدیهای سطحی و مبتذل شبهتلویزیونی نظیر اخراجیها تا کمدی تکاملیافته و تکرارشدهی انتقادی دههی ۶۰ مثل آتشبس، کمدیهای تازهتری چون قاعدهی بازی را میتوان سراغ گرفت که قصد قالبپذیری در سبک را دارند. به هر حال آن چه مهم به نظر میرسد این است که سینمای کمدی ایران در سومین دورهی حیاتش آثار دورههای پیشین را در کنار کارهای جدیدتر امروز شامل شده است.
من معتقدم سینمای کمدی با در نظر گرفتن برخی استثنائات در راه ورود به دورهی جدیدی است که احتمالاً منجر به تثبیت ژانر در ساختار سینمای ایران خواهد شد.
مهدی نصیری
مسعود پزشکیان سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 پزشکیان ایران جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ مناظره انتخاباتی
هواشناسی وزارت بهداشت قتل تهران آتش سوزی خانواده آموزش و پرورش شهرداری تهران سلامت سازمان هواشناسی پلیس سیل
خودرو قیمت دلار قیمت طلا دولت سیزدهم بازار خودرو قیمت خودرو قیمت سکه بورس دلار حقوق بازنشستگان بازار سرمایه الکامپ
علیرضا قربانی تلویزیون سینما تخت جمشید سینمای ایران رسانه ملی دفاع مقدس کتاب کنسرت شهید
دانشگاه تهران دانش بنیان حوزه علمیه دانشگاه آزاد اسلامی ماهواره وزیر علوم
آمریکا اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه روسیه فلسطین جو بایدن فرانسه ترکیه جنگ غزه دونالد ترامپ لبنان
یورو 2024 فوتبال استقلال پرسپولیس باشگاه استقلال لیگ برتر باشگاه پرسپولیس نقل و انتقالات نقل و انتقالات استقلال علیرضا بیرانوند لیگ برتر ایران بازی
هوش مصنوعی نمایشگاه الکامپ زمین موبایل ربات اپل ایرانسل گوگل وزیر ارتباطات
کاهش وزن ورزش تغذیه سرطان دیابت آلزایمر ویتامین سکته مغزی