شهر مدفون در جنگل

محوطه هفت دغنان بقایایی از یک شهر وسیع دوره اسلامی است که امروزه در میان پوشش گیاهی انبوهی از چشم‌ها دور مانده است. منطقه تاریخی هفت دغنان در غرب صومعه‌سرا در بخش مرکزی دهستان …

محوطه هفت دغنان بقایایی از یک شهر وسیع دوره اسلامی است که امروزه در میان پوشش گیاهی انبوهی از چشم‌ها دور مانده است. منطقه تاریخی هفت دغنان در غرب صومعه‌سرا در بخش مرکزی دهستان ضیابر و روستای بهمبر واقع شده که با گذر از روستای بهمبر و در حد فاصل زمین بهمبر و پونل در دو سمت رودخانه واویلا یا اسکندررود در لابه‌لای درختان جنگل هفت دغنان، ویرانه‌های یکی از بزرگ‌ترین و وسیع‌ترین شهرهای تاریخی گیلان پنهان است. این منطقه تاریخی تا زمان فتحعلی شاه قاجار منطقه وسیعی را شامل می‌شد که مرکز حکومت آن هم شهر گسگر یا گوراب بود که همان هفت دغنان امروزی محسوب می‌شود و آثار تاریخی آن نیز در زیر ریشه‌های درختان جنگلی منطقه هفت دغنان غنوده‌اند.

هفت دغنان، شهری باستانی

هفت دغنان شهری قدیمی و تاریخی در منطقه گسگر صومعه‌سرا و مرکز حکومت گسگر بوده است، ویرانه‌ها و خرابه‌های آن نشان از یک منطقه باستانی دارد. کمااین‌که حدود نیمی از جنگل هفت دغنان را آثار باروی شهر، حمام‌ها، پل‌ها و معابر و مساکن پوشانده که به همراه آن قطعات سفال‌های ساده و لعابدار منقوش از دوره صفویه و قبل از آن در مقیاس وسیع پراکنده است.

یکی از بزرگ‌ترین شهرهای صفوی

این منطقه با آبادی‌های اطراف حدود ۲۵۰ سال پیش به دلیل شیوع سیاه فویتل (طاعون سیاه) سکنه‌اش را از دست داده و به سبب روئیدن درختان به جنگل‌های اطراف متصل و به صورت جنگلی بکر باقی‌مانده است. اما کاوش‌های باستان‌شناسی وسعت آن را به بیش از ۱۲۰ هکتار رساند که هنوز نیز تعیین حریم این محوطه تاریخی ادامه دارد. شهر هفت دغنان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای صفوی بوده به‌گونه‌ای که می‌توان گفت طبق متون تاریخی پایتخت ایالت گسکرات از ایالت‌های تابع دولت صفوی بوده است.

شهر تاریخی متروک

پیش از این تصور می‌شد شهر هفت دغنان را زلزله از بین برده است، در متون تاریخی نیز از اتفاقی چون زلزله یاد شده است اما مطالعات بیشتر نشان داد پیش از زلزله، در سال ۱۳۰۸ هجری قمری بیماری وبا جان بسیاری از مردم شهر هفت دغنان را می‌گیرد و از همان دوران نیز این شهر تاریخی متروک می‌شود.