پلوتو سیاره ای که در ژرفای فضا در سکوت آرمیده است

از ویژگی های پلو تو می توان به میل ۱۷ درجه ای آن نسبت به دایره البروج اشاره کرد , با در نظر گرفتن این موضوع که پلوتو در حضیض خورشیدی مدار نپتون را قطع می کند و سیاره هشتم به حساب می آید, این میل ۱۷ درجه ای باعث عدم برخورد این دو سیاره در فاصله۴۰۰میلیون کیلومتری به یکدیگر می شود

همانطور که دانشمندان سیاره نپتون را با توجه به آشفتگی و انحرافی که در مدار اورانوس گذاشته بود ، کشف کردند ، این بار نیز انحرافی در حرکات محاسبه شده نپتون ، دانشمندان را بدان وا داشت تا به جستجوی سیاره ای دیگر در دور دست بپردازند.

از پیشگامان این کاوش می توان به پرسیوال لاول از فلگستاف آریزونا ، پیکرینگ و کلاید تامباو که دانشجوی دستیار رصد خانه فلگستاف بود اشاره کرد.

مهمترین دلیل عدم موفقیت لاول و پیکرینگ در کشف سیاره نهم ، جستجوی سیاره ای گازی شکل و بزرگ بود.

این جستجو بیش از بیست سال به طول انجامید و در نهایت کلاید تامباو با بررسی های شبانه روزی بر روی هزاران عکس موجود ، موفق به کشف سیاره نهم شد.

...لحظه ای پس از کشف سیاره:

تامباو پس از کشف سیاره نهم به طرف اتاق رئیس رفت، پیش از ورود کمی خود را مرتب کرد، در زد و وارد شد ، سپس گفت قربان من سیاره نهم را پیدا کردم ....

اعلام کشف سیاره جدید در ۱۳ مارس ۱۹۳۰ همزمان بود با روز تولد پرفسور لاول و سالگرد کشف اورانوس توسط ویلیام هرشل.

نشانه این سیاره PL (P,L) حرف اول پرسیوال لاول است.

برای سیاره جدید اسم های مختلفی پیشنهاد شد که سرانجام به پیشنهاد دختری ۱۱ ساله از انگلیس نام پلوتن (پلو تو)Pluto برایش انتخاب شد.

از آن تاریخ به مدت ۷۳سال (تا قبل از کشف سیاره ۲۰۰۳ ub ۳۱۳) پلو تو به عنوان آخرین عضو از خاندان منظومه شمسی به حساب می آمد.

عضوی که آرام و بی صدا به همراه سه قمر ش شارون ، p۱ ۲۰۰۵s و p۲ ۲۰۰۵s در کمر بند کویپر به دور خورشید در گردش است.

هرچه قد ر که ما از نور و گرمای هستی بخش خورشید بهره می گیریم ، پلو تو از این نعمت محروم است.نور خورشید برای رسیدن به این سیاره باید فاصله ای حدود ۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰ کیلومتری را طی کند . پس بدون شک خورشید از پلوتو همچون ستاره ای کوچک کم فروغ دیده می شود.

از ویژگی های پلو تو می توان به میل ۱۷ درجه ای آن نسبت به دایره البروج اشاره کرد ، با در نظر گرفتن این موضوع که پلوتو در حضیض خورشیدی مدار نپتون را قطع می کند و سیاره هشتم به حساب می آید، این میل ۱۷ درجه ای باعث عدم برخورد این دو سیاره(در فاصله۴۰۰ میلیون کیلومتری) به یکدیگر می شود .

البته رکورد میل یا انحراف نسبت به دایره البروج در منظومه شمسی متعلق به سیاره ۲۰۰۳ ub ۳۱۳ با انحراف ۴۵ درجه ای است ، که مانند یک نیمساز دایره البروج را قطع می کند .(همین امر یکی از مهمترین دلایلی بود که کشف سیاره دهم را بیش از ۷۰ سال به تعویق انداخت.)

عده ای از دانشمندان این نظریه را مطرح کردند که پلوتو و تریتون زمانی هر دو قمر های نپتون بودند و حرکت مستقیم داشتند ، رویارویی نزدیک این دو باعث دفع پلوتو (تبدیل شدن آن به سیاره ای مستقل) و معکوس شدن جهت حرکت تریتون شده است.

این سیاره از نوع سنگی- یخی بوده و فاصله چنان زیاد دارد كه تلسكوپ فضایی هابل آن را به سختی می بیند. پلوتن كه در حاشیه خارجی منظومه شمسی قرار دارد چنان از خورشید دور است كه سطح آن را باید سرد و بی روح خواند. اتمسفر رقیق آن از جنس نیتروژن و متان است كه احتمالاً در فصل زمستان یخ می بندد و به صورت برف آبی كم رنگ می‎بارد. پلوتن با دمای ۲۴۰- از هر جای دیگری برای زندگی ما آدمیان نامناسب‎تر است.

پلوتو هر ۱۵۳ ساعت یک بار به دور خودش می چرخد ، پس روز آن تقریبا ۶ برابر روز ماست.

دوره تناوبی انتقالی آن به دور خورشید (نجومی ۴/۲۴۸ سال ) و (هلالی ۳۶۷ روز ) است. در این صورت هر یک سال آن برابر ۲۴۸ سال ما است!

پلو تو سیاره ای است که در ژرفای فضا آرمیده است، سیاره ای که اغلب در فهرست رصدی با تجربه ترین منجمان هم به چشم نمی خورد.آری پلوتو به خاطر فاصله زیادش بسیار کم فروغ جلوه می کند.

این سیاره با قطری حدود ۲۲۷۴ کیلومتر مقام کوچکترین سیاره منظومه شمسی را به خود اختصاص داده است ، به طوری که حتی از ۷ قمر گانیمد ، کالیستو ، تیتان ، یو ، تریتون و ماه نیز کوچکتر است.

همین موضوع باعث شده که حتی بزرگترین تلسکوپ ها هم نتوانند جزئیات سطحی آن را به صورت واضح آشکار کنند، و با وجود پیشرفت فناوری های کنونی پلو تو هنوز هم ناشناخته باقی مانده است.

بر همیمن اساس ناسا تصمیم گرفت تا با اجرای ماموریت افق های نو New Horizons پرده از اسرار این سیاره دور دست بردارد.

این فضا پیما سر انجام پس از تاخیری دو روزه در تاریخ۱۹ ژانویه ۲۰۰۶ (۲۹ دی ۸۴) به فضا پرتاب شد تا ماموریت ۱۰ ساله خود را آغاز کند.

فضا پیما افق های جدید یا New Horizons در ادامه سفر خود به طرف سیاره مشتری خواهد رفت تا با بهره گرفتن از نیروی جاذبه ی این سیاره بر سرعت خود بی افزاید این فضا پیما در این صورت بسیار زودتر به سیاره پلوتون خواهد رسید این درحالی است که اگر فضا پیما با تاخیر بیشتری پرتاب می شد نمی توانست از جاذبه ی سیاره مشتری برای بالا بردن سرعت خود استفاده کند .

علاوه بر این فضا پیمای افق های نو اطلاعات بسیار مهمی را درباره ی کمربند کویپر و اجرام موجود در آن در اختیار ما خواهد گذاشت . آقای استفان لوری از دانشگاه کویین بر این باور است که افق ها جدید با نشان دادن تفاوت بارز سطح سیاره پلوتون این نظریه که می گوید سیاره های کوچک به خاطر داشتن قوه جاذبه ی زیاد ذرات کوچک تر را به خود جذب نموده و سیارات کنونی را به وجود آورده اند – را تثبیت می کند از این حیث این پروژه ی ناسا از اهمیت بسیاری برخوردار است البته باید تا سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴ خورشیدی) به انتظار خبر رسیدن این سیاره به پلوتون باشیم.

منابع:

نجوم به زبان ساده ۲

پیشتازان فضا(فناوری های فوق پیشرفته)

آشنایی با ستارگان و سیارات

سایت انجمن نجوم آماتوری ایران

مجله اطلاعات علمی

مجله نجوم

مقاله فضای اطراف ما

مقاله پیش به سوی پلوتن ، ترجمه علی کوهپایی در جام جم

برنامه آسمان شب

مستند سیارات

Iranastronomers.org

Nojum.ir

NASA.Gov