وضعیت زنان در هند

هند با جمعیتی بالغ بر نهصد و هشتاد و نه میلیون نفر دومین كشور پرجمعیت دنیاست از این تعداد ۱۲۰ میلیون را زنان تشكیل می دهند كه در فقر به سر می برند هند ۱۶ جمعیت جهانی را به خود اختصاص داده اما تنها ۴ ۲ درصد از سرزمین این كشور دارای منابع طبیعی متراكم است

«شما با نگاه به وضعیت زنان یك ملت می توانید از آن كشور سخن بگویید.»

جواهر لعل نهرو با لحاظ فقر و گرسنگی دست كم هفت حوزه تبعیض علیه زنان در هند وجود دارد:

۱- سوءتغذیه: هند بالاترین نرخ سوء تغذیه در كودكان را دارد چرا كه سنت این كشور چنین اقتضا می كند كه زنان در طی زندگی خود همواره آخرین لقمه و كمترین لقمه را بخورند حتی زمانی كه باردار هستند. زنان دارای سوءتغدیه بچه هایی دارای سوءتغذیه به دنیا می آورند و این چرخه دائماً ادامه دارد.

۲- وضعیت بهداشتی نامطلوب: زنان در قیاس با مردان از امكانات بهداشتی كمتری برخوردارند و بسیاری از زنان در هنگام وضع حمل به دلیل بیماری هایی كه به آسانی قابل درمان است می میرند، شرایط كاری و آلودگی محیط زیست سلامتی زنان را آسیب پذیر می كند.

۳- عدم آموزش مناسب: خانواده ها به آموزش دختران كمتر از پسران اهمیت می دهند و بیشتر از پسران مانع رفتن آنها به مدرسه می شوند. این امر یا به دلیل استفاده آنها در خانه است یا به دلیل ترس از سوءاستفاده از آنهاست.

۴- كار طاقت فرسا: زنان ساعت های طولانی تری را كار می كنند و كار آنها سخت تر از مردان است. در عین حال كار آنها به حساب نمی آید. مردان می گویند زنان مانند بچه ها می خورند و هیچ كار نمی كنند و پیشرفت فناوری در كشاورزی بر زنان اثر منفی برجای گذاشته است.

۵- عدم مهارت كافی: در حوزه استخدام خاصه در امر كشاورزی به زنان توجه نمی شود.

۶- سوءاستفاده: در سال های اخیر خشونت علیه زنان در هند رو به افزایش گذاشته است. آزار و اذیت جنسی، هتك حرمت و جنایت های دیگر نمونه هایی از آن هستند. ترس از تجاوز آرمان های زنان را از میان می برد. سقط جنین و كودك كشی از اشكال دیگر خشونت نسبت به زنان در جامعه هند به شمار می رود.

۷- ضعف: هر چند كه در قانون اساسی برای زنان حقوق مساوی در نظر گرفته شده اما حمایت قانونی در مواجهه با سنت های قالب و مردسالارانه چندان كارآمد نیست. زنان نمی توانند تصمیم بگیرند كه با چه كسی ازدواج كنند و عمدتاً مانند بچه ها شوهر داده می شوند. از مفسرهای قانونی مختلف برای محروم كردن زن ها از ارث استفاده می شود.

●گره ناگشودنی

بزرگترین تراژدی كه بشر امروز با آن مواجه است گرسنگی مزمن است: پدیده ای غیرقابل تحمل كه روزانه جان ۲۴۰۰۰ نفر از ما را می گیرد. زندگی برای یك پنجم انسان ها مبارزه برای بقاء آنهم در شرایط فقر مدام است.

روز به روز زندگی یك میلیارد انسان به دلیل گرسنگی مزمن كوتاهتر و آسیب پذیرتر می شود روز به روز یك میلیارد نفر فرصت ها و امكانات بهداشتی و زندگی مولد را از دست می دهند.

افرادی كه گرسنگی مزمن دارند و در فقر شدید به سر می برند .نمی توانند شرایط خود را تغییر بدهند و به خودكفایی برسند .نفوذ آشكار این وضعیت را در زندگی زنان می توان مشاهده نمود آنها به همراه بچه ها قربانیان اصلی گرسنگی هستند و به هیچ عنوان نمی توانند به گرسنگی خود و خانواده هایشان پایان دهند.

پروژه گرسنگی بر آن است كه گرسنگی دائم در هند و سایر نقاط جهان كه در آن گرسنگی همچنان معضلی اجتماعی است. عمدتاً معلول حاشیه راندن، انقیاد و ضعیف نمودن زنان است. افزون بر این سركوب زنان ریشه در بافت جامعه هند، سنت ها، نظام های حقوقی و آموزشی و خانواده دارد. طرفه آن كه عمده اقدامات در راستای رفع گرسنگی در دست زنان است.

در گذشته زنان مسئولیت اولیه رفاه خانواده شان را داشتند. در عین حال نمی توانستند به گونه ای نظام مند به منابع مورد نیاز جهت انجام این مسئولیت خطیر كه خود شامل آموزش، بهداشت، آموزش شغلی و آزادی در تصمیم گیری های خانوادگی است دسترسی داشته باشند. هدف مقاله حاضر به دست آوردن فهمی مشترك در خصوص وضعیت زنان در هند و تأثیر آن در تداوم گرسنگی در این كشور است. موضوعات هفتگانه ای كه پیشتر ذكر گردید وضعیت اسفبار زنان را با تأكید بر زنان روستایی در هند نشان می دهد.

●زنان در آمار

هند با جمعیتی بالغ بر نهصد و هشتاد و نه میلیون نفر دومین كشور پرجمعیت دنیاست. از این تعداد ۱۲۰ میلیون را زنان تشكیل می دهند كه در فقر به سر می برند. هند ۱۶% جمعیت جهانی را به خود اختصاص داده اما تنها ۴/۲ درصد از سرزمین این كشور دارای منابع طبیعی متراكم است. بیش از ۷۰% جمعیت هند از طریق منابع زمینی ارتزاق می كنند كه ۸۴% از كسانی كه اقتصاد كشاورزی را پیش می برند زنان هستند. هند یكی از معدود كشورهایی است كه در آن جمعیت مردان از زنان بیشتر است و این عدم تعادل روز به روز بیشتر می شود. نرخ مرگ ومیر در نواحی روستایی بیشترین میزان را در سطح جهان دارد. از نگاه جهانی در هند در ازاء هر ۱۹ درصد تولد ۲۷درصد مرگ و میر وجود دارد. به نظر می رسد كه بیشترین مرگ و میر در زنان بین سنین ۱ و ۵ سال صورت می گیرد و نرخ بالای مرگ و میر منجر به كاهش زنان در جمعیت هند شده است. چاترجی(۱۹۹۰) چنین تخمین می زند كه مرگ ومیر دختران جوان در هند در قیاس با پسران بیش از ۳۰۰ هزار نفر در سال است و از هر ۶ نوزاد كه می میرد یك نوزاد به دلیل تبعیض جنسی جان خود را از دست می دهد. از پانزده میلیون نوزاد دختری كه در هند به دنیا می آید تقریباً ۲۵% از آنها به ۱۵ سال نمی رسند. هند اولین كشوری است كه یك طرح كنترل جمعیت در خانواده را رسماً در سال ۱۹۵۲ ارائه كرد. در عین حال جمعیت این كشور از ۳۶۱ میلیون در سال ۱۹۵۱ به ۸۴۴ میلیون در سال ۱۹۹۱ افزایش یافت. نرخ كل زاد و ولد در هند ۸/۳% است. این میزان با استانداردهای جهانی مطابق است اما میزان خالص افزایش جمعیت منجر به احساس حفظ رشد جمعیت به مثابه یكی از ۶ هدف مهم برنامه پنج ساله هشتم شده است.

از سال ۱۹۷۰ استفاده از شیوه های بارداری مدرن بین ۱۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته البته استفاده از این روش ها در شمال و جنوب هند بسیار متغیر است. برجسته ترین جنبه استفاده از شیوه های بارداری در هند ضدعفونی كردن است كه در بیش از ۸۵% شیوه های باروری مدرن استفاده می شود. زنانی كه از امكانات استرلیزاسیون بهره می برند. ۹۰% تمام كسانی كه از این امكانات بهره مند می شوند را در برمی گیرند.

قانون اساسی هند به زنان حقوق مساوی با مردان داده است اما سنت های مردسالارانه قوی، همچنان اعمال نفوذ می كند و زندگی زنان را تعریف و تعیین می كند. در اغلب خانواده های هندی یك دختر مایه دردسر محسوب می شود و باید معتقد باشد كه او پایین تر و حقیرتر از مرد و بدلی برای اوست. پسران ستایش می شوند و محترم شمرده می شوند، مادر یكصد پسر بودن خود یكی از بركات خداوندی در آیین هند محسوب می شود.

ریشه ایده هندی رفتار مناسب با زنان را می توان در قوانین وضع شده توسط مانو در ۲۰۰ قبل میلاد جستجو كرد: در مورد یك دختر جوان، زن جوان یا حتی یك زن میانسال هیچ چیز نباید به طور مستقل انجام گیرد و حتی در خانه شخصی خودش یك دختر در دوران كودكی باید تابع پدرش، در جوانی تابع شوهرش و زمانی كه شوهرش مرد باید تابع پسرانش باشد. یك زن هیچ گاه نباید مستقل عمل كند. ۲۰۰۰ قبل از میلاد مطالعه ای در مورد زنان(ssp) ۲۰ روستا را در ۴ منطقه در ایالت ماهاراشترا قرار دارند به این شیوه بررسی كرده است.

مسئله اصلی كه زنان با آن در مبارزه هستند بقاء است. درآمد كم وعدم استخدام عمده ترین دغدغه هایی است كه این زنان را آزار می دهد. بقاء دل مشغولی دائمی است و در اصل، بقاء یعنی غذا .عمده ترین مسائل عبارتند از نبود مایحتاج اساسی مانند غذا، آب، سوخت و خوراك (علوفه) و امكانات بهداشتی، افزون بر این تخریب محیط زیست و اینكه اغلب مشاغل سنتی آنها كاركرد خود را از دست داده است شرایطی است كه ادامه زندگی و تأمین خانواده را برای زنان بسان گذشته بسیار دشوار ساخته است.

ترجمه: الهام صادقی

---