مشکلات ترافیک و اصل تساهل و تسامح

در خبرها آمده بود که راننده یک پراید مشکی رنگ در شب عاشورا در ابتدای زیرگذر میدان حسن آباد در حالی که با سرعت زیاد به صورت دنده عقب در حال حرکت بوده است به شدت با مرد جوانی که مشغول پخش کردن نذری بوده, برخورد می کند و بلا فاصله هم از محل حادثه می گریزد

در خبرها آمده بود که راننده یک پراید مشکی رنگ در شب عاشورا در ابتدای زیرگذر میدان حسن آباد در حالی که با سرعت زیاد به صورت دنده عقب در حال حرکت بوده است به شدت با مرد جوانی که مشغول پخش کردن نذری بوده، برخورد می کند و بلا فاصله هم از محل حادثه می گریزد.

متاسفانه بر اثر این تصادف مرد جوان که به شدت مصدوم شده بود پس از انتقال به بیمارستان جانش را از دست می دهدو راننده متواری هم احتمالا با شادمانی از این که توانسته از محل حادثه فرار کند همچنان متواری است و ماموران کلا نتری هم طبعا و حسب الوظیفه در پی آن هستند که این راننده متخلف را شناسایی و دستگیر کنند اما در این جا چند مساله اساسی مطرح می شود که شاید توجه به آن ها بتواند تا حدی از تکرار چنین فجایعی جلوگیری کند. واقعیت این است که (یا دست کم مسوولا ن راهنمایی و رانندگی باید این واقعیت را بپذیرند) که در شرایط فعلی با شیوه تساهل و تسامحی که ظاهرا قانون گذاران و مجریان این قوانین در راهنمایی و رانندگی برای برخورد با رانندگان متخلف و معضلا ت ترافیکی و حوادث ناشی از آن در پیش گرفته اند نمی توان مانع از مرگ چیزی حدود ۳۰ هزار انسان در حوادث رانندگی و مجروح و مصدوم و احتمالا زمین گیر شدن مادم العمر صدها نفر دیگر بر اثر تصادفات رانندگی شد. نمونه این تساهل و تسامح و خوش باوری ها نسبت به برخورد فرهنگی بسیار است. از جمله یکی از مجازات هایی که در قوانین جدید برای رانندگان متخلف در نظر گرفته شده است ضبط گواهینامه و در صورت تکرار جرم، ضبط دائمی آن و ممنوع کردن رانندگی برای راننده متخلفی است که به کرات مرتکب تخلف و آن هم از نوع سنگین شده است و ظاهرا فرض قانون گذار بر این بوده است که در آن صورت راننده متخلف دیگر رانندگی نخواهد کرد. در این جا باید پرسید: آیا راننده ای که تا حد توقیف شدن گواهینامه اش برای مدتی طولا نی یا برای همیشه مرتکب تخلف می شود اصولا به داشتن یا نداشتن گواهینامه برای رانندگی اعتنا خواهد کرد؟

آیا مسوولا ن محترم راهنمایی و رانندگی می دانند که در حال حاضر چه تعداد راننده فاقد گواهینامه پشت فرمان می نشینند و رانندگی می کنند؟ و آیا به این نکته توجه دارند که در بسیاری از موارد فرار از صحنه تصادف حتی تصادفات خسارتی به این دلیل است که راننده خاطی گواهینامه ندارد؟

آیا ماموران محترم راهنمایی و رانندگی روزانه و به شکل رندوم و بدون اینکه تصادفی رخ داده باشد و صرفا جهت اعمال قانون همراه داشتن گواهینامه برای رانندگی خودروهایی را متوقف می کنند، مدارک اتومبیل و همراه داشتن گواهینامه را کنترل می کنند؟

از طرف دیگر مساله بیمه اتومبیل است آیا واقعا قوانین ناظر بر بیمه شخص ثالث و یا بیمه بدنه اتومبیل ها همانگونه است که با توجه به فرهنگ و روانشناسی اجتماعی باید باشد یا صرفا از قوانین مشابه در سایر کشورها الگوبرداری شده و بدون در نظر گرفتن شرایط فرهنگی و روانشناسی اجتماعی مردم ایران به اجرا گذاشته شده است؟

آیا وقتی راننده خاطی خیالش راحت است که اگر مسبب حادثه ای بشود خسارتش را تمام و کمال بیمه می دهد در بی احتیاطی جری تر نمی شود و یا اصولا بنای رانندگی و قانون شکنی را بر این نمی گذارد که بیمه هست، خسارت را هم می دهد ودر این میان کسی که ضرر می کند فقط راننده ای است که بی هیچ تقصیری متحمل خسارت شده است؟

البته در بحث پیرامون تساهل و تسامحی که در برخورد با تخلفات رانندگی وجود دارد باید به عوامل زیادی توجه کرد که جای بحث درباره آنها در اینجا و شاید هیچ جای دیگری نباشد. اما واقعیت این است که شیوه برخورد با رانندگان متخلف و به ویژه تخلفات سنگین حتی در قوانین جدید هم شیوه کارآمدی نیست و با چند برابر کردن جریمه ها یا ضبط گواهینامه نمی توان مانع از مرگ هزاران نفر در طول سال یا جلوگیری از آسیب های سنگین مالی ناشی از تخلفات رانندگی شد و لزوما باید با توجه به شرایط موجود و فرهنگ اجتماعی مردم ایران راهکارهای دیگری را آزمود و حتی اگر این گفته مسوولا ن را هم بپذیریم که فقط ۵ درصد رانندگان در رده متخلفان قرار دارند باید به این پرسش هم پاسخ بدهیم که چرا اجازه می دهیم این ۵ درصد با زندگی ۹۵ درصد دیگر بازی کنند و هر سال هزاران کشته و مجروح و مصدوم و میلیاردها تومان خسارت روی دست جامعه بگذارند و در صورت امکان از صحنه حادثه هم بگریزند؟

نویسنده : مهرنوش رحیمی