کوتاه از گردشگری روستایی

گردشگری روستایی در خدمت توسعه پایدار روستایی

گردشگری روستایی به معنی امروزی و طبق تعریف کمیسیون جامعه اروپا (۱۹۸۶) همه فعالیت هایی را در بر می گیرد که گردشگران در روستاها انجام می دهند. گردشگری که فعالیتی تفریحی- اجتماعی است در نیمه دوم قرن ۱۸ میلادی در اروپا و به ویژه انگلستان ظاهر شد و با گسترش شهرنشینی، ارتقای وسایل حمل و نقل و به ویژه گسترش خطوط راه آهن، بهبود اوضاع زندگی، اوقات فراغت بیشتر و... توسعه یافت. این شاخه از گردشگری که در انواع طبیعی، فرهنگی، دهکده ای کشاورزی و اکوتوریسم شناخته می شود در ایران بیشتر مترادف با اکوتوریسم است. صنعت نوپای گردشگری در ایران و به تبع آن گردشگری روستایی به رغم رشدی که بعد از انقلاب اسلامی داشته هنوز در مسند صنعتی درآمد زا، کم هزینه، با آلودگی کم و کارا قرار نگرفته است.

به علاوه رویکرد اجتماعی- اقتصادی به توسعه پایدار روستایی می طلبد که به دیگر فعالیت های جوامع روستایی مانند صنایع روستایی، صنایع تکمیلی، فرآوری محصولات کشاورزی و گردشگری روستایی توجه بیشتری شود. تنوع بخشی به اقتصاد روستایی و تعیین راهبردی جایگزین مانند گردشگری، فرصت های شغلی متعددی در سکونت گاه های روستایی ایجاد می کند. امری که با کشیده شدن سرمایه و جمعیت به روستاها از طریق توسعه گردشگری روستایی محقق خواهد شد. ویژه نامه حاضر دریچه ای است گشوده به سوی جاذبه های بی بدیل گردشگری، به ویژه گردشگری روستایی و طبیعی ایران تا از یک سو مددی باشد برای برنامه سازان در تهیه برنامه هایی جاذب و تاثیرگذار و از سوی دیگر تلنگری باشد به خود تا قدردان گنجینه هایی باشیم که وارث و امانت دار آنیم.

● انواع گردشگری

▪ گردشگری روستایی: در این نوع گردشگری، منابع فرهنگی، طبیعی و تاریخی نواحی روستایی به عنوان کالایی فرهنگی گردشگری عرضه می شود. گردشگران روستایی به نواحی کشاورزی و دامداری می روند و مدتی را در آن جا اقامت می کنند و از نزدیک با زندگی روستایی آشنا می شوند.

▪ گردشگری طبیعت: نوعی از گردشگری است که مسافرت به مناطق طبیعی با اهداف مطالعاتی و بهره بصری از مناظرو رستنی های طبیعت و حیات وحش و با توجه به جنبه های فرهنگی آن انجام می گیرد.

▪ گردشگری بیابانی: گردشگران بیابانی، علاقه مند به سفر به نواحی خشک و گرمسیری، تحقیق در مورد خاک، موجودات زنده و آب و هوای نواحی بیابانی هستند.

▪ گردشگری قومی و عشایر: این نوع گردشگری با هدف مشاهده سبک زندگی بومیان و اقوام انجام می شود.

▪ گردشگری فرهنگی: مسافرت افراد از محل سکونت خود به مکان هایی با جاذبه های فرهنگی است. این جابه جایی با هدف کسب اطلاعات و تجارت برای ارضای نیازهای فرهنگی گردشگری انجام می شود. بازدید از موزه ها، نمایشگاه ها، کنسرت ها، هنرهای دستی، معماری، مراسم و آیین ها در این مقوله جا می گیرد.

▪ گردشگری تاریخی: گردشگری میراث نام دیگر این نوع گردشگری است. بازدید از مکان ها و ابنیه تاریخی، هدف گردشگران تاریخی است.

▪ گردشگری مذهبی: گردشگران در این بخش از گردشگری با هدف دیدار و زیارت از اماکن مقدس و انجام مراسم مذهبی مسافرت می کنند.

▪ گردشگری سلامت: گروهی از مسافران به منظور استفاده از خدمات پزشکی و تامین بهداشت فردی به نقاطی که می تواند این امکانات را فراهم کند، سفر می کنند.

▪ گردشگری مجازی: از سابقه این نوع گردشگری حداکثر دو دهه می گذرد. این نوع گردشگری به مفهوم حضور در سرزمین دیجیتالی وب و مشاهده داده های صوتی، متنی و تصویری از دنیای اطراف ماست.

● ...ترین های گردشگری ایران

زریوار بزرگترین دریاچه آب شیرین خودجوش دنیاست که در مریوان واقع است و جاذبه های طبیعی بسیاری دارد.

روستای میمند کرمان یکی از باستانی ترین سکونت گاه های انسانی جهان است که از ۱۲۰۰۰ سال پیش تاکنون همچنان پا بر جا و مسکونی است.

قنات روستای گناباد از شگفت انگیزترین دست ساخته های انسان است. طول قنات بیش از ۳۳ هزار متر و عمق آن ۳۰۰ متر است. این قنات در دوره هخامنشیان حفر شده است.

قلعه رودخان از کهن ترین دژهای نظامی ایران است که در ۲۰ کیلومتری جنوب غرب فومن در استان گیلان واقع است. این قلعه که ۵۰ هزار مترمربع مساحت دارد و در ارتفاع ۶۰۰ متری از سطح زمین در بلندترین نقطه کوه واقع شده در عهد ساسانیان ساخته شده است.

قدیمی ترین پل جهان در دزفول بر روی رودخانه دز قرار دارد. این پل در سال ۲۶۰ میلادی به دستور شاپور اول ساسانی و به دست اسرای رومی ساخته شده است. این پل ۱۴ دهانه هنوز محل عبور و مرور خودروهای سواری اندیمشک و دزفول است.

آبشار شوی زیباترین و بلندترین آبشار خاورمیانه در شمال دزفول و در سردشت واقع است. این آبشار ۸۰ متر ارتفاع و ۵۰ متر پهنا دارد.

یکی از عظیم ترین و ناشناخته ترین غارهای دنیا، غار دیدنی کتله خور زنجان است. دهانه ورودی غار در دامنه جنوب کوه «سه قزلو» قرار دارد که با جاده آسفالته ۵ کیلومتری به شهر گرماب راه می یابد.

طولانی ترین غار نمکی جهان، غار ۶۴۰۰ متری نمکدان واقع در ۹۰ کیلومتری قشم است.

کارون پرآب ترین و بزرگترین رود ایران است. این رود با ۹۵۰ کیلومتر طول تنها رود قابل کشتیرانی ایران است. سدهای متعدد ساخته شده بر روی این رود ازجمله سدهای کارون ۱ و ۳ و ۴، مسجد سلیمان و گتوند، جاذبه های گردشگری بسیاری ایجاد کرده است.

مجموعه تاریخی- فرهنگی آسیاب ها با آبشارهای شوشتر قدیمی ترین موزه آبی جهان است. این مجموعه تنها سازه آبی- باستانی موجود، در ایران است که از زمان ساسانیان باقی مانده است. این مجموعه در فهرست آثار جهانی ثبت شده است.

جزیره گردشگری ترکمن نشین آشوراده که از توده اصلی خشکی خود یعنی شبه جزیره میانکاله جدا افتاده است، تنها جزیره دریای خزر است که در استان گلستان واقع است. جاذبه های گردشگری این جزیره به بهترین راه حل بیکاری مردم بندر ترکمن تبدیل شده است.

پارک جنگلی نور در شرق شهرستان نور بزرگترین پارک جنگلی خاورمیانه با ۴۰۰۰ هکتار وسعت است.

● دهکده ای تمام چوب برای گردشگران

دهکده ده هکتاری چوبی نیشابور در جاده خیام و در حدود ۱۰ کیلومتری شهر قرار دارد. در این دهکده همه چیز چوبی است از مسجد و خانه ها و موزه گرفته تا کتابخانه و رستوران و سرویس بهداشتی و حتی سطل های زباله. این دهکده چوبی با داشتن فروشگاه صنایع دستی، رستوران، نانوایی و آلاچیق های متعدد به همراه اکوسیستم کم نظیرش می تواند گردشگران را برای چند ساعت سرگرم کند. گردش در فضای این دهکده که به طور محسوسی بوی زندگی می دهد، باعث فراموشی بسیاری از دل مشغولی هاست. دهکده چوبی نیشابور با استفاده از سازه های مقاوم در برابر زلزله، بنا شده است.