اقتصاد قدیم و جدید

● بررسی ویژگی‌های دوران جدید و هوشمند اقتصاد
براساس نظرگاهی، عصر امروز را می‌توان عصر «هوشمندی شبکه‌ای » نامید. عناوین اقتصاد «دانش»، «دیجیتال»، «جهانی»، «موج سوم» و «نوآوری» عناوینی …

بررسی ویژگی‌های دوران جدید و هوشمند اقتصاد

براساس نظرگاهی، عصر امروز را می‌توان عصر «هوشمندی شبکه‌ای » نامید. عناوین اقتصاد «دانش»، «دیجیتال»، «جهانی»، «موج سوم» و «نوآوری» عناوینی هستند که همواره برای توصیف این عصر به کار رفته و می‌رود.

پرسش اصلی متناسب با موضوع بحث ما عبارت است از اینکه: تحول جدیدی که در جهان در حال وقوع است چگونه روی رقابت‌پذیری در سطوح مختلف (بین‌المللی، ملی، صنعت، بنگاه) تاثیر می‌گذارد. کارایانیس و ساگی (۲۰۰۰) برای تفکیک «اقتصاد نوین» از «اقتصاد قدیم»، ده اصل را به عنوان «ده اصل محرک اقتصاد نوین» بر می‌شمارد که عبارتند از:

۱) موضوع – دستکاری داده‌ها آسان‌تر از دستکاری اتم‌ها است.

۲) فضا – فاصله از بین می‌رود و محدود به سرعت نور می‌شود.

۳) زمان - در حال اضمحلال است.

۴) مردم - ایده‌ها و خلافیت در فرآیند تولید انبوه به کار گرفته می‌شود.

۵) رشد – با گروه‌های مشترک انسانی شتاب می‌گیرد.

۶) ارزش – «اثر شبکه» به معنای این است که هر چه وفور استاندارد یا برنامه کاری بیشتر باشد واحد فردی به همان اندازه ارزشمندتر است.

۷) کارآیی – «واسطه‌های اطلاعاتی» جایگزین «واسطه گران» می‌شود.

۸) بازارها – مصرف‌کنندگان، محرک تقاضا و قیمت‌گذاری هستند.

۹) مبادلات– انطباق‌سازی و فروش واحد به واحد.

۱۰) انگیزش - هر چیزی هر جا در دسترس است.

همچنین براساس نظر تاپسکات (۱۹۹۶)، مشخصه‌های اصلی اقتصاد نوین عبارتند از:

دانش:

با سیستم‌های متخصص و وسایل «هوشمند»

دیجیتالی‌سازی

مجازی‌سازی

ـ ‌ مولکولی‌سازی: خوشه‌بندی فعالیت‌های اقتصادی

ـ کار با اینترنت: تماس مستقیم مصرف‌کننده و تولید‌کننده

ـ حذف واسطه‌گری: حذف «واسطه» در فروش

ـ همگرایی: در محاسبه، ارتباطات و محتوا

ـ نوآوری: هنگامی که عمر محصول به پایان می‌رسد و تولید‌کنندگان محصولاتشان را منسوخ می‌یابند

ـ تولید مصرف: رفع شکاف میان تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان

فوریت جهانی شدن

فقدان‌هارمونی: ظهور و افزایش مسائل قدرت، حریم خصوصی، برابری و کیفیت زندگی

براساس اصول و مشخصه‌های اقتصاد نوین می‌توان گفت که مسائل اقتصادی حال حاضر عبارتند از:

اینترنت معاف از مالیات؛

ـ خصوصی‌سازی انبوه؛

ـ تکثیر شرکت‌های کوچک؛

ـ ادغام‌ها و اکتساب‌ها؛

ـ وفور سرمایه مجازی؛

ـ مدل‌های قیمت‌گذاری مصرف‌کننده؛

آزادی دانش و آزادی سرمایه‌گذاری.

در «اقتصاد نوین»، بنگاه‌ها مزیتی رقابتی خود را به جای اشیا از ایده‌ها می‌گیرند، شرکت‌ها به سرعت و به طور گسترده رشد می‌کنند، سرمایه هوشمند به سهولت در دسترس قرار می‌گیرد و به سهولت نیز پس گرفته می‌شود و یک رابطه جالبی بین رشد و نوآوری به وجود می آید. در اقتصاد نوین مزیت رقابتی، حاصل انتخاب‌ها، انعطاف‌پذیری و مسوولیت‌پذیری است. بحث این است که «روابط» و «روش‌ها» در این نوع اقتصاد، متفاوت از اقتصاد قدیم است. دانش هم خریده و هم توسعه داده می‌شود.