چرخش هفت نوامبر

حزب دمكرات امریكا با تصاحب ۲۲۹ كرسی از ۴۳۵ كرسی مجلس نمایندگان و ۵۱ كرسی از ۱۰۰ كرسی مجلس سنا بعد از ۱۲ سال كنگره را در اختیار گرفت و دو سال آخر ریاست جمهوری جرج بوش را با مشكل مواجه كرد

حزب دمكرات امریكا با تصاحب ۲۲۹ كرسی از ۴۳۵ كرسی مجلس نمایندگان و ۵۱ كرسی از ۱۰۰ كرسی مجلس سنا بعد از ۱۲ سال كنگره را در اختیار گرفت و دو سال آخر ریاست جمهوری جرج بوش را با مشكل مواجه كرد.

این اولین بار در ۱۲ سال گذشته است كه دمكرات ها كنترل كامل كنگره را در اختیار می گیرند.

بر اساس آمار رسمی انتخابات در حال حاضر دموكرات ها ۲۲۹ كرسی مجلس نمایندگان و ۵۱ كرسی سنا و جمهوریخواهان ۱۹۷ كرسی مجلس نمایندگان و ۴۹ كرسی سنا را در اختیار دارند.

علاوه بر این تعداد نمایندگان مستقل (مایل به سمت دمكراتها) در سنای قبلی یك نفر بوده كه اكنون به دو نفر رسیده است.

از مهمترین رویدادهای انتخاباتی كنگره ایجاد شرایط برای نانسی پلوسی رهبر جناح حزب دمكرات در مجلس نمایندگان برای تصدی ریاست این مجلس است. به این ترتیب او اولین زن در تاریخ ایالات متحده امریكاست كه به ریاست مجلس نمایندگان می رسد.

نانسی پلوسی پس از اعلام كسب اكثریت توسط دمكرات ها در مجلس نمایندگان طی سخنانی گفت: مردم امریكا امروز به یك سمت گیری تازه سیاسی در كشور خود با رهبری حزب دمكرات رای دادند. او خطاب به جرج دبلیوبوش رییس جمهور امریكا گفت كه اكنون نه امریكا و نه مناطقی كه در آنها جنگ جریان دارد امنیتی بیش از گذشته ندارند. ما نیازمند سیاستی دیگر در رابطه با جنگ در عراق هستیم. مبارزات انتخاباتی پایان یافته و دمكرات ها آماده رهبری هستند.

نانسی پلوسی كه به خاطر مهارتش در سازماندهی و جمع آوری پول برای مبارزات انتخاباتی اعتبار و احترام گسترده ای كسب كرده است در مقایسه با هیلاری كلینتون سناتور دموكرات از ایالت كالیفرنیا دیگر چهره سرشناس حزب دمكرات از وجهه محدودتری برخوردار است.

اما موقعیت او به عنوان نماینده یك حوزه انتخاباتی با گرایش های لیبرال در سانفرانسیسكو باعث شده است ترفیع او از مقام رهبر اقلیت به رییس مجلس جنجال آفرین باشد از رویدادهای انتخاباتی مهم دیگر انتخاب كایت الیسون یعنی اولین مسلمانی است كه به عنوان نماینده حزب دمكرات وارد كنگره امریكا می شود.

كایت الیسون یك حقوقدان ۴۳ساله و مخالف سیاست جاری امریكا در عراق است. كایت الیسون از حزب دموكرات با كسب كرسی ایالت مینه سوتا در انتخابات میان دوره ای نخستین مسلمان امریكاست كه به كنگره راه یافته است. او خواهان خروج فوری نیروهای امریكایی از عراق است.

وی قبل از پیروزی در انتخابات گفت: اگر ان شاءالله پیروز شوم این به مسلمانان نشان خواهد داد كه ما باید در نظام سیاسی امریكا داخل شویم. و به مردم غیرمسلمان نشان خواهد داد كه مسلمانان می توانند به رشد و ترقی ایالات متحده كمك كنند.

در ایالات متحده حدود پنج میلیون مسلمان زندگی می كنند كه در حیات سیاسی كشور نقش موثر و آشكاری ندارند. از نكات دیگر انتخابات میان دوره ای هزینه بی سابقه ای دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار آن بود. در مجموع به لحاظ لابی های قدرتمند مالی حزب جمهوریخواه در این انتخابات وضعیت بسیار بهتری قرارداشت.

با این حال تعدادی از حامیان قدر و متمول حزب دمكرات مانند جرج سوروس با این باور كه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ كمتر از انتخابات هفت نوامبر است زیاد برای این انتخابات دست و دلبازی نشان ندادند.

●عوامل ناكامی جمهوری خواهان

ناظران سیاسی عامل مهم پیروزی دمكرات ها در انتخابات كنگره امریكا را در درجه اول نارضایتی رای دهندگان از سیاست جاری امریكا در عراق و سپس مسایل اقتصادی و رسوایی های مالی یا اخلاقی سیاستمداران جمهوری خواه ارزیابی می كنند.

در مجموع جامعه علمی امریكا از رویكرد ایدئولوژیك و گزینشی دولت بوش به تلاش ها و تحقیقات علمی خشنود نیست. نامه ای كه سال ۲۰۰۴ به امضای ۶۰ پژوهشگر و استاد برجسته امریكا رسید و اینك ۱۰ هزار دانشمند و محقق دیگر نیز آن را امضاء كرده اند نمونه بارزی از این ناخشنودی است.

در این نامه گفته می شود كه نگاه رسمی به مسایلی همچون تئوری پیدایش حیات تحقیق بر روی سلول های بنیادی جنین و نیز علل گرم شدن هوا عملا به تابعی از رویكردها و مصالح سیاسی و ایدئولوژیك دولت بوش بدل شده است. به عقیده این دانشمندان سابقه نداشته است كه دولتی این گونه بودجه تحقیقاتی كشور را به سوی امور تسلیحاتی و امنیتی سوق دهد یا از مشاوره با موسسات و دانشمندانی كه تحقیقاتشان به نتایجی متفاوت از نظرات و آراء رسمی رسیده سر باز زند.

در این زمینه از جمله به گرم شدن هوا اشاره می شود كه نتایج پژوهش های موسسات علمی معتبر امریكا كه به نقش فاحش پخش و نشر دی اكسیدكربن در این زمینه اشاره دارند مورد بی اعتنایی واقع می شود چون دولت بوش در صورت قبول نتایج چنین تحقیقاتی نمی تواند كماكان به مخالفت خود با پیمان كیوتو ادامه دهد و به لزوم در پیش گرفتن سیاستی متفاوت در زمینه تولید و مصرف انرژی همچنان كم اعتنا بماند.

● سایت خارجی

پس از تكمیل پیروزی حزب دمكرات امریكا در انتخابات كنگره یعنی قطعی شدن كسب اكثریت بر در مجلس سنا نگاه ها اكنون متوجه تغییرات احتمالی در سیاست های داخلی و خارجی این كشور است.

بنا به ارزیابی بسیاری از ناظران سیاسی از آنجا كه شهروندان امریكا بیش از همه به دلیل مخالفت دمكرات ها با سیاست جمهوری خواهان در عراق به این حزب رای دادند شاید اكنون امید بسیار دارند كه سیاست خارجی این كشور به ویژه در عراق از اساس دچار تغییر شود. اما اظهارنظرهای اولیه مسوولان سیاست خارجی امریكا چنین امیدی را پاسخ نمی دهد.

كاندولیزا رایس وزیر امورخارجه امریكا گفته است كه خواست رای دهندگان در این انتخابات مورد توجه رییس جمهوری قرار خواهد گرفت اما این به معنای تغییر در اصول سیاست این كشور در عراق نخواهد بود. او تاكید كرده كه امنیت امریكا وابسته به سرنوشت جنگ در عراق است و این سرنوشت چیزی جز پیروزی نمی تواند باشد.

در مورد مساله مهم عراق شاید دموكرات ها حداقل این توافق در درون خودشان وجود داشته باشد كه دولت بوش را به رایزنی، همكاری و مشاركت بیشتر با سایر كشورها و تهیه یك جدول زمان بندی شده برای خروج از این كشور زیر فشار بیشتری قرار دهند.

با این حال بیشتر ناظران احتمال تغییرات بنیادین را منتفی میدانند. به عبارتی امریكا به هر حال در عراق خواهد ماند ولی دمكرات ها سعی خواهند كرد فشار بیشتری روی دولت بوش بیاورند كه كشورهای منطقه را بیشتر درگیر مساله عراق كند و از آن ها كمك بیشتری بگیرد و به طور مثال بر سر مساله عراق، با ایران پشت میز مذاكره بنشیند و حتی امتیازاتی هم بدهد تا بار امریكا را كم كند. با این وجود، امریكایی ها در آینده نزدیك نه تنها سربازانشان را در عراق كم نمی كنند امكان زیادی دارد كه بر تعداد نیروهای نظامی شان بیفزایند، زیرا یكی از ایراداتی كه دمكرات ها به جرج بوش داشتند این بود كه می گفتند كه شما به اندازه كافی در آنجا نیرو و پول و اسلحه نمی گذارید و بچه های ما را برده اید آنجا تنها گذاشته اید. بنابراین، این نیست كه دمكرات ها از عراق خارج شوند بلكه برعكس دمكرات ها هرچه بیشتر درگیر خواهند شد. از یاد نبریم در جنگ ویتنام كسی كه جنگ را برای امریكا جنگ ویتنام كرد دمكراتی بود به نام جانسون و آن كسی كه نیرو را كم كرد و آورد بیرون نیكسون بود.

از سوی دیگر برخی بر این عقیده اند كه نتیجه انتخابات كار را برای دموكرات ها دشوارتر خواهد كرد. مفسر روزنامه تاگس اشپیگل Der Tagesspiegel چاپ برلین در این باره می نویسد: اینك برای جورج دبلیو بوش دادن تغییر رویه در عراق ساده تر خواهد شد. اما برای دمكرات ها دوره سختی است. آنها دیگر نمی توانند تنها به انتقاد بسنده كنند بلكه باید دست به عمل بزنند. كناره گیری رامسفلد رهایی بخش هست اما هنوز راهی را به ما نشان نمی دهد.

در مورد روند صلح خاورمیانه نیز میتوان گفت انتخابات كنگره اگرچه یك نیروی كوچك یهودی را كه دست راستی و تند بود از میدان بیرون می كند ولی در مقابل یك نیروی بسیار وسیع طرفدار اسرائیل را وارد میدان می كند كه این نیرو می تواند در تحلیل نهائی خطرات جدیدی به وجود بیاورد. به هر حال دمكرات ها و این نیروئی كه وارد شده اند چون جنگ طلب نیستند احتمالا روی صلح بیشتر كار می كنند اما نه صلحی كه اسرائیل در آن ببازد و نه صلحی كه در آن امتیازاتی بدهد كه نمی خواهد.

در نگاه كلی تحلیل آگاهانی كه با استراتژی منافع ملی امریكا و اهداف تعریف شده این استراتژی در سیاست خارجی آشنائی دارند حكایت از آن دارد كه شاید دمكرات ها بتوانند در سیاست های داخلی این كشور تغییراتی ایجاد كنند اما در سیاست خارجی تغییرات جدی و ماهوی نه خواست آن ها و نه در توان آن هاست.

برگرفته از:

D.W.Welle -- Ranio Zomaneh