غذا همسنگ دارو

روز جهانی غذا فرصتی است برای ایجاد آگاهی در مورد اهمیت غذا در چرخه زندگی، ‌روشن کردن فرصت‌ها و محدودیت‌ها در موضوع امنیت غذایی‌ و فراهم ساختن همکاری‌هایی که می‌تواند سبب …

روز جهانی غذا فرصتی است برای ایجاد آگاهی در مورد اهمیت غذا در چرخه زندگی، ‌روشن کردن فرصت‌ها و محدودیت‌ها در موضوع امنیت غذایی‌ و فراهم ساختن همکاری‌هایی که می‌تواند سبب تغییرات مثبتی در زمینه مقابله با سوءتغذیه در جهان شود.

چیزی که امروزه بر آن تاکید می‌شود و علوم مختلفی بر حواشی آن به وجود آمده است، استفاده آگاهانه از مواد غذایی است. امروزه استفاده آگاهانه از غذا به منظور پیشگیری از بیماری‌ها، حفظ تندرستی، طول عمر مطلوب و درمان بیماری‌ها را غذا درمانی می‌نامیم.

حدود ۲۰ سال پیش در کشور ما، یکی از ساختارهای موجود در وزارت بهداشت آن زمان، اداره نظارت بر غذا بود که زیرمجموعه معاونت دارویی وزارت بهداشت قرار داشت و حتی نام غذا در نامگذاری این معاونت جایی نداشت. مطرح کردن این تفکر که باید نام غذا در معاونت دارو جایگاهی داشته باشد؛ اذعان بر این مطلب بود که به غذا باید همسنگ دارو و بلکه بیشتر توجه شود؛ چراکه تغذیه صحیح علاوه بر نقش ارزنده و بارزی که در تامین سلامتی و پیشگیری از بروز بیماری‌ها بر عهده دارد، به طور مستقیم و غیرمستقیم در درمان بسیاری از بیماری‌ها و کاهش دوران نقاهت آنها می‌تواند موثر باشد. سال‌هاست که پزشکان و محققان علوم تغذیه دریافته‌اند بیمارانی که از تغذیه مناسبی برخوردار باشند، بخصوص بیمارانی که رژیم غذایی آنها دارای کالری و پروتئین کافی بوده و از نظر ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری غنی باشد، در برابر عوارض جانبی بیماری و روش‌های مختلف درمانی مانند مصرف داروها، اشعه درمانی، شیمی‌درمانی، جراحی و... از مقاومت بیشتری برخوردارند و سریع‌تر بهبود پیدا می‌کنند.

بهبود کیفیت بهداشت مواد غذایی

درواقع ریشه اصلی مفهوم امنیت غذایی را می‌توان در علم تغذیه انسانی (Human Nutrition Science) جستجو کرد؛ دانشی که عمدتا بر ارتباط میان غذای مصرفی و سلامت انسان تمرکز دارد. با توجه به پیشرفت شاخه ‌کشاورزی ثابت شده هنوز تولید غذاهایی که عاری از عوامل بیماری‌‌زا باشند، ممکن نیست و بخش وسیعی از مواد غذایی که به دست مصرف‌کننده می‌رسد، آلوده است. گاهی اوقات آلودگی مواد غذایی غیرقابل اجتناب است؛ زیرا بعضی میکروب‌ها به طور طبیعی به محیط انسان تعلق دارند. همچنین ممکن است سموم به طور طبیعی در غذاها وجود داشته باشند. گاهی اجزای طبیعی، اثرات ضدتغذیه‌ای دارند و لازم است طی آماده‌سازی غذا، از آن جدا یا مهار گردند. از سوی دیگر علاوه بر این خطرات، آلودگی غذا بعد از فرآوری هم می‌تواند اتفاق افتد، خصوصا هنگام آماده‌سازی غذا توسط تولیدکنندگان که خود آنها نیز ممکن است حاملان عوامل بیماری‌‌زا باشند و این با تعریفی که از غذادرمانی ارائه می‌شود، کاملا منافات دارد.

براساس یکی از جدیدترین تعاریف امنیت غذایی، امنیت غذایی آن هنگام وجود خارجی دارد که همه انسان‌ها در همه حال به غذای سالم، کافی و مقوی که نیاز‌های غذایی یک انسان را برآورده می‌سازد، دسترسی آسان داشته باشند؛ چه این فرد روی تخت بیمارستان خوابیده باشد یا این‌که یک انسان فعال و پرتحرک باشد.

سعید اویس