سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
اسرار گنج دره جنی
اسرار گنج دره جنی را باید خواند. گاهی کتابهایی هستند که با یک جمله میتوان همه چیز را درباره شان گفت و در عین حال نوشتن هزاران کلمه هم برای نشان دادن ابعاد کلام و عمق اثرگذاری شان ناکافی ست. اسرار گنج دره جنی یک چنین کتابی است.
گلستان با آن نثر جادوییاش در اینجا چنان نقد جانانه و ژرف بینی از شرایط اجتماعی و اقتصادی سالهای پایانی پهلوی دوم ارائه کرده که رساندن عمق بینشش جز از طریق روایت مجدد و تمام و کمال قصه کتاب میسر نیست و اصلا مگر یک اثر اجتماعی ماندگار خصلتی جز این هم میتواند داشته باشد؟ اگر تنها گفتن همین جمله که «درآمدهای بادآورده نفتی و تحمیل اصلاحات از بالا گرهی از کلاف سردرگم مشکلات ما باز نخواهد کرد» - که از پیامهای محوری کتاب هم است - میتوانست تمام ابعاد منشور متکثر حقیقت را منعکس کند، آیا واقعا نیازی به نوشتن کتاب و داستان میبود؟ یا اگر تنها میگفتیم «تمرکز ثروت ملی در دستان یک نفر به فساد و رابطه بازی دامن میزند» و شنونده با همین جمله جان حقیقت را لمس میکرد، کار بسیاری از نویسندگان بیهوده نمینمود؟ همین طور است وضعیت گزارههای صحیحی چون «تغییرات و اصلاحات باید از دل مردم و جامعه بجوشند» یا «ثروت بدون درک و دانش سلاحی مخرب است» و غیره. کار نویسنده چیره دست که به مسائل اجتماعی میپردازد این است که چنین گزارههای صحیحی را چنان در تار و پود اثرش بگنجاند و چنان موقعیتهایی برای نمایششان بیافریند که فهم تمام ریزه کاریهایشان جز از طریق خواندن تمام روایت ممکن نباشد و این کاری است که گلستان کرده است.
گلستان در اسرار گنج دره جنی همه اینها را میگوید و در عین حال نمیگوید. با زبان و دیدی استعاری کاری میکند که همه بیدرنگ شخصیت روستایی داستان را که یکباره به پول و مکنتی رسیده به جای محمدرضا شاه بگذارند و به بیتدبیری و غرور بیجای او بخندند و در عین حال، خود داستان هم اصالتی از آن خویش داشته باشد. یک نقد سازنده اجتماعی حتی اگر اشارات کنایی کتاب را کنار بگذاریم در جای جای اثر خودنمایی میکند. میشد مقالههای خیلی زیادی درباره آن دوره نوشت و گفت که چطور شاه سرمست از درآمدهای یک شبه نفتی برنامههای توسعه پرشتابی را سرهم بندی میکرد. میشد با آمار و ارقام از رشد نامتوازن جامعه گله کرد و درباره عواقب مخرب آن هشدار داد. میشد بر شکاف طبقاتی، بیسوادی، فساد و فقر انگشت گذاشت و از مسوولان تقاضای توجه کرد (فریادهایی که احتمالا بیپاسخ هم میماند). اما همچنین میشد و این کاری است که گلستان کرده است، از تمام این واقعیتها و آمار و ارقام مضحکهای آفرید تا وجدان هر خواننده منصفی را به لرزه درآورد. نه با زبان خشک آمار که برای عموم نامفهوم باشد، بلکه با زبانی به مراتب چندوجهیتر و بهرهمندتر، تصویری حقیقی از واقعیت ساخت که به تنهایی از چندین و چند مقاله علمی هم پربینشتر باشد و دستاورد ابراهیم گلستان با اسرار گنج دره جنی چیزی کمتر از این نیست.
اگر به دنبال مطالعه وضعیت اقتصادی ایران پیش از انقلاب هستید یا میخواهید نظر منتقدی تیزبین درباره آثار برنامههای توسعه پنجگانه شاه را بدانید، همچنین اگر برایتان مهم است که مشکلات اجتماعی آن زمان را با گوشت و خون لمس کنید، در کنار کتابهای مرجعی چون آثار کاتوزیان و چارلز عیسوی و دیگران، اسرار گنج دره جنی ابراهیم گلستان را از دست ندهید.
مجید روئین پرویزی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
حماس غزه آمریکا رافائل گروسی رهبر انقلاب حج مجلس شورای اسلامی شورای نگهبان دولت دولت سیزدهم حسین امیرعبداللهیان رسانه
هواشناسی تهران قتل شهرداری تهران حجاب قوه قضاییه سیل فضای مجازی آموزش و پرورش سلامت سیلاب سازمان هواشناسی
قیمت خودرو خودرو مالیات ایران خودرو بانک مرکزی قیمت دلار قیمت طلا بازار خودرو قیمت دلار مسکن حقوق بازنشستگان
تئاتر دفاع مقدس سریال تلویزیون نمایشگاه کتاب سینمای ایران مسعود اسکویی صدا و سیما سینما
دانشگاه آزاد اسلامی دانش بنیان فضا
اسرائیل رژیم صهیونیستی جنگ غزه فلسطین روسیه رفح چین اوکراین طوفان الاقصی نوار غزه مصر طالبان
استقلال فوتبال پرسپولیس لیگ برتر ذوب آهن نساجی لیگ برتر ایران لیگ برتر فوتبال ایران بازی سپاهان رئال مادرید جواد نکونام
هوش مصنوعی اپل سامسونگ آیفون باتری مایکروسافت گوگل ناسا تلفن همراه ماهواره
بیماران خاص کاهش وزن رژیم غذایی زیبایی بیمه دندانپزشکی فشار خون سبزیجات