فورگ با سیمایی رویایی پذیرای گردشگران

فورگ روستایی در ۱۰۷ کیلومتری جنوب شرقی بیرجند با ۱۹۵خانوار و ۸۲۳ نفر جمعیت در شهرستان درمیان واقع شده است.این روستا کاملا در دامنه کوه مومن آباد واقع شده و دارای آب و هوای سرد …

فورگ روستایی در ۱۰۷ کیلومتری جنوب شرقی بیرجند با ۱۹۵خانوار و ۸۲۳ نفر جمعیت در شهرستان درمیان واقع شده است.این روستا کاملا در دامنه کوه مومن آباد واقع شده و دارای آب و هوای سرد کوهستانی می باشد و جزو مناطق ییلاقی خراسان جنوبی به شمار می رود.شغل بیشتر مردم این ناحیه کشاورزی و باغداری می باشد و دام داری شغل دوم آن ها محسوب می شود.زرشک مهم ترین محصول آنان و شاخصه این مناطق می باشد.فورگ به لحاظ دارا بودن یکی از قلعه های بسیار زیبا و ارزشمند ایران از اهمیت خاصی در منطقه و خراسان جنوبی برخوردار است.فورگ به تجربه آدمی عمق تازه می بخشد و این تجربه که تجربه ای شادی آور، سوداگر و شورانگیز و همراه با احساس تعلق است با وجود پیچیدگی کلی که در مجموعه بافت وجود دارد از جلوه ای ویژه و دیدنی برخوردار است.این بافت روی کوه و دور تا دور قلعه ای عظیم شکل گرفته ودر طول دره حاصل از کوه ها پیش رفته است به فورگ سیمایی رویایی و غیر قابل تصور داده است.قلعه به همراه برج های مختلف بلند خود از دور دست بر فراز کوه خودنمایی می کند.همه اطراف فورگ را دشت های وسیع با باغستان های زرشک احاطه کرده و هر منظره ای در این جا یا به قلعه ختم می شود یا به درختان سرخ زرشک که به بار نشسته اند.کوچه های تنگ، ساباط های بی شمار ،معماری کوهستانی، معماری پلکانی با مصالح سنگ و خشت و آجر، ایوان و ورودی های تعریف شده همگی از ویژگی های بارز این معماری است.

وجه تسمیه فورگ

فورگ از نظر تاریخی یکی از کهن ترین آبادی های شهرستان درمیان است که با توجه به سنگ نوشته های به دست آمده از فورگ آن را به مظفر کیقباد نسبت می دهند.وجود این سنگ نوشته و سنگ نوشته های دیگری که در فورگ وجود دارد حکایت از قدمت طولانی این روستا دارد.در وجه تسمیه فورگ چنین آمده است که فورگ به دلیل این که توسط فرزند کیقباد بنا شده است لذا به آن پورکیقباد می گفتند که بعدها پس از این که اعراب به ایران آمدند به فورکیقباد تغییر نام پیدا کرد و پس از آن به «فورک» و در انتها به فورگ تغییر نام داد که امروزه این روستا را به این نام یعنی فورگ می شناسند.

پیشینه تاریخی فورگ

اسناد و مدارک مستند و معتبری وجود دارد که نشان می دهد در قرون متمادی قوم ساگارتی در این منطقه(قهستان) زندگی کرده اند تا آن جا که هرودت مورخ بزرگ در قرن پنجم پیش از میلاد به این قوم اشاره کرده است و درباره آن ها می نویسد: ( آن ها در ردیف اقوام شرقی هستند و از سکنه ساتراپ چهاردهم هخامنشیان به شمار می روند.)در دوره ساسانیان، منطقه قهستان ایالتی بوده و در بین شهرهای بزرگی چون هرات و نیشابور که علاوه بر آبادانی و داشتن روستاهای حاصلخیز، مردمان و جنگ آورانی با استعداد و سلحشور داشته است که این مردمان همیشه مایه دلگرمی حکومت مرکزی و منشا قدرت در این حوزه محسوب می شده اند مورخان فتح شهرهای خراسان توسط مسلمانان را سال ۲۲ هجری قمری و بعضی دیگر ۲۹ هجری قمری ثبت کرده اند.در آن سال ها حکمرانان منطقه قهستان سران قوم هیاطله بودند که در مصاف با اخنف بن قیس سردار مسلمین شکست خوردند و در نتیجه سرزمین قهستان فتح شد از آن به بعد خلفای عباسی مدت زیادی بر این منطقه حکم راندند.ولی از زمان حسن صباح تا پیدایش قوم مغول حکومت قهستان در دست امرا و حکام اسماعیلیه بود.زمانی که حکومت اسماعیلیه در سال ۶۵۵ هجری قمری توسط مهاجمین مغول از هم پاشید حوزه قهستان از بسیاری جهات رو به رکود نهاد، چنان که تحول چندانی از دوره مغول تا دوره صفویه در این سرزمین صورت نگرفت تا این که با قدرت گرفتن حکام صفویه؛ قهستان رونق و آبادانی تازه ای گرفت تا آن جایی که توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، نظامی و فرهنگی آن در آثار فرهنگی به جای مانده از آن دوران کاملا مشهود است.

مرتضی عربی

معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی استان