سه شنبه, ۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 21 January, 2025
مجله ویستا

۸ دسامبر ۶۴۴ ـ روزی که عمر ابن خطاب به دست یک ایرانی کشته شد


روزنگارهای موجود در تقویم میلادی دو روز مختلف به فاصله ۳۴ روز از هم را سالروز قتل عمر ابن الخطاب خلیفه دوم مسلمین ذکر کرده اند؛ چهارم نوامبر و هشتم دسامبر سال ۶۴۴ میلادی (سال …

روزنگارهای موجود در تقویم میلادی دو روز مختلف به فاصله ۳۴ روز از هم را سالروز قتل عمر ابن الخطاب خلیفه دوم مسلمین ذکر کرده اند؛ چهارم نوامبر و هشتم دسامبر سال ۶۴۴ میلادی (سال ۲۳ هجری قمری = سال ۲۲ هجری خورشیدی). وی ده سال و ۶ ماه و پنج روز خلافت کرد و هنگام درگذشت ۶۳ ساله بود. در زمان خلافت او سوریه، فلسطین و ایران به تصرف اعراب در آمدند. تیسفون پایتخت ایران در کنار دجله و خزائن آن پس از جنگ قادسیه که در سال ۶۳۷ میلادی روی داد به دست اعراب افتاد. اعراب تیسفون را که هنوز ویرانه کاخ خسرو نوشیروان دادگر آن پس از ۱۵ قرن به جای مانده است «مدائن» یعنی شهر شهرها می خوانند. شکست نهائی ایران از اعراب در سال ۶۴۳ اتفاق افتاد.

در پی پیروزی اعراب در جنگ نهاوند بر ایران، شمار زیادی از ایرانیان از جمله مردی صنعتگر به نام فیروز به اسارت گرفته شدند و به فروش رفتند. خریدار فیروز که اعراب اورا «ابولؤلؤ» می نامند حکمران بصره بود که پس از آن که متوجه شد برده او نجار و آهنگر و رنگرز ماهری است وی را برای پرداختن به این امور به مدینه فرستاد به این شرط که قسمت عمده در آمد خودرا به او بدهد. فیروز از مردم نهاوند بود که پاره ای از مورخان وی را از کاشان نوشته اند.

پس از ورود فیروز به مدینه طولی نکشید که سحرگاه هشتم دسامبر و یا چهارم نوامبر وی با خنجری که خود ساخته بود و آن را زهر آلود کرده بود به مسجدی که عمر در آن به نماز می ایستاد رفت و در گوشه ای پنهان شد و درجریان نماز بامدادی به عمر حمله برد و به او شش زخم زد که پس از انتقال به خانه در گذشت. فیروز علاوه بر عمر ۱۳ تن دیگر از نمازگزاران را خنجر زد و چون راه فرار را برخود بسته دید با همان خنجر خودکشی کرد و به همین سبب انگیزه او از این اقدام که بیشتر مورخان ایرانی و پاره ای از مورخان اروپا به حساب میهندوستی فیروز گذارده اند دقیقا روشن نشده است.