تجارت برق در آلمان

بازار برق آلمان به لحاظ تعداد مشاركت كنندگان شركت ها و ظرفیت تولید بزرگترین بازار در قارهٔ اروپاست همچنین سریعترین بازار با صددرصد مشتركان بلاواسطه است

بازار برق آلمان به لحاظ تعداد مشاركت‌كنندگان (شركت‌ها) و ظرفیت تولید بزرگترین بازار در قارهٔ اروپاست. همچنین سریعترین بازار با صددرصد مشتركان بلاواسطه است. اما (این بازار) دو هفته بعد از آغاز بكار در آلمان دچار محدودیت‌هایی شد، مسؤولان با توجه به محدودیت‌های موجود در آلمان دریافتند كه بازار انرژی آلمان آنگونه كه به نظر می‌رسد بی‌مانع و محدودیت نیست. بطور حتم دلایل زیادی وجود دارد كه تازه واردان به این بازار مدام اعتراض می‌كنند.

بازار برق آلمان طبق گزارش DRI (با مصرف سالانه تقریباً Twh۵۵۰ و ظرفیت تولید Gw۱۲۵ كه نیمی از آن سوخت فسیلی، ۱۷ درصد سوخت هسته‌ای و ۱۸ درصد گازسوز است) بازار بسیار بزرگی است كه در قلب اروپا واقع شده و توسط كابلها و شبكه‌های انتقال نیرو به دیگر مناطق اروپا متصل شده است و هیچ اپراتور یا تنظیم‌كنندهٔ شبكه مستقل دراین سامانه وجود ندارد،‌ اما شش اپراتور شبكه انتقال نیرو و چندصد (حدود یك هزار) اپراتور شبكه توزیع به شكل هماهنگی با یكدیگر و خود تنظیم فعالیت می‌كنند.

در سال ۱۹۸۸ ]درهای[ بازار انرژی برای رقابت گشوده شد. این امر با حضور ۲۵۵ شركت در نمایشگاه e-World در محل نمایشگاه و همایش بین‌المللی انرژی در اسن آلمان كه از ۱۳ لغایت ۱۵ فوریه ۲۰۰۱ برپا شد كاملاً مشهود بود.

به گفته یكی از ناظران، اگرچه تولید نیروی برق در زنجیره بازار انرژی یك محصول جنبی به حساب می‌آید اما با این وجود جایگاههای سوم و چهارم را در فعالیتهای مدیریت تجارت و خطرپذیری به خود اختصاص داده. یك بررسی ساده از تیراژ نشریات انرژی به زبان آلمانی علاقه به مشاركت در این بازار را تصدیق می‌كند.

● خود تنظیمی برای دستیابی به نفع شخصی:

بازار انرژی آلمان (هم برق و هم گاز) تنها نمونه در اتحادیه اروپاست كه هیچگونه تنظیم‌كننده مستقلی ندارد. در عوض، یك سامانهٔ‌خود تنظیم از طریق قوانین گوناگون موجود درمورد انرژی و مهمتر از همه كه معروف به «توافق‌های انجمن‌هاست» قاعده بازی را تعیین می‌كند. توافق‌های انجمن‌ها كه توسط سه انجمن صنعتی پیش‌نویس آن تهیه و مورد موافقت واقع شده است موافقت‌نامه‌های اختیاری، خصوصی هستند كه در قراردادهای مربوط به لوله‌های گاز و شبكه برق استفاده می‌شود. این توافق‌نامه‌ها به تنهائی از جایگاه قانونی برخوردار نیستند. آنها درصورتی تعهدآور خواهند بود كه مشاركت‌كنندگان در قالب یك قرارداد رسمی آنها را لحاظ كنند. سه انجمن ]شامل[ انجمن فدرال آلمان (BDI) انجمن انرژی صنعتی و برق (VIK) و انجمن برق آلمان (VDEW) عموماً نماینده مشتركین صنعتی، صاحبان و اپراتورهای شبكه‌ها هستند و نه خانوارها یا ذینفعان دیگر به خصوص تازه واردها به این بازار.

اگهارد شولز معاون مدیر كل اجرائی VDEW، نماینده صاحبان قدرت و طرفداران خودتنظیمی، این نگرانی را ابراز كرد كه اگر دسترسی طرف سوم مبنی بر مذاكرات (NTPA) (توافق‌نامه‌ای كه برای اولین بار برای همه اپراتورهای شبكه در آلمان تعهدی را به منظور محاسبهٔ هزینه‌های مربوط به دسترسی به شبكه به وجود آورد) از شبكه برق توسط دولت تنظیم شود. در این صورت مردم می‌نشینند تا ببینند دولت چه خواهد كرد.

دكتر فلوریان باینش، مدیر امور برق شركت VIK به نمایندگی از مشتركان صنعتی از (NTPA) حمایت كرد زیرا این روش را یك راه‌حل غیر بوروكراتیك، سریع و انعطاف‌پذیر می‌داند كه بوسیلهٔ آن دسته از افرادی كه با بازار در ارتباط هستند شكل گرفته است. اما سنجش واقعی NTPA این خواهد بود كه چگونه قیمت‌ها در آلمان با كشورهای دیگر مقایسه شود. در حال حاضر این قیمت‌ها بالاتر از قیمت‌های مورد قبول در منطقه اسكاندیناوی است.

ماهیت NTPA آن است كه روش‌های فائق‌آمدن بر موانع به بحث و گفتگو گذاشته شود. در حال حاضر هزینه تحویل برق به دلیل ماهیت دو جانبه مذاكرات بسیار بالا و مبهم است. شكایت قانونی كه دفتر كارتل علیه اپراتور شبكه به نام e.dis energie nord furstenwalde اقامه كرد پس از یك مطالعه تفضیلی بر روی هزینه‌ها توسط LBD كه یك شركت مشاوره مستقل است اتفاق افتاد.

متوسط هزینه دسترسی به شبكه برق در مناطق آلمان جدید (آلمان شرقی سابق) بسیار بالاتر است و طبق هر استاندارد بین‌المللی نیز این هزینه بالاست. بدون یك تنظیم‌كننده اصلی تصمیمات قبل از یك رویداد اتخاذ نمی‌شود. دفتر كارتل فدرال ممكن است فقط و فقط بعد از یك رویداد دخالت كند و تصمیمات براساس موضوعات جداگانه اتخاذ می‌شوند. این فرایند به خودی خود كند و دشوار است. شركت‌های خدماتی آلمانی در حال حاضر به طور عمودی با یكدیگر تلفیق شده‌اند بدون ]وجود[ یك هیات سیاستگزاری كه جداشدن آنها از یكدیگر را تضمین كند. پرفسور فلفگانك پافنبرگ از موسسه انرژی برمر به كارگیری یك موسسه با توان اتخاذ تصمیم‌های سریع قبل از یك رویداد را حمایت می‌كند. او معتقد است كه چنین هیاتی برای تنظیم قیمت‌گذاری شبكه ضروری است.

كریستین هلد، همكار، در دفتر وكالت بكر با تترهلد در برلین، به این نتیجه رسید كه آن چارچوب قانونی بطور موثر برای فراهم كردن شرایط دسترسی طرف سوم به شبكه كافی نیست. وی سه دلیل را برای اثبات این موضوع ذكر می‌كند: اول آنكه هیچگونه تبصره‌ای مربوط به جزئیات استفاده از قرارداد شبكه و یا شرایط قانونی برای تعیین هزینه دستیابی وجود ندارد، ثانیاً نه مرجع تنظیم‌كننده‌ای وجود دارد و نه اپراتور شبكه مستقلی.

● برق براساس اولویت:

اگر آن دسته از قوانینی كه حامی روش‌های مشخص تولید برق هستند را مدنظر قرار دهیم پس این اعتقاد كه فعالیت در بازار برق آلمان برای همه متقاضیان كاملاً بدون مانع است تا حدی بی‌معنی است.

اگر ما الویت و قیمت‌های مشخص شده برای ذغال سنگ قهوه‌ای، قانون حمایت از نیروگاه‌های دومنظوره و انرژی تجدیدپذیر كه بر راههای دیگر تولید ارجح هستند را لحاظ كنیم آنگاه تنها حدود كمتر از ۵۰ درصد از بازار به صورت رقابتی باقی می‌ماند.

براساس توافق‌های انجمن‌ها، دسترسی به شبكه تنها در صورتی می‌تواند پذیرفته نشود كه ذغال‌سنگ قهوه‌ای به مخاطره افتند. این قانون كه تا سال ۲۰۰۲ پابرجا بود از صنعت ذغال سنگ قهوه‌ای در آلمان شرقی كه به عنوان دارائی‌ رهاشده به آن نگاه می‌شد همانند نیروی هسته‌ای در انگلستان حمایت كرد. تا ۴۰ درصد از انرژی برق آلمان از جمله آلمان غربی از زغال سنگ قهوه‌ای تولید می‌شود. قانون حمایت از نیروگاههای دو منظوره درآمد اضافی تضمین شده‌ای به نیروگاه تركیبی گرمایش و نیرو (CHP) اختصاص داده است. این قانون كه با گذشت زمان در حال تضعیف است یك نرخ ثابت برای نیروی برق از نیروگاه تركیبی گرمایش و نیرو كه قبل از سال ۲۰۰۰ ساخته شده فراهم می‌كند.

اپراتورهای شبكه این هزینه اضافی را از طریق افزایش نسبی درآمدهای شبكه پوشش می‌دهند. شیوه‌های تخصیص درآمدهای اضافی (۲۵/۰ یورو با ۰۰۲۳/۰ دلار) نامعین هستند. وضع مالیات اضافی برای نیروگاههای تركیبی گرمایش و نیرو بستگی به محل آن دارد، در برلین در بالاترین حد pf/kwh۶/۴ /kwh)۰۲۱۷/۰$) و در جنگل‌های سیاه در پائین‌ترین حد pf/kwh۵/۰ /kwh)۰۰۲۴/۰$) است. علاوه بر این، اپراتورهای شبكه می‌توانند دسترسی به شبكه را اگر بهره‌برداری از ]نیروگاه[ دو منظوره متوقف شود نپذیرند.

به نقل از پفامنبرگر، قانون بحث‌انگیز توسعه CHP در دست تهیه است كه ممكن است كمك‌های غیر مستقیمی معرفی كند كه به وسیله مشتركان به خاطر یك قرارداد جدید كه آنها را ملزم به خرید مجوزهائی برای خرید نیروی برق از CHP می‌كند پرداخت شود. همچنین ]تولید[ برق از منابع انرژی تجدیدپذیر ترجیح داده می‌شود كه طبق قانون انرژی تجدیدپذیر نه تنها شامل یك مبلغ اضافی ثابت می‌شود بلكه شامل تعهدی به منظور خرید است.

منبع : سایت www.analyticalq.com/energy/germany/default.htmترجمه و ویرایش: حمیدرضا خالدنژاد

---