چرا نمی‌توانم به کودکم نه بگویم؟

کودکتان شما را مجبور می‌کند که همه رنگ‌ها را ببینید. هر روز درگیر توقعات و هوس‌هائی هستید که نمی‌توانید در مقابل او پاسخ منفی بدهید. چرا گفتن کلمه‌ای به این کوچکی تا این اندازه …

کودکتان شما را مجبور می‌کند که همه رنگ‌ها را ببینید. هر روز درگیر توقعات و هوس‌هائی هستید که نمی‌توانید در مقابل او پاسخ منفی بدهید. چرا گفتن کلمه‌ای به این کوچکی تا این اندازه مشکل است؟

مادری درباره این مشکل چنین می‌گوید: ”دختری سه ساله دارم که هر روز چیز جدیدی می‌خواهد و من هم بی چون و چرا تسلیم خواسته‌هایش می‌شود؛ چون تنها کودکم است و من او را از صمیم قلب دوست دارم.“

برخی از مادران فکر می‌کنند، اگر به کودک خود ”نه“ بگویند، او تصور خواهد کرد که دیگر مورد محبت مادر نیست. تداخل محبت و تربیت کودک در بسیاری از موارد جایگاه والدین را به مخاطره می‌اندازد.

این مادران خود را تسلیم محض کودکشان می‌کنند، چون نمی‌خواهند فرزندشان را ناراحت و غمگین ببینند. در ضمیر ناخودآگاه این گروه، ترس از مورد بی‌مهری قرار گرفتن از طرف فرزندانشان وجود دارد؛ در نتیجه، برای این‌که محبت کودک را جلب کنند هیچ‌گاه با او مخالفت نکرده و تمام اختیارات را به‌دست او می‌سپارند.

عده‌ای دیگر از مادران که سعی می‌کنند از همه لحاظ ایده‌ال فرزندانشان باشند؛ تصور می‌کنند که هرگونه مخالفت با آنها این وجهه را از بین می‌برد. این نوع رفتار در واقع عکس شیوه تربیتی است که در دوران کودکی بر آنها اعمال شده است.

با این حال، مخالفت بی‌جا با بچه‌ها یکی از ضروری‌ترین نکات بزرگ‌شدن آنهاست. درک مفهوم ”نه“، حد و مرزهائی را برای آنها به وجود می‌آورد که در آینده قطعاً باعث رشد و شکوفائی خواهد شد. از دیگر ضروریات محروم کردن کودکان از بعضی خواسته‌هایشان، رشد عالی آنها از نظر فیزیکی است. بدین ترتیب کودک کم‌کم می‌آموزد که چه‌طور بین آرزوهایش تفاوت منطقی قائل شود. اینها اصول و قوانین اعمال شده از طرف والدین است که کودک را با حقایق زندگی واقعی آشنا می‌کند. تنها در این صورت است که او فردی اجتماعی بار خواهد آمد.

”نه“ گفتن به کودک او را برای رویاروئی با مسائل آینده دچار مشکل می‌کند. به‌علاوه، کودکی که همه ‌چیز را بی‌ چون و چرا در اختیار دارد، همیشه در هراس و نگرانی خواهد بود. می‌بایست بین یک موقعیت ساده و استقلال همه جانبه اعتدال برقرار کرد. گفتگو با پدر خانواده در مورد مسائل تربیتی فرزندان نیز روش مطلوبی در این امر است. به یاد داشته باشید، لزومی ندارد که این مقررات بسیار زیاد باشد؛ اما شما باید همه آنها را دقیق اجرا کنید. در به کار بردن ”نه“ حتماً قاطع باشید و سعی کنید از ”شاید“ و ”اگر“ استفاده نکنید.

اگر نمی‌توانید جدی باشید راهکار ”یک‌،دو،سه“ را به‌کار ببرید؛ دفعه ”اول“ مخالفت خود را به کودک ابراز و دلیل آن را برای او توضیح دهید. دفعه ”دوم“ با جدیت بیشتری ”نه“ بگوئید و ناراحتی خود را به او نشان دهید. قبل از این‌که مرحله آخر را اجرا کنید، یک فرصت دیگر به کودک بدهید و از او بخواهید مراقب رفتارش باشد. در آخر اگر باز هم بر خواسته‌اش پافشاری کرد، با قاطعیت او را منع کنید. به‌طوری که این راهکار بسیار وسیع به نتیجه خواهد رسید و از مشاجره بین‌ والدین در تربیت فرزندان جلوگیری کرده و به کودک می‌آموزد روی خواسته خود پافشاری نکرده و مطیع نظر پدر و مادر باشد.

ترجمه مریم کاظمی