جمعه, ۱۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 7 February, 2025
مجله ویستا

بررسی و نقد سفرنامة ستوان آلکس بارنز در عهد فتحعلی‌شاه قاجار


كيهانه كيومرثي

تصویر: فتحعلی‌شاه 
سفرنامه‌ها به‌ویژه آن‌ها که تصویری درست از وضعیت دیار سفر و مردم آن در گذشته به‌دست می‌دهند شاید یکی از مآخذ معتبر آشنایی نسل‌های بعدی از شرایط خاص جغرافیایی بخش‌هایی از زادگاه بشرند. این واقعیت وجود دارد که برخی از سفرنامه‌ها گرچه ممکن است که ظاهر از لحاظ توصیف دقیق مشاهدات واجد اهمیت  باشد. ولی غالباً با اظهار نظرهایی همراه است که منصفانه نیستند و گرایش تعصب‌آمیز فکری، مذهبی و سیاسی سیاح را منعکس می‌کنند. آنچه گفته شد بیشتر دربارة محتوای سفرنامه‌هایی صادق است که سیاح غالباً بنابر انگیزة شخصی و برای ارضای حس کنجکاوی خود به سفر پرداخته است و اگر نه در میان انبوه سفرنامه‌ها به‌ویژه سفرنامه‌های یکی دو قرن اخیر منابعی به چشم می‌خورد که تقریباً دستوری هستند؛ یعنی تا اندازة زیادی انجام سفرهای نیمه اکتشافی دور و دراز از سوی این یا آن دولت اروپایی و غیر آن به شخص یا اشخاصی از اتباعشان محول شده است و سرنامة «ستوان آلکس بارنز » به این گروه اخیر تعلق دارد. 

برای خواندن این تحقیق در زیر کلیک کنید:

پیوستاندازه
9877.doc1.11 MB