حریم فرشتگان

علیرضا جاوید

حریم فرشتگان، جامعه شناسی روابط جنسی، آندره مورالی دانینو ترجمه حسن پویان، انتشارات توس،چاپ اول 1383
در کشورهای توسعه یافته که نهاد آموزش و پرورش رکن نخست را در تربیت نسل آینده دارد و هر نوع هنجار پروری را در آموزش آکادمیک و پایه می بیند، در مدارس درسهایی در زمینه آموزش مسائل جنسی، به منظور هنجارمند کردن و هدایت آن در مسیری که بتواند سلامت جسمی، روانی و اجتماعی جامعه را تامین نماید، وجود دارد.
اما متاسفانه در جامعه ما هر موضوعی که به جنسیت و رابط جنسی ختم می شود، حکم (( تابو)) را پیدا می کند. از این رو، در این زمینه، هرگز آگاهی و اطلاع درست و صحیحی داده نمی شود؛ در نتیجه، فردی که هیچ مرجع قابل قبول و علمی برای شناخت مسائل جنسی و سؤالات مطرح شده  آن ندارد، به ناچار، به سمت منابعی سوق پیدا می کند که نه تنها پاسخ علمی نمی یابد، بلکه در مسیری هدایت می شود که به جز ناهنچاری روانی و اجتماعی، پیامد دیگری در بر نخواهد داشت. البته در چند سال اخیر، دو واحد درس عمومی تنظیم خانواده در دانشگاهها تدریس می شود که بخش اعظم اطلاعات آن مربوط به چگونگی بارداری و راههای جلوگیری از آن است. بدیهی است که این حجم اندک آموزش نمی تواند پاسخ گوی قشر تحصیل کرده ما باشد. زیرا بسیاری از مسائل ناگفته باقی می ماند. به عنوان نمونه یکی از دلایلی که موجب اختلافات اساسی در روابط زوجها می شود، و گاهی منجر به طلاق می گردد، عدم شناخت از چگونگی ایجاد این رابطه است. در چنین فضایی است که مشاهده کتاب (( جامعه شناسی روابط جنسی )) جای خرسندی دارد. در گذشته کتابهایی در زمینه روانشناسی جنسی و فیزیولوژیکی آن منتشر شده بود، اما کتابی که بتواند از بعد جامعه شناختی به این موضوع نگاه کند وجود نداشت.
در جامعه شناسی روابط جنسی ما شاهد بررسی کنش دوجانبه جنسیت با جامعه و جامعه با جنسیت هستیم. به این معنی که صورت های مختلف رابطه های جنسی چه تاثیر بر روی جامعه دارد ، و از سوی دیگر هنجارها و قانون های جامعه چه تاثیری بر روی این نوع رابطه ها می گذارد. به عنوان نمونه فحشا می تواند موجب اشاعه انواع بیماریهای آمیزشی، ناهنجاریهای اخلاقی و روانی و موارد دیگری از این قبیل باشد. از سویی دیگر در پاره ای از جوامع برای مقابله با آن، دولت زنان ویژه را تحت کنترل خود درآورده و در مکان های ویژه ای آنها را نگه می دارد. و قانون هایی را در ارتباط با آنها وضع می کند. و اما کتاب (( جامعه شناسی روابط جنسی ))؛
مورالی دانینو، در کتاب خود به ما می آموزد که رابطه جنسی محدود به تولید نسل نیست، چرا که وجه ممیز بین انسان با حیوان، تفاوت در معانی و هدفهای رفتار اجتماعی است. از سوی دیگر این رابطه محدود به ارضای میل جنسی نمی شود، زیرا این عمل، کنشی دوسویه است. یک رابطه درست و صحیح جنسی از دو بعد جسمی – روانی برخوردار می باشد. اگر این رابطه جسمی و روحی و معنوی از هم بگسلد، از سه محور اصلی خود، تنش زدایی، احساس رضایت و امنیت تهی شده، و اختلالات روانی و اجتماعی را به دنبال خواهد داشت. از این روست که مورالی دانینو، رابطه جنسی را نزدیک ترین پیوند و ارتباطی می داند که بین دو فرد برقرار می شود.((ارتباطی که بین دو موجود برقرار می گردد، در تمام لحظات آن، نه فقط حالات و رفتارهای ظاهر و بیّن را شامل می شود بلکه سهیم بودن آن دو در اندیشه ها، در احساسات، و حتی در انگیزه های کم و بیش آگاهانه ی  افکار  و اعمال را هم  در بر می گیرد.  در تمام این  فعالیت ها ، جنسیت  دایماً حضور دارد. )) ]ص 7 [ به عقیده مورالی دانینو، این رابطه کامل را، تنها در رابطه جنسی حاصل از ازدواج می توان دید. او، در این رابطه دو دلیل را ذکر می کند:
الف) دلایل روانی- زیست شناختی / شامل: (( خورد و خوراک، روابط جنسی تضمین شده، حفظ و نگهداری وسایل زندگی، انتظام زندگی، همنشینی و یاری ... حفظ بدن و در عین حال منبع تامین و جبران نیروی مصرف شده، تبلور یافتن پیوند عاطفی... )) ] ص 90 [
ب) دلایل روانی- اجتماعی / شامل: (( ازدواج معمولا در زمان های غیر عادی، در دوره های نگرانی اجتماعی، دوره های مکافات اجتماعی ( فرانسه ی 1940- 1941 ) ] جنگ جهانی دوم [ افزایش پیدا می کند. ... اگر این نظر درست باشد، یکی از ژرفترین دلایل ازدواج که جستجوی ثبات عاطفی و جنسیت باشد با عمق بیشتری به ادراک در می آید. )) ] ص 92 [
کتاب از دو دو بخش و پنج فصل تشکیل شده است. فصل اول نحوه های جنسیت  ( لذت جنسی، عشق و محبت، تو لید مثل ). فصل دوم جنسیت بهنجار وجای آن در اعمال روانی – اجتماعی. و فصل سوم جنسیت بیمارانه ( هم جنس گرایی، جنون دگرآزاری و خودآزاری، شهوت بصری، سکس نمایی، نشانه پرستی، روسپیگری )، که زیر مجموعه بخش نخست را با عنوان، اتواع روابط جنسیت، شکیل می دهند. نویسنده در این بخش به دنبال این هدف است تا شیوه هایی که به وسیله آن یک رابطه جنسی برقرار می شود را تبیین و توضیح نماید. وی  در کنار کارکردهای مثبت آن به آسیب شناختی رابطه های غیر معمول نیز می پردازد.
فصل چهارم مسائل مربوط به زن و مرد ( بررسی مقایسه ای شئون زن و مرد، شکل های اجتماعی رابطه جنسی ). فصل پنجم مسائل اجتماعی که با خانواده ارتباط دارند ( کنترل موالید، رابطه والدین و فرزندان، آموزش جنسی )، سر فصل های بخش دوم با عنوان جنسیت و جامعه را تشکیل می دهند. در این بخش سعی نویسنده در پی این است تا از یک سو، نقش زن و مرد و کنشی که بین این دو وجود دارد را تبیین نماید؛ و از سوی دیگر نقش خانواده در کنترل موالید و رابطه آنها با کودک و چگونگی آموزش جنسی، مورد بررسی قرار می گیرد.
در خاتمه می توان گفت که این کتاب که بیشتر می تواند به عنوان درآمدی بر جامعه شناسی روابط جنسی مطرح باشد، می تواند فتح بابی برای توجه کافی و وافی به این موضوع مهم باشد. از یاد نبریم که یک جامعه سالم و بهنجار، جامعه ای است که با ایجاد شناخت درست و اصولی و با دادن آموزش، آگاهی و خرد، می تواند سلامت و بهداشت روانی واجتماعی شهروندانش را فراهم کرده  و جلوی از دست رفتن سرمایه های انسانی و مادی را بگیرد.