مساجد پنهان؛ نمایشگاه عکسی همراه با چند نشست تخصصی

روابط عمومی

«مساجد پنهان»، عنوان نمایشگاه عکسی از محمدحسین خوشنویس، دانشجوی دکتری دانشگاه تکنیکال وین با موضوع شکل‌گیری مخفیانه‌ فضاهای عبادی در جوامع غربی است که از 8-2 آبان ماه 1393 در دفتر کانون معماران معاصر برپاست. افتتاحیه این نمایشگاه، روز 2 آبان ماه، ساعت 21-16 بوده و ساعت بازدید از آن نیز همه روزه 20-17 است. همچنین به بهانه این نمایشگاه و در حاشیه آن، هر روز یک سخنران، در رابطه با موضوع مساجد و فضاهای قدسی از منظر تخصص خود صحبت خواهد کرد.

در یکی از نشست‌های این برنامه که با همکاری انسان‌شناسی و فرهنگ و در روز 8 آبان ماه برگزار می‌شود، دکتر ناصر فکوهی، سخنرانی‌ای با عنوان «پیوستار‌های فضا/ زمان و مکان/ نامکان؛ استراتژی‌های مقاومت هویتی از نگاه اندیشه انسان‌شناسی‌ معماری» خواهد داشت.

برنامه‌های دیگر این هفته، شامل سخنرانی دکتر شروین وکیلی با عنوان «اتشکده/ مانستان/ مسجد، پویایی قدرت و معنا در مکان‌های قدسی» (5 آبان)، سخنرانی دکتر کامبیز نوایی با عنوان « بحث و گفتمان در مورد طراحی مساجد» (6 آبان) و دکتر احمد خوشنویس با عنوان «لزوم رعایت نمادگرایی معاصر در سنت معماری مساجد» (7 آبان) است.

کلیه نشست‌ها، ساعت ۵ الی‌ ۸ بعد از ظهر تشکیل شده و مکان آن، در دفتر کانون به آدرس شهرک غرب، میدان صنعت، خیابان حسن سیف، کوچه دوم، پلاک 7 است. حضور در این نشست‌ها رایگان است ولی به دلیل ظرفیت محدود سالن، نیاز به ثبت‌نام وجود دارد. علاقمندان می‌توانند برای اطلاع بیشتر، با شماره تماس‌های ۸۸۰۹۳۲۵۵ - ۸۸۰۷۵۲۶۸ - ۸۸۳۶۴۹۷۴ تماس حاصل نمایند.

 

جهت اطلاع از مسئله سخنرانی دکتر فکوهی، متن زیر را بخوانید:

پیوستار‌های فضا/ زمان و مکان/ نامکان؛ استراتژی‌های مقاومت هویتی از نگاه اندیشه انسان‌شناسی‌ معماری

یکی از مهم ترین خصوصیات موجودات زنده نیاز آنها به مبادله با یکدیگر و با محیط درونی و برونی خود است. این مبادله به صورت های مختلف انجام می گیرد: مبادله غذایی، اطلاعات و حرکات و ... نیاز به مبادله،  موجود زنده را  به اصل حیات پیوند می دهد.  موجود انسانی نیز به مثابه موجودی زنده که با تغییر  رابطه عمیقش با طبیعت، رشد خارق العاده ای را تجربه کرده است، نیاز بسیار زیادی به مبادله با هم نوعان خود، با محیط بیرونی و با جهان درون خویش دارد. همه این اشکال مبادلات  به نوبه خود نیازی دیگر را در انسان  فردی و  جوامع انسانی به وجود می آورند: نیاز به هویت های متعدد و دائما  روز افزونی که باید شکل مادی بیابند.  مادیت یافتن هویت ها از خلال قرار گرفتن آنها در قالب های  فضایی / زمانی  انجام می گیرد. انسان شناسی  فضا به طور کلی  و به ویژه انسان شناسی معماری،  موضوع کار خود را مطالعه بر روابط بی شماری  قرار می دهد که میان موقعیت های  فرهنگی و موقعیت های فضایی وجود دارند: اینکه چنین روابطی در چه  سازوکارهایی به وجود می آیند، تحول می یابند و چه پیامدهایی در بر دانرد. در این  سخنرانی،  ما  تلاش می کنیم  که رابطه  مفهوم  پیوستاری  و نه لزوما  تقابلی فضا / زمان را با یک مفهوم پیوستاری دیگر یعنی  مکان / نامکان روشن کنیم تا از این طریق نشان دهیم که  چگونه  اندیشه معماری از خلال بازخوانی انسان شناسانه آن  به  ایجاد و مبادله  هویتی  امکان داده و یا آن را  باز می دارد و  به طور خاص در  نظام های مدرن شهری چکونه اسراتژی های فضایی انکان می دهند  که انسان ها  به صورت فردی یا جمعی  از خلا ل  واحدهای روزمرگی یا واحد های « واژگونی»  دست به  خلق هویت زده و  فضا را در پیوستار دیگری که  معماری خرد «بدن» را به معماری  کلان «کیهان» پیوند می زند،  به کار می برند  تا در برابر  فرایندها  های «طرئ»  و «محو» شدن  اجتماعی  در فضا و زمان  یا در مکان ها و نامکان ها، پرهیز کنند.  

 

همچنین جهت آشنایی بیشتر با نمایشگاه عکس و ایده آن می‌توانید متن زیر را از حسین خوشنویس، مطالعه فرمایید:

مساجد پنهان؛ شکل گیری مخفیانه‌ فضاهای عبادی در جوامع غربی

به رسمیت شناخته شدن دین اسلام بر اساس حکم قانون اساسی‌ و قرار گرفتن در جایگاهی هم تراز با دین مسیحیت در کشور اتریش، بسیاری از مسلمانان مهاجر کشورهای مختلف را بسوی خود کشانده است . با این حال، استفاده از نماد ها، پوشش‌ها و رعایت موازین اسلامی توسط مسلمانان، برای ساکنین محلی غیر قابل درک و تنشها و تضاد‌های بسیاری را بوجود می‌ آورد. مساجد به همراه گنبد و مناره دیگر نمی‌ توانند به مانند جوامع اسلامی در میان جوامع غربی نمایان گردند. هر جا گنبد و مناره‌ای افراشته می‌ شود، حواشی و تنش‌های زیادی را میان مسلمانان مهاجر و ساکنین محلی بوجود آورده است. این شرایط سبب شده است مسلمانان نیازهای روحانی و معنوی خود را در کالبدی متفاوت با آنچه در جوامع اسلامی خود می‌شناختند، ایجاد کنند. این تحقیق سعی‌ بر آن بر آن دارد تا شکلگیری مساجد پنهان توسط مسلمانان مهاجر در کشور اتریش و سایر جوامع غربی را به نمایش گذارد. مساجدی که دیگر از علائم و نشانه‌های سنتی‌ خود بهره‌ای نمی برند و در مکان هایی مخفی‌ در سراسر جوامع غربی گسترده اند. مجموعه عکس‌های ارائه شده در این گالری تنها گلچینی از صدها عکس گرفته شده از این مساجد در طول یک سال دوره تحقیق در کشور‌های اتریش، اسلواکی، جمهوری چک و آلمان می‌باشد. با توجه به رشد روز افزون جمعیت مسلمانان در اروپا تعداد این فضاها رو به افزایش است. مسلمانان با توجه به امکانات اندک و محدودیت‌های اجتماعی حکم فرما در جوامع غربی، در حد توان فضایی از محل زندگی‌ و یا کسب و کار خود را به این مساجد اختصاص داده، تا بدین وسیله هم نیازهای معنوی خود را فراهم کرده و هم با دیگر مسلمانان مهاجر در ارتباط قرار گیرند. علی رغم به همراه نداشتن گنبد و مناره و یا نشانه‌ای قابل رویت از بیرون، این مساجد از درون به خوبی‌ پاسخگوی نیازهای مسلمانان میباشند؛ و نه تنها فضایی برای عبادت بلکه در قالب محیطی‌ برای آموزش و برگزاری جشن‌ها و اعیاد به کار گرفته می‌‌شوند. مجموعه حاضر تلاش دارد تا تنها گوشه‌ای از مشکلات مسلمانان جهت فراهم آوردن نیاز‌های عبادی و معنوی خود را به تصویر کشد. حال باید از خود پرسیده شود، در جامعه‌ای که روزگاری اعتلای معماری، خود را در کالبد مساجد و خانه خدا به جهانیان عرضه می‌نمود، امروزه جایگاه و منزلت مسجد در کجا قرار گرفته است؟

 

لینک خبر بر روی سایت کانون معماران معاصر