بیان مبهم صورتک‌های زنان در تئاتر نو ژاپن

سولماز حشمتی

ماه را ابری رقیق می پوشاند،

یا که شاخ و برگ روشن (درختان) بالای کوه

در مه پاییزی پنهان می‌شود.

شوءتتسو

تئاتر نو یکی از چهار نوع نمایش کلاسیک ژاپنی است. سه نوع دیگر آن عبارت است از؛کابوکی، نمایش عروسکی بونراکو وکیوگن.خاستگاه اصلی نوهنرهایی است که با جشن‌های قومی مرتبط بودند، این نوع نمایش که در سده‌های چهاردهم و پانزدهم به شکل کنونی خود در آمد و از همان نخستین سال‌های پیدایش‌اش از حمایت و تشویق جنگاوران بلند پایه بهره‌مند شد تا ظرافت‌ها و حساسیت‌هایی که در آن با طبقه جنگاور ارتباط داشت دست نخورده بماند.

یافتن ریشه های نو به سبب سال های بسیاری که از سر گذرانده، دشوار است اما بیشتر منابع تولد آن را به زمان فرمانروایی ملکه سویکو (592-628)، نسبت می دهند. در این دوره نوعی سرگرمی به نام ‌ساروگاکوبه دستور شاهزاده شوتوکو ابداع شدwilson,2006:61)).مبانی تئاتر نو از یک سو برگرفته ازتئاترهایهندی و یاچینی است، و از سوی دیگر با انواع نمایش هایبومی ژاپن قرابت دارد.  

بازی در نقش زن در نمایش نو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و آن را شیته جوان انجام می‌دهد. از آنجا که نقش زن را نیز مردان ایفا می‌کنند، صورتک زن در نمایش نو جایگاه مهمی دارد. البته این موضوع دلیل آن نیست که نقاب‌‌های نو تنها ابزاری برای تغییر قیافه هستند، چرا که در شرایط مشابه، در تئاتر کابوکی، برای تغییر چهره بازیگر از آرایش و گریم استفاده می‌شود و این موضوع بیانگر آن است که استفاده از صورتک در نمایش نو نقشی متفاوت‌تر از آرایش و تغییر چهره دارد و دلایل دیگری در پس نقاب زدن بازیگر نو وجود دارد.

این مطلب را در فایل ضمیمه مطالعه کنید.

این مطلب متعلق ویژه نامه «فرهنگ ژاپن» است.   http://anthropology.ir/publication/13618  

پیوست	اندازه
30871-173.docx	1.71 MB