مستندی درباره ی یخچالهای طبیعی ایران

داود فروغي

اوایل سال 1391 با خودم عهد بستم که فیلمی درباره ی یخچالهای طبیعی ایران بسازم. شاید این موضوع از آن جهت برایم مهم بود که اولین فیلمم که در سال 1379 ساخته بودم درباره ی خشکسالی در سیستان بود و موضوع آب برایم از همان موقع موضوع مهمی شده بود. در این سالها همیشه از دوستان کوهنوردم می شنیدم که از کم شدن حجم یخچالهای طبیعی مانند علم کوه ، سبلان، دماوند، سهند، زردکوه  و اشتران کوه صحبت می کنند. گاهی دوست و استاد عزیزم محمد نوری که دیواره علم کوه را بارها صعود کرده تصاویری از یخچالهای علم کوه می گرفت و به ما نشان میداد که وضعیت یخچال را به خوبی می شد در آن دید و همه ی اینها انگیزه های لازم را برای ساخت این فیلم در من بوجود آورد. در رابطه با تا مین بودجه ی فیلم از ابتدا قرار بود خودم بودجه فیلم را بپردازم و بعد از ساخت فیلم برای فروش و پخش آن از شبکه های تلویزیونی اقدام کنم و همچنین به جشنواره های داخلی و خارجی بفرستم. در اولین اقدام اردیبهشت ماه 1391 با یکی از اساتید دانشگاه دکتر داود رضا عرب که در زمینه ی یخچالهای  طبیعی اطلاعات زیادی دارند مشورت کردم و ایشان علاوه بر دادن اطلاعات مفیدی در این باره پیشنهاد کردند با موسسه تحقیقات آب در این باره مشورت کنم چرا که این موسسه کار و مطالعه و پژوهش درباره ی  یخچالهای طبیعی ایران را در دستور کار خود دارد. من هم با مراجعه به این موسسه با دکتر افتخاری رییس پژوهشکده ی مطالعات و تحقیقات منابع آب مشورت کردم که نهایتا علاوه بر استقبال ایشان از طرح، حمایت مالی این موسسه را در پی داشت. در پنجم خرداد ماه 1391 به همراه گروه تحقیقاتی موسسه تحقیقات آب به سرپرستی مهندس نعمت اله کریمی که برای اندازه گیری عمق یخ به علم کوه می رفتند به منطقه ی علم کوه رفتیم. این اولین باری بود که من داشتم به علم کوه می رفتم و از لحاظ آمادگی بدنی هم در وضعیت مناسبی نبودم چرا که مدت زیادی بود ورزش نکرده بودم و حدود 15 کیلو هم اضافه وزن داشتم وضعیت محمد فروغی تصویربردارم هم شبیه من بود و با این وضعیت راهی علم کوه شدیم. این مسیر یکی از سخترین مسیرهای کوهنوردی بود که تا اون لحظه دیده بودم و این شاید به خاطر شیبهای خیلی تند و مسیرهای سنگی و برفی بود که برای آدمهای غیر کوهنوردی مثل من خیلی سخت و طاغت فرسا بود. گروه تحقیقاتی به همراه دو کوهنورد راهنما که همراهمان بودند مسیر را به راحتی طی می کردند و ما خیلی اوقات از گروه عقب می افتادیم. بعد از حدود 9 ساعت کوهنوردی به پناهگاه سرچال در ارتفاع 3800 متری رسیدیم. ما 6 روز در علم کوه بودیم و در این مدت تصاویر زیادی از منطقه و همچنین از روند اندازه گیری عمق یخ توسط گروه تحقیقاتی ضبط کردیم. مرحله ی دوم تصویربرداری در مهر ماه 1391 انجام شد و در مرحله ی سوم ضبط مصاحبه های فیلم انجام شد.  کارشناسان و کوهنوردانی که مصاحبه شان را ضبط کردیم معتقد بودند یخچال علم کوه در حال ذوب شدن و از بین رفتن است و دلایل مختلفی را بر این ادعای خود عنوان می کردند که در فیلم دیده خواهد شد. من فکر میکنم این فیلم یک فیلم علمی خواهد بود چرا که در این فیلم از اطلاعات و علوم بدست آمده توسط محققین و اساتید دانشگاه که در زمینه ی زمین شناسی و جغرافیا تدریس می کنند استفاده می شود و گروه فیلمساز با گروه محقق و کارشناس در یک کار گروهی مشترک فیلم را می سازند. در حقیقت اساتید و کارشناسان اطلاعات و مقالاتشان را در اختیار فیلمساز گذاشته و فیلمساز هم با در نظر گرفتن جاذبه های هنری و بصری آن را به فیلم تبدیل میکند. من تلاش کرده ام این فیلم دارای تصاویر جذاب با ریتم سریع همراه با دادن ساده ی اطلاعات باشد تا مخاطبین عام با دیدن فیلم علاوه بر تاثیر گرفتن، به اهمیت وجود یخچالهای طبیعی آگاه شوند و در جهت حفظ و نگهداری از این منابع طبیعی گام بردارند. فیلم یخچال علم کوه در حال حاضر در مرحله ی تدوین است و قرار است تا پایان اردیبهشت 1392 به اتمام برسد.