دندان عقل دردسرسازترین دندان در جهان + عکس

دندان عقل و مشکلات گوناگون آن

دندان عقل به آخرین دندان در هر قوس فکی گفته می شود که بین 17 تا 25 سالگی (در برخی افراد امکان دارد زود تر هم رویش کند) در دهان می روید و دندانپزشکان اصطلاحاً آن را «آسیای سوم» می نامند. اغلب افراد جامعه مشکلاتی با دندان عقل دارند.

معمولاً هر فردی دارای 2 دندان عقل در فک بالا ،2 دندان عقل در فک پایین و در مجموع دارای 4 دندان عقل است.

انسان ها سه دندان کرسی بزرگ دارند که دو تا از آنها روند رویشی شان مانند سایر دندان هاست. کرسی اول حدود 6سالگی و کرسی دوم جزء آخرین دندان هایی است که رشد می کند که حدود 12 تا 13سالگی است.

اما کرسی سوم دندانی است که دیرتر از دندان های دیگر در می آید، یعنی زمانی که رویش همه دندان ها کامل می شود؛ به همین دلیل به دندان عقل معروف است. شاید این جمله زیاد به گوش تان خورده باشد که می گویند «فرد عقل رس شده است» یعنی دندان عقل اش درآمده است و دیگر بچه نیست اما همین دندان عقل بلاهایی سر بقیه دندان ها می آورد که شاید خیلی از آنها خبر نداشته باشید. دکتر علیرضا آشوری، دندانپزشک درباره این دندان و چگونگی کنار آمدن با آن توضیحات بیشتری می دهد.

 دردسرساز ترین دندان جهان دندان عقل استدردسرهای رویش دندان عقل

همه دندان ها به طور کامل و سر موعد رشد می کنند، اما دندان عقل مثل دندان های دیگر نیست و رشدش در هر فرد متفاوت است. دندان عقل احتمال دارد به سه حالت رشد کند؛ یکی اینکه ممکن است دندان کامل رشد کند، مثل بقیه دندان ها یعنی از داخل لثه کاملا خارج شود و طوری که دندان در محل خودش قابل رویت است. در این حالت می توان گفت حداقل مشکل را با دندان عقل داریم. حالت دیگر این است که یک بخش از تاج دندان عقل از داخل لثه بیرون می زند اما بخش دیگر آن زیر لثه باقی می ماند که به این حالت، دندان های نیمه روییده گفته می شود که جزء دندان عقل های دردسرساز هستند. حالت سوم اصلا دندان عقل رشد نمی کند و کاملا نهفته است و دیده نمی شود.

شاید باعث پوسیدگی دندان دیگر شود

دندان عقل که کامل رشد می کند، عمده ترین مشکلی که می توان در این مواقع به آن اشاره کرد، تمیز کردن این دندان به خصوص دندان عقل فک بالاست که کار بسیار دشواری است، چراکه این دندان ها در انتهای لثه قرار گرفته اند و دسترسی به آنها برای نخ دندان کشیدن و مسواک زدن کار آسانی نیست، بنابراین می توان به این نتیجه رسید که احتمال پوسیدگی در این دسته از دندان ها زیاد است.

اما علاوه بر پوسیدگی خود دندان عقل، احتمال پوسیدگی دندان کرسی دوم به دلیل گیرکردن مواد غذایی بین این دو دندان افزایش پیدا می کند، در نتیجه بیشترین مشکلی که با این دسته از دندان های عقل داریم خطر پوسیدگی خود دندان و دندان جلویی آن است. وقتی دندان عقلی دچار پوسیدگی شود ترمیم آن به دلیل گفته شده، کار بسیار دشواری برای دندانپزشک است. ابزار های دندانپزشکی به سختی در این ناحیه از دهان قرار می گیرند، به علاوه دید دندانپزشک هم کامل نیست حتی اگر بیمار دهانش را به خوبی باز نگه دارد. در نتیجه درمان دندان عقل پوسیده کار بسیار سختی است.

گوش تان درد می کند؛ پای دندان عقل وسط است

یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است با دندان های عقل کاملا روییده شده مواجه شویم این است که این دندان تماس های نابجایی با دندان های مقابل خود دارد؛ یعنی دندان فک بالا با فک پایین تماس درست و صحیح ندارد. این کار می تواند به مرور زمان به مفصل فک آسیب وارد کند که در این مواقع فرد در ناحیه مفصل و حتی در ناحیه گوش احساس درد می کند.

خیلی اوقات مشاهده شده افراد به دلیل گوش درد به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه می کنند، در صورتی که متخصصان بعد از معاینه، بیمار را به دندانپزشک ارجاع می دهند؛ چرا که علت اصلی این دسته از گوش دردها ناشی از دندان عقل است.

البته لازم به ذکر است که این درد گوش حتی در دندان های نهفته عقل هم رخ می دهد، به دلیل مشکلات نام برده شده به خصوص در مورد پوسیدگی های شدید، توصیه دندانپزشک کشیدن این دندان یعنی دندان عقل است، البته به شرط آنکه دندان های کرسی اول و دوم سالم و شرایط مناسبی داشته باشند. همچنین درمان دندان عقل پوسیده درمان مطلوبی به دلیل شرایط گفته شده، نخواهد بود، برای همین بهتر است کشیده شود.

 دندان های عقل خطرناک ترین دندان های جهانلثه های تان در خطر است!

وقتی می گوییم دندان عقلی نیمه نهفته است، یعنی یک بخش از آن داخل لثه و بخشی دیگر از آن از لثه بیرون زده است. این دسته از دندان های عقل خطرناک ترین دندان ها هستند و بیشترین مشکل را با این دسته از دندان های عقل داریم؛ چرا که احتمال عفونت در اطراف تاج این دندان ها زیاد است.

همچنین احتمال پوسیدگی در این دندان ها نیز وجود دارد چرا که غذا زیر لثه باقی می ماند و چون نیمه نهفته هستند، تمیز نگه داشتن این دسته از دندان های عقل از حالت اول ( رویش کامل) سخت تر است؛ اما از آن بدتر باعث عفونت بافت های اطراف تاج دندان می شود که این عفونت ممکن است از یک التهاب ساده لثه شروع شود اما در آخر احتمال دارد فرد را به اتاق عمل بکشاند، به همین دلیل می توان گفت این عفونت بسیار خطرناک است؛ پس بی توجهی به این دسته از دندان های عقل می تواند پیامدهای خطرناکی به دنبال داشته باشد و علاوه بر آسیب رساندن به ساختار فکی به سمت گلو برود و ساختار های حیاتی تنفسی را هم درگیر کند. اگر دندانی حداکثر بین دو تا سه ماه در یک شرایط ثابت باقی بماند، این دندان دیگر بیشتر از این قادر به رویش نیست و نباید انتظار داشت که بعد از مدتی از این حالت خارج شود، بنابراین توصیه می شود دندان های نیمه نهفته از دندان خارج شوند.

وقتی دندان عقل در دهان تان پنهان شده!

دندان های عقل نهفته به دو دسته تقسیم می شوند. ممکن است در بعضی افراد کل دندان داخل استخوان قرار گرفته باشد یا اینکه تاج دندان از استخوان بالاتر باشد ولی داخل لثه پنهان شده باشد. با این حال در هر دو صورت دندان عقل نهفته است و ما قادر به دیدن تاج دندان داخل دهان نیستیم. دندان های عقل نهفته در اکثر موارد باید از دهان خارج شوند. فقط در یک حالت دندان عقل را از دهان شخص خارج نمی کنیم و آن هم زمانی است که نیاز به یک جراحی سنگین همراه با عوارض باشد.

در این مواقع دندان عقل در جایی از دهان قرار گرفته که خارج کردن آن از دهان با مشکلات زیادی همراه است، در این مواقع اگر دندان عقل نهفته با مشکلی همراه نباشد ترجیح بر این است که جراحی انجام نشود. یکی دیگر از دلایلی که این دسته از دندان های عقل را خارج نمی کنیم سن بیمار است، اگر سن بیمار بالا باشد و مشکلات قلبی و فشارخون حادی داشته باشد، دندان عقل را از لثه خارج نمی کنیم، اما غیر از موارد نام برده شده ترجیح بر این است که دندان عقل به خصوص آنهایی که در استخوان نهفته هستند، خارج شوند.

کیست هایی که دندان عقل نهفته به ارمغان می آورد

چرا دندان عقل نهفته شده را حتی با آنکه مشکلی ندارند باید از دهان خارج کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید ابتدا به نظریه به هم ریختن دندان ها اشاره کنم، چراکه گروهی از دندانپزشکان بر این عقیده هستند که دندان عقلی که نهفته باشد باعث به هم ریختگی دندان ها می شود. اما اصلی ترین دلیلی که باعث می شود دندان عقل نهفته را خارج کنند این است که احتمال دارد در بعضی شرایط به کیست یا تومور تبدیل شود.

البته خود دندان تبدیل به کیست نمی شود، بلکه اطراف دندان عقل این کیست یا تومورها تشکیل می شوند، به همین دلیل اکثر دندانپزشک ها برای پیشگیری از وقوع این عارضه دندان عقل را بیرون می آورند. اما همان طور که گفته شد افرادی هستند که با توجه به شرایطی که دارند، دندانپزشک قادر به خارج کردن دندان عقل از دهان نیست. در این مواقع ما دندان عقل را تحت کنترل داریم و طی چکاپ های تعیین شده دندان را معاینه می کنیم.

با یکی از عوارض جراحی فک آشنا شوید

پارستزی، ممکن است بر اثر کشیدن دندان های عقل فک پایین ایجاد شود. عارضه پارستزی ممکن است در دندان عقل روییده هم به وجود آید، اما این عارضه بیشتر در دندان های عقل نهفته رخ می دهد. پارستزی ( به معنی احساس گزگز و مورمور یا داغ شدن در ناحیه ای از بدن است) یعنی زمانی که دندان را از دهان خارج می کنیم به صورت ناخواسته عصب فک آسیب می بیند، چرا که ریشه های دندان نزدیک به این عصب هستند. این آسیب دیدگی باعث بی حسی در لب پایین می شود. واقعیت قضیه این است که جلوگیری از وقوع این اتفاق کار بسیار دشواری است.

 جراحی دندان عقل نهفته، جزء مشکل ترین جراحی های حفره دهان استدندان عقل را بکشیم یا نه؟

دو نظریه درباره دندان عقل وجود دارد، نظریه اول این است که برخی پزشکان معتقدند رویش یا به طور کلی حضور دندان عقل ( نهفته، نیمه نهفته یا رویش کامل) باعث درهم ریختگی دندان های جلویی فک پایین می شوند. به این دلیل که ریشه های دندان های فک پایین ظریف و باریک هستند برای همین به راحتی به هم می ریزند. این گروه معتقدند در بزرگسالی ( اغلب 18 سالگی به بعد) دندان های عقل در هر حالتی که باشند باید کشیده شوند. اما در مقابل دندانپزشک های دیگر هم هستند که مخالف نظریه اول هستند و بر این عقیده اند که به هم ریختگی دندان های جلویی فک پایین هیچ ارتباطی با دندان عقل ندارد.

هر کدام از این دو گروه دندانپزشک برای اثبات نظریه های خود بالغ بر صدها مقاله و مدارک علمی داده اند، به همین دلیل نمی توان تشخیص داد کدام یک نظریه درست و دیگری اشتباه است، زیرا هر کدام از نظریه ها طرفداران خود را دارند، به همین دلیل می توان گفت بستگی به دندانپزشک معالج شما دارد که با کدام یک از نظریه ها موافق است.

بعد از جراحی منتظر چه عوارضی باشیم؟

جراحی دندان عقل نهفته، جزء مشکل ترین جراحی های حفره دهان است. برای همین بیماری که قصد خارج کردن دندان عقل را دارد باید به پزشک مجربی در این زمینه مراجعه کند. همچنین باید بیمار انتظار درد و تورم بعد از عمل را داشته باشد؛ بیمار باید به توصیه های بعد از عمل توجه داشته باشد تا حداقل عوارض و مشکل را بعد از جراحی دندان عقل تحمل کند.

دندان عقل دردسرسازترین دندان در جهان + عکس