آشنایی با تاریخچه پیکان، خودروی محبوب ایرانیان

پیکان یک خودرو سواری ایرانی است و تولید آن توسط شرکت ایران خودرو از سال ۱۳۴۶ خورشیدی آغاز شد. در حدود ۴۰ سال این تولیدات ادامه داشته است. شرکت ایران خودرو توسط احمد ومحمود خیامی دو برادر در تهران تاسیس شد. از سال ۱۳۴۶ پیکان با دو مدل دولوکس و کارلوکس روانه بازار شد و در این سال وانت پیکان و تاکسی پیکان هم به مدل‌های تولیدی افزوده شد و همچنین پیکان اتوماتیک در سال ۱۳۴۹ پا به عرصه گذاشت. در سال ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ شش مدل پیکان تولید می‌گردید: دولوکس، وانت، کار، جوانان، تاکسی و اتوماتیک. و در انتها تولید آن درسال ۱۳۸۳ خاتمه یافت و پیکان این خودرو سواری محبوب ایرانیان از دور خارج گردید. عده‌ی بسیاری از مردم هم عقیده دارند که با وجود معایب و کم و کاستی‌هایی که پیکان دارد اگر همچنان هم پیکان تولید می‌گشت آن را به پراید ترجیح داده و در مقایسه با پیکان و پراید خودرو پیکان را برای خرید بر می‌گزیدند.

آرم ایران خودرو

احمد و محمود خیامی

شرکت ایران خودرو

تاریخچه خودرو پیکان

پس از چند مرتبه تلاش نافرجام برای تولید خودرو‌های فیات در اوایل دهه ۱۳۴۰، قرارداد مونتاژ پیکان (آخرین مدل هیلمن هانتر، مدل ۱۹۶۶) در ایران میان شرکت ایران ناسیونال (ایران خودرو فعلی) و گروه صنعتی روتس Group Rootes)) انگلستان، که در آستانه ورشکستگی بود، بسته شد و تولید این خودرو بعد از یک دهه تولید در انگلستان، در ایران آغاز گردید. طراحی اصلی خودرو پیکان توسط شرکت تالبوت از زیر مجموعه‌های گروه روتس صورت گرفته بود.

در سال ۱۳۴۷ یعنی یک سال بعد شرکت آمریکایی کرایسلر اقدام به خرید گروه صنعتی روتس کرد که البته این امر بر روند تولید پیکان در ایران تاثیرگذار نبود و مدل‌های گوناگونی از پیکان در ایران تولید می‌گردید. در سال ۱۳۵۹ تولید پیکان با ظاهری جدید (معروف به چراغ بنزی) که طراحی معروف شرکت کرایسلر بود، در ایران شروع شد.

روند مونتاژ خودرو در ایران خودرو به همین شکل تا سال ۱۳۶۴ ادامه پیدا کرد و تا این سال کماکان قطعات اصلی از خارج وارد و شرکت ایران خودرو آن‌ها را مونتاژ می‌نمود و در کنار آن قسمت‌هایی مانند بدنه، رادیاتور، شیشه و کمک فنر عقب و جلو در ایران تولید می‌شدند.

در سال ۱۳۶۴ خط تولید پیکان در کرایسلر انگلستان متوقف گردید و با شرکت پژو فرانسه ادغام گردید. بنابراین ایران خودرو با کاهش دستگاه انتقال قدرت اصلی مواجه گردید و تولید پیکان از سقف بیش از ۷۰ هزار دستگاه در سال ۱۳۶۳ به سه هزار دستگاه در سال ۱۳۶۸ افت پیدا کرد. در این سال کارخانه پژو موافقت نمود ایران خودرو با بکار بردن سیستم تعلیق و موتور پژو ۵۰۴ بر روی بدنه پیکان، تولید پیکان را همچنان ادامه دهد که این رویه تا حدود شش سال دوام داشت.

وانت پیکان

بعد از آن با تولید قطعات لازم در ایران، پیکان۱۶۰۰ در شهریور ماه ۱۳۷۱ تولید گشت و تولید آن تا ۲۵ اردیبهشت سال۱۳۸۴، در حدود ۱۳ سال ادامه پیدا کرد. در روز ۲۵ اردیبهشت سال ۱۳۸۴ بعد از گذشت ۳۸ سال و تولید دو میلیون و ۲۹۵ هزار دستگاه، تولید پیکان متوقف گردید و آخرین پیکان تولیدی به موزه فرستاده شد. بعد از آن خط تولید پیکان با سمند (خودرو) و رنو ال ۹۰ (لوگان) جایگزین گردید.

مدل‌های پیکان

کارلوکس: تولید آن از سال ۱۳۴۶ شروع گردید و دارای حجم موتور ۱۷۲۵ سی‌سی بود. این مدل پیکان دارای نوارهای فلزی و آب کروم کاری در جای کنار بدنه، داشبورد چوبی و همچنین سپرهای استیل کوتاه بود.

•  دولوکس: تولید آن از سال ۱۳۴۶ آغاز گردید.
•  استیشن
•  وانت
•  تاکسی
•  اتوماتیک سال ۱۳۴۹ به تولیدات اضافه شد

تیونینگ پیکان

طراحی جدید پیکان

پیکان جوانان (هیلمن هانتر جی‌تی)

استقبال ایرانیان از پیکان باعث شد در اوایل دهه ۱۳۵۰ مدل جوانان آن که دارای حجم موتور ۱۸۰۰ سی سی، قدرت موتور بیشتر و دو کاربراتور بود به خط تولید پیکان افزوده گردد.

دولوکس فیس‌لیفت

از سال ۱۳۵۹ پیکان با تغییری که کرایسلر در طرح ظاهری هانتر ایجاد کرد، مثل تغییر کامل چراغ‌های جلو وعقب (به شکل بزرگ و یکپارچه کاملاً مستطیل)، پانل نشانگرهای مقابل راننده، تولید گردید (این مدل در سال‌های آغازین تولید به پیکان چراغ بنزی معروف بود).

پیکان پژویی

در سال ۱۳۷۰ شرکت ایران خودرو با بهره‌گیری از سیستم تعلیق و موتور ۱۸۰۰ سی سی، پژو ۵۰۴ بر روی بدنه پیکان، نوع تازه ای از پیکان را که در ایران به پیکان پژویی معروف گردید تولید کرد و تا ۶ سال تولید آن را ادامه داد.

پیکان ۱۶۰۰

تولید آن از شهریور ۱۳۷۱ با تولید موتور ۱۶۰۰ سی سی مگاموتور در ایران و بهره گیری از گیربکس‌هایی (از کشورهای آلمان آرژانتین و در نهایت تولید داخل ) اکسل‌های تولید ایران، آغاز گردید و تا ۱۳ سال ادامه داشت.

پیکان‌ سواران معروف

اولین مصرف کننده معروف پیکان امیرعباس هویدا، نخست وزیر ایران بود که تا آخرین روزهای صدارت، اتومبیل مرسدس بنز ضدگلوله خود را سوار نشد و پیکان سرمه‌ای رنگش را ترجیح داد. جمله معروف او در مورد پیکان این بود: "به امید روزی که هر ایرانی یک پیکان داشته باشد."